Czy wymiana istniejącego oświetlenia ulicznego jest opłacalna? Taki dylemat mają gospodarze miast czy gmin, stawiani przez dostawców energii w trudnym położeniu. Koszty energii galopują, ale ceny robocizny i materiałów także nie stoją w miejscu. Przed podjęciem decyzji o wymianie źródeł światła na LED trzeba dobrze policzyć koszty takiego przedsięwzięcia. Postaramy się to ułatwić, przedstawiając kosztorys modernizacji oświetlenia przygotowany w programie Norma EXPERT, z wykorzystaniem stawek pochodzących z bazy cenowej Intercenbud oraz analizę opłacalności inwestycji.
Aby nie tworzyć abstrakcyjnej sytuacji posłużymy się konkretnym przykładem – procedurą przetargową odnalezioną na stronach internetowych, zgłoszoną przez gminę Ciasna (woj. śląskie), z kwietnia 2017 roku. Przedmiotem zamówienia było wykonie robót modernizacji istniejącego oświetlenia ulicznego. Konieczne było zdemontowanie starych opraw, dostarczenie i montaż na ich miejsce lamp: 621 kompletnych opraw oświetlenia ulicznego ze źródłami LED, 254 na wysięgnikach rurowych, przewodów zasilających oprawy oraz niezbędnego osprzętu (bezpieczników, mocowań, zabezpieczeń).
Oświetlenie przed modernizacją
Przed modernizacją na terenie gminy Ciasna było zainstalowanych łącznie 621 opraw oświetlenia ulicznego. Na tę ilość składały się oprawy typu:
- Rt-250 o mocy 250W: 52 szt.
- SGS 150W o mocy 150W: 125 szt.
- Rt-125 o mocy 125W: 134 szt.
- SGS 100W o mocy 100W: 53 szt.
- OPC-1 o mocy 70W: 140 szt.
- SGS 70W o mocy 70W: 117 szt.
Energochłonność oświetlenia zainstalowanego na terenie gminy to dla oprawy typu:
- Rt-250: 275W/punkt,
- SGS 150W: 165W/punkt,
- Rt-125: 145W/punkt,
- SGS 100W: 112W/punkt,
- OPC-1: 82W/punkt,
- SGS 70W: 82W/punkt.
Całkowity pobór mocy wynosił P = 82 kW (dokładnie P = 81.365 W).
Oświetlenie po modernizacji
Projekt zakładał dobór nowych opraw LED o łącznej ilości 621 szt.
- za 70W HSP i 80W HQL – oprawy LED o mocy 55W: 117 szt.
- za OPC-1 70W – oprawy LED o mocy 40W: 140 szt.
- za 100W HPS i 125W HQL - oprawy LED o mocy 71W: 187 szt.
- za 150W HPS i 250 HQL - oprawy LED o mocy 106W: 163 szt.
- za 150W HPS - oprawy LED o mocy 134W: 14 szt.
Gdzie całkowity pobór mocy miał wynieść P = 45 kW (dokładnie P = 44.466 W).
Zużycie energii przed i po modernizacji
Zużycie energii przez system oświetlenia ulicznego przed remontem:
Czas użytkowania mocy zainstalowanej dla opraw wynosi ok.:
t = 4.380 h/rok
Pz = P x t = 81.365W x 4.380 = 356.378,70 kWh
Pz = 356.379 kWh
Zużycie energii przez system oświetlenia ulicznego po remoncie:
Czas użytkowania mocy zainstalowanej dla opraw wynosi ok.:
t = 4.380 h/rok
Pz = P x t = 44.466W x 4.380 = 194.761,08 kWh
Pz = 194.761 kWh
Oszczędność roczna: 161.618 kWh (źródło: dokumentacja projektowa wymienionego przetargu)
Kiedy to się zwróci
Średnia cena 1 kWh w Polsce w 2023 roku wynosi ok. 1 zł. W poprzednich latach było taniej: w 2022 r. średnia opłata to 77 gr., w 2021 r. – 74 gr, w 2020 r. – 68 gr., w 2019 r. – 61 gr. Podane stawki to średni koszt 1 kWh w całym kraju (źródło: https://www.rachuneo.pl/cena-pradu). Różnica w cenach na przestrzeni paru lat jest więc drastyczna.
W 2017 roku rachunek za oświetlenie przed modernizacją dla gminy Ciasna zamykał się kwotą 217.391 zł, natomiast po modernizacji – 118.804 zł.
Oszczędność wynikająca z wymiany w tamtym czasie to 98.587 zł rocznie. Wyłoniony w przetargu wykonawca zaoferował cenę 697.012 zł, a okres udzielonej gwarancji ustalono na 10 lat.
Obliczmy czas zwrotu inwestycji: 697.012 zł : 98.587 = 7,07 lat
Jak wynika z powyższego działania inwestycja zwrócić się miała w ciągu 7 lat i 25 dni.
Dzisiejsza oszczędność ma nieco inną wagę, bo przy cenie 1 zł za kWh bez modernizacji rachunek za prąd kosztowałby gminę 356 tys. zł, a płacić będzie niecałe 195 tys. zł. Co daje 161 tys. zł oszczędności rocznie, więc inwestycja zamortyzowałaby się w okresie 4 lat i trzech miesięcy.
Ale jest jednak mały problem. Dzisiaj oferta wykonawcy nie miałaby tej samej wartości. Ile obecnie kosztowała by taka modernizacja? Policzmy posługując się tym samym przedmiarem, który był dołączony do procedury przetargowej, wstawiając dzisiejsze ceny. Przyjmując z bazy cenowej Intercenbud (IV kwartał 2022) wartość robocizny i wielkości narzutów oraz ceny opraw ze stron internetowych sklepów oferujących ten asortyment uzyskamy kwotę 980 tys. zł netto.