ORGANIZACJA I UPRAWNIENIA INSPEKCJI BUDOWLANEJ [art. 3 ÷ 7]
Zadania samorządów
1. Do zadań samorządów należy ustalanie zasad operacyjnych i koordynacja wykonania prawa budowlanego na obszarze swojej jurysdykcji oraz wykonywanie czynności opisanych prawem budowlanym zgodnie z zasadami ustanowionymi w kodeksie postępowania administracyjnego, a także wykonywanie wszelkich innych uprawnień i funkcji powierzonych im na mocy prawa.
2. Rada gminy jest odpowiedzialna za wykonanie ustawy prawo budowlane i wyznacza Głównego Inspektora Budowlanego.
3. Rady kilku gmin mogą w drodze umowy postanowić o:
- wspólnej realizacji prawa na obszarze kilku gmin;
- podziale kosztów poniesionych na wspólny organ;
- mianować Głównego Inspektora Budowlanego;
- działając w porozumieniu wyznaczyć miejscowość i budynek urzędu;
- powołać inspektorów budowlanych, niezbędnych do wykonania postawionych zadań.
4. Rada Gminy powołuje również Urząd Ochrony Sanitarnej.
- Urząd Ochrony Sanitarnej jest odpowiedzialny za wprowadzenie w życie przepisów ustawy prawa budowlanego w zakresie kanalizacji w gminach miejskich i terenowych.
- Inspektorzy Ochrony Sanitarnej są powoływani przez Urzędy Ochrony Sanitarnej do wykonania prawa budowlanego na terenie ich jurysdykcji.
- Inspektor Sanitarny ma uprawnienia i obowiązki w zakresie kontroli systemów kanalizacji zarówno w budynkach administracji państwowej, jak i w pozostałych nieruchomościach.
- Każdego Inspektora Sanitarnego mianuje z mocy ustawy wiceminister do sprawa komunalnych w resorcie budownictwa.
5. Zgodnie z ustawą prawo budowlane, Rada Gminy może zawrzeć porozumienie z koncesjonowanym konsultantem w celu powierzenia mu wykonywania określonych zadań w sprawach prawa budowlanego pod warunkiem, że nie występuje konflikt interesów. Koncesjonowany konsultant wykonuje funkcje określone w ustawie w zakresie weryfikacji oceny projektów budowlanych, kontroli technicznej prowadzonych robót, oceny zgodności stanu technicznego i użytkowego obiektów budowlanych z obowiązującymi przepisami.
Rada gminy może zawrzeć umowę z koncesjonowanym konsultantem o przeprowadzenie kontroli technicznej pod warunkiem, że dotyczyć ona będzie:
- oceny zgodności z przepisami budowlanymi projektów i specyfikacji technicznych w ich jurysdykcji;
- przyspieszonego przeglądu zgodności robót budowlanych z przepisami budowlanymi, projektami i specyfikacjami technicznymi;
- określenia podziału odpowiedzialności za przedstawione opinie dotyczące zgodności projektów budowlanych oraz specyfikacji technicznych z prawem budowlanym;
- innych spraw spornych a dotyczących podjętych i oprotestowanych decyzji.
6. Rada Gminy może zawrzeć umowę z koncesjonowanym usługodawcą o wykonanie prawa budowlanego w sprawach kanalizacji i pobierania należnych gminom opłat oraz może, w drodze umowy, przekazać uprawnienia inspektora sanitarnego koncesjonowanemu konsultantowi.
7. Rada Gminy, która zawarła umowę z koncesjonowanym konsultantem zgodnie z ustawą, może w drodze zarządzenia, uchwały lub rozporządzenia przekazać mu uprawnienia do:
- wydawania zezwoleń (zgodnie z ustawą) na każdym etapie prac budowlanych lub rozbiórkowych;
- potwierdzania wniosków o udzielenie licencji na wykonywanie projektów, specyfikacji technicznych i innych dokumentów;
- tworzenia programów wykonania zadań wynikających z otrzymanych uprawnień;
- pobierania opłat za wydane pozwolenia oraz opłat za przeprowadzone kontrole;
- pobierania odsetek i innych kar, gdy opłata nie została uiszczona w terminie;
- zwrotu opłat niesłusznie naliczonych;
- zażądania od każdej osoby lub organizacji powołanej do sprawowania kontroli przez Głównego Inspektora Budowlanego do przeprowadzenia kontroli każdego etapu budowy na podstawie wezwania;
- ustalania zakresu pozwolenia na budowę;
- upoważnienia kierownika budowy do sporządzania kopii projektów powykonawczych (tak szybko jak to jest możliwe) po zakończeniu robót budowlanych i spełnienia warunków, jakie ustala prawo budowlane dla otoczenia budynku i budowli;
- przekazywania pozwoleń na roboty budowlane po zmianie właściciela terenu;
- egzekwowania obowiązku utrzymania w dobrym stanie ogrodzenia placu budowy lub rozbiórki;
- ustalania opłat adekwatnych do kosztów;
- przygotowania rozporządzeń, zarządzeń lub rezolucji ustanawiających opłaty;
- ustalania obniżonych stawek opłat w odniesieniu do robót budowlanych wymienionych w ustawie z 2002 roku rozdz.9, ust.11 (2).
8. Raz do roku Główny Inspektor Budowlany Gminy składa informację na temat kosztów poniesionych w celu wdrożenia i stosowania ustawy na terenie jego jurysdykcji i przedstawia tę informację do publicznej wiadomości.
9. Jeżeli Główny Inspektor Budowlany Gminy planuje zmianę opłat powiadamia zainteresowane osoby / instytucje i organizuje z nimi publiczne spotkanie.
Komentarz
Ustawodawca francuski postawił jednoznacznie na rozdzielenie funkcji administracyjnych gminy od funkcji obsługi procesów inwestycyjnych budowy infrastruktury technicznej i budownictwa kubaturowego. Na terenie Francji działają koncesjonowani konsultanci w dziedzinie budownictwa. Są to zarówno osoby fizyczne, jak i prawne, które zapewniają fachową obsługę procesu inwestycyjnego w sposób jednolity zarówno w ośrodkach wysokiej urbanizacji („nasyconych inżynierami”), jak i w rejonach peryferyjnych. Zgodnie z ustawą, gmina, powierzając koncesjonowanym konsultantom wykonywanie zadań wynikających z prawa budowlanego, zawiera z nimi umowę cywilno-prawną określającą odpowiedzialność karną i cywilną.
Zwraca uwagę uzależnienie decyzji o pozwoleniu na budowę od wcześniejszych rozwiązań projektowych i realizacyjnych odprowadzenia ścieków oraz wysokie usytuowanie Inspektora Sanitarnego, którego powołuje wiceminister ds. komunalnych w ministerstwie budownictwa, co czyni to stanowisko niezależne od nacisków władz lokalnych.
Ponadto warto podkreślić, że Rada Gminy kontroluje koszty wdrażania prawa budowlanego.