Przegląd rynku inwestycyjno-budowlanego (część XXIII)

Wstęp

Sytuacja gospodarcza i społeczna, będąca wyznacznikiem rozwoju kraju, jest obecnie skomplikowana, co sprawia trudności w ocenie rynku inwestycyjno-budowlanego w nadchodzących miesiącach. Wyjątkowo dobra koniunktura gospodarki światowej, w tym europejskiej, jest pozytywnie odczuwana w Polsce. Wiodący wskaźnik ekonomiczny PKB rośnie w zadawalającym tempie około 5% w skali poszczególnych kwartałów, maleje bezrobocie, rosną płace, a w ślad za tym konsumpcja, która poprawia poziom życia ludności ale nie stymuluje rozwoju, do czego potrzebne są inwestycje i eksport. Występują też niekorzystne zjawiska na rynku pracy, ponadto zauważa się malejący wskaźnik aktywności pracy - głównie kobiet (w Polsce wynosi nieco ponad 20%, w Skandynawii sięga 80%). Przyczyn tego zjawiska jest kilka: na spadek aktywności kobiet (około 100 tys. kobiet opuściło rynek pracy) – w wyniku wpływów z 500+. Około 400 tys. osób czynnych zawodowo „odeszło” na emeryturę (obniżono wiek emerytalny) nie podejmując innej pracy. Na skutek takiej polityki na rynku pracy budownictwa zaczęto odczuwać brak pracowników, co sygnalizują przedsiębiorstwa. Prowadzi to do hamowania bieżącej produkcji budowlanej i problemów z podejmowaniem nowych zadań. Nie sposób pominąć zagrożeń inwestycyjnych finansowanych ze źródeł krajowych i zagranicznych. Prognozy gospodarcze sygnalizują nadchodzący kryzys światowy, co manifestuje się ostrożnością zagranicznych inwestorów w planowaniu inwestycji. Jak widać, występują liczne sprzeczności: aktualna dobra koniunktura może gwałtowanie załamać się powodując kryzys nie tylko w Europie, ale również w Polsce.
 

Na razie funkcjonowanie rynku inwestycyjno-budowlanego nie wskazuje na dekoniunkturę, o czym świadczą podejmowane inwestycje w różnych rodzajach budownictwa. Budowane są wielkie obiekty logistyczne, biurowe, galerie handlowe, hotele, mieszkania. Np. inwestycjom obiektów handlowych towarzyszy rozwój magazynów, centrów logistycznych i innych obiektów związanych z dystrybucją i transportem. Dobra koniunktura jaką obecnie obserwujemy w Polsce i w Europie uzasadnia rosnący popyt na budowę takich obiektów. Budowane lokale biurowe są dostosowane do coraz wyższych wymagań użytkowników. W budownictwie mieszkaniowym obserwujemy przyśpieszony wzrost wspomagany programem „mieszkanie +”.
 

Przewiduje się budowę kolejnych obiektów: hoteli, centrum konferencyjnych, obiektów handlowych, biurowców i apartamentowców.

 

Przykłady przedsięwzięć inwestycyjnych aktualnie realizowanych.

• We Wrocławiu w Porcie Popowice w najbliższym czasie powstanie duży kompleks mieszkaniowo-usługowy o łącznej powierzchni 150 tys.m².
  Zachowany zostanie przemysłowy charakter istniejącego zabytkowego obiektu wraz z unikalnym układem młyńskich kanałów oraz detale architektoniczne.
  Obiekty wznoszone będą sukcesywnie w ciągu 10 lat na terenie 14 ha przy ul. Wejherowskiej. Osiedle mieszkaniowe będzie docelowo liczyć 2 tys. mieszkań. Początek inwestycji przewidziano jeszcze w 2018 roku. Przewiduje się zrewitalizowanie basenu portowego, który otoczony będzie lokalami usługowymi (restauracje, kawiarnie, sklepy itd.). W pierwszym etapie powstanie około 400 mieszkań w trzech budynkach.

• Firma Golub GetHouse rozpoczęła budowę w Krakowie przy ulicy Romanowicza akademika dla 700 studentów (290 lokali). Obiekt powstanie w odrestaurowanym budynku poprzemysłowym. Każdy lokal składać się będzie z pokoju dziennego, sypialni, kuchni i łazienki. Wszystkie będą w pełni umeblowane i „wyposażone” w Internet.
  Na parterze akademika o nazwie LIVINN – Kraków zaprojektowano przestrzeń dla gości, siłownię, pralnię oraz sklep wielkopowierzchniowy (650 m²) i kawiarnię. Inwestor przewiduje zakończenie budowy latem 2018 roku, tak, aby udostępnić obiekt studentom na rozpoczęcie roku akademickiego 2019/2020.
• Spółka Global City Holdings realizuje jedna z największych inwestycji tego typu – park wodny zlokalizowany w miejscowości Wręcza pod Mszczonowem. Obiekt będzie nosił nazwę SUNTAGO Wodny Świat^[1]. Obecnie obiekt znajduje się w fazie kończącego się projektu, w którym przewidziano między innymi: 30 zjeżdżalni, łaźnie termalne, baseny mineralne, kompleks SPA, 10 różnego rodzaju saun.
  Początkiem inwestycji jest hotel, który pomieści 240 pokoi i sale konferencyjne. Otwarcie hotelu zaplanowano w IV kwartale 2020 roku. W ramach projektu przewiduje się budowę kolejnych obiektów: hoteli, centrum konferencyjnego, obiektów handlowych, biurowców i apartamentowców.

• W Krakowie przy ul. Orzechowej w niezakończonym hotelu Gromada powstanie nowoczesny hotel czterogwiazdkowy, którego inwestorem jest firma Europlan. Pomieści ponad 200 pokoi i kilka sal konferencyjnych. Otwarcie obiektu nastąpić ma pod koniec 2018 roku.
• Warszawski hotel pięciogwiazdkowy INTERCONTINENTAL podlega obecnie modernizacji i rozbudowie. W maju 2018 roku zakończono aranżację 8,5 tys.m² na 13 kondygnacjach budynku. Na przełomie 2018/2019 roku remontowane będą obiekty restauracyjne. Należy przypomnieć, że hotel został otwarty w 2003 roku i jego aktualny wystrój nie odpowiada współczesnym standardom.
• W centrum Zakopanego realizowana jest rozbudowa i modernizacja pałacu Villa Marilor. Hotelowa inwestycja o nazwie Nosalowy Park Luxury Hotel & Spa wchodzi w skład grupy Nosalowy Dwór. Grupa ta zarządza czterema hotelami i jednym z największych w Polsce centrów konferencyjnych. Hotel, którego oddanie do użytku przewidziano na IV kwartał 2019 roku dysponować będzie 140 pokojami w standardzie pięciu gwiazdek oraz zapleczem konferencyjnym, dwiema restauracjami, kawiarnią oraz przestrzenią biznesową. W obiekcie znajdować się będzie również strefa fitness i Spa.

• Polska MPL Group zarządzająca 16 parkami logistycznymi w kraju przygotowuje się do budowy kolejnego obiektu w Strykowie (MPL Stryków) położonego przy węźle na autostradzie A2 w odległości około 20 km od Łodzi i około 110 km od Warszawy.
  Firma zarezerwowała już 25-hektarową działkę i oczekuje na zakończenie formalności, które umożliwia zakup gruntu i rozpoczęcie budowy obiektu logistycznego. Jeśli zakończenie formalności nastąpi w III kwartale br. firma bezzwłocznie przystąpi do budowy, której zakończenie planuje się (według aktualnych założeń) w połowie 2019 roku.
• W miejscowości Piątek (województwo łódzkie) powstanie jeden z największych obiektów magazynowych w Polsce dla firmy LEROY- MERLIN. Inwestorem jest Panattoni potentat w tej branży. Magazyn będzie miał ponad 120 tys.m² powierzchni u podstawy nie licząc antresoli. Budowa obiektu rozpoczęła się w I kwartale 2018 roku, a planowany termin oddania do użytku przewiduje się na IV kwartał 2019 roku. Na terenie przyległym do budynku powstanie zadaszona wiata o powierzchni około 10 tys.m², w której będą składowane materiały nie wymagające warunków przechowywania w zamkniętym pomieszczeniu. Budynek magazynowy ma zostać certyfikowany w systemie BREEAM na poziomie Good.
• Panattoni ukończył (także w Łodzi) budowanie centrum dystrybucyjnego dla niemieckiej firmy BSH - producenta sprzętu AGD. Magazyn ma 79 tys.m² powierzchni a ponadto na jego terenie znajduje się jednopiętrowy budynek biurowy w którym mieszczą się sale konferencyjne i jadalnia.
• Budowa kompleksu biznesowego Alchemia w Gdańsku nabiera tempa. Ostatnim obiektem wspomnianej wyżej inwestycji będzie biurowiec NEON o powierzchni najmu rzędu 33 tys.m². Powierzchnia typowej kondygnacji NEONU wynosi około 3.000 m² (mniejsze moduły – 300 m²). Oddanie do użytku biurowca, którego budowę właśnie rozpoczęto inwestor przewiduje na przełomie III i IV kwartału 2019 roku.
• Istniejący budynek hipermarketu TESCO na warszawskich Kabatach nie odpowiada współczesnym standardom i od dawna miał być zastąpiony nowoczesną galerią handlową. Na przeszkodzie stały względy ochrony środowiska i protesty mieszkańców spowodowane bliskim sąsiedztwem rezerwatu przyrody Lasu Kabackiego. W celu opracowania projektu, który zyskał akceptację powołana została Spółka Kabaty Investment Tesco, która przedstawiła nowe, niekontrowersyjne rozwiązania tej inwestycji. Przewiduje się rozbiórkę obecnego obiektu wraz z jego istniejącą infrastrukturą i wybudowanie nowoczesnego budynku o czterech naziemnych i dwóch podziemnych kondygnacjach.
  Na parterze oraz pierwszym i drugim piętrze mieścić się będą usługi, handel (wielkopowierzchniowy sklep w sieci Tesco) oraz gastronomia. Parterowe lokale dostępne będą od ulicy Wąwozowej. Główne wejście do galerii przewidziano od strony końcowej stacji metra, zaś dostęp samochodów osobowych i dostawczych przewidziano od przecinających się ulic: Wąwozowej i Komisji Edukacji Narodowej. Powierzchnia użytkowa galerii wyniesie około 130 tys.m².
• Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie pozyskało pozwolenie na budowę, co pozwoliło na ogłoszenie przetargu na wykonanie inwestycji. Projekt obiektu (bez teatru) sporządziła nowojorska pracownia Thomas Phifer and Partners, a ze strony polskiej koordynuje go pracownia APA Wojciechowski. Całkowita powierzchnia budynku sięgać będzie około 20 tys.m², w tym 4 tys.m² przeznaczono na sale wystawowe, sale edukacyjne, bibliotekę, audytorium, kino i kawiarnię. Rozstrzygnięcie przetargu na wykonanie obiektu nastąpi w październiku 2018 roku. Spodziewane otwarcie muzeum przewidziano na koniec 2021 roku. Wstępny kosztorys obiektu wynosi około 210 mln złotych (bez VAT).
• W Krakowie przy ulicach Kapelanka i gen. B. Zielińskiego firma Ghelamco Poland buduje biurowiec o nazwie BIG. Oddanie obiektu do użytku zaplanowano na III kwartał 2018 roku. Bryła i elewacja budynku będą nawiązywać do okolicznych zabytkowych gmachów. Budynek będzie miał kształt nieregularnego wielokąta. Na pierwszym piętrze powstanie patio a na dachu taras widokowy o powierzchni około 200 m². Obiekt, niezależnie od biur, których powierzchnia sięgnie 10 tys.m², będzie dysponował częścią usługowo-handlową o powierzchni 1,5 tys.m². Deweloper przewidział także budowę stacji ładowania samochodów elektrycznych.
• Budimex Nieruchomości realizuje budowę drugiego etapu inwestycji mieszkaniowej na warszawskiej Woli przy ul. Redutowej. W tej fazie wybudowane będą cztery obiekty o wysokości sześciu i ośmiu pięter. W ośmiopiętrowym budynku znajdzie się 141 mieszkań a zakończenie tej inwestycji nastąpi w I kwartale 2020 roku. Łącznie w ramach drugiego etapu zostaną oddane do zasiedlenia 364 mieszkania. Każdy lokal mieszkalny będzie posiadał balkon, taras, loggię lub ogródek. Na terenie osiedla urządzony zostanie plac zabaw, strefa rekreacji i część „piknikowa”.
• Portico Project Management otrzymał pozwolenie na budowę apartamentowca z mariną nad Zalewem Zegrzyńskim. Zakończenie budowy zaplanowane jest na II kwartał 2020 roku. Projekt obiektu sporządziła międzynarodowa pracownia Broadway Malyan. Na działce o powierzchni 9 tys.m² wybudowany będzie kompleks ze 100 apartamentami, mariną i ogrodem.
• Trwają prace nad projektem obiektu handlowego „Centrum Targowa” w Płocku. Nowa inwestycja dysponować będzie powierzchnią rzędu 40 tys.m² przeznaczonych do najmu. Pomieszczą się tam dwa wielkopowierzchniowe sklepy (spożywczy i typu „wszystko do domu i ogrodu”), a także galeria handlowa, kawiarnia, restauracja, klub fitness. Planowane otwarcie obiektu to druga połowa 2020 roku.
• Developer AVESTUSREAL ESTATE PROPERTY i INVESTORS SPECIAL OPPORTUNITIES dysponuje zatwierdzonym pozwoleniem na budowę we Wrocławiu przy ulicy Nabycińskiej obiektu biurowego INFINITY. Będzie to siedmiokondygnacyjny budynek o łącznej powierzchni około 22 tys.m². Obok biur zaplanowano także dział handlowo-usługowy. Biurowiec będzie certyfikowany w systemie BREEAM na poziomie Excellent. Cały kompleks (biurowiec i część handlowa) zostanie oddany do użytku w III kwartale 2020 roku.
• Nowy wieżowiec biurowy stanie w Warszawie na skrzyżowaniu dwóch linii metra u zbiegu ulic Marszałkowskiej i Świętokrzyskiej. Będzie to obiekt 21-piętrowy o łącznej powierzchni oscylującej w granicach 20 tys.m². Kompleks dysponować będzie obok części przeznaczonej na biura także powierzchnią handlowo-usługową. Zakończenie tej inwestycji przewidziane jest na 2020 rok.
• Wrocławski MŁYN MARIA podlegać będzie rewitalizacji. Firma RealCo Property Investment and Development dysponuje już pozwoleniem na wykonanie prac w wyniku których firma udostępni kompleks mieszkaniowy wraz z lokalami użytkowymi. Całość prac rewitalizacyjnych zostanie zakończona w 2020 roku. Zachowany zostanie przemysłowy charakter istniejącego zabytkowego obiektu wraz z unikalnym układem młyńskich kanałów oraz detale architektoniczne.

^[1] patrz BzG 2/2017