Podróżując po północnej części Indii, oglądając pozostałości pałaców i przepych świątyń wielokulturowych zadawałam sobie pytania: jak je wycenić (i czy w ogóle można) oraz ile kosztuje zarówno konserwacja zabytków kultury indyjskiej, jak i ich utrzymanie.
Czy polskie standardy kosztorysowe i zasady kosztorysowania mogą posłużyć do określenia kosztów prac związanych z konserwacją zabytków w Indiach? Ile one kosztowałyby i w jakiej walucie powinna być podana wartość prac remontowych - w dolarach amerykańskich, funtach brytyjskich, a może w rupiach indyjskich?
Indie to kraj o bogatej kulturze, wielu religiach - hinduizmie, buddyzmie, islamie, religii Sikhów, a także chrześcijaństwa przywiezionego przez Portugalczyków. Bogactwo kulturowe i religijne ma swoje odzwierciedlenie w architekturze. Wielkość budowli, kunszt zdobniczy zabytkowych świątyń i pałaców robi na Europejczykach duże wrażenie.
Świątynie i mauzolea zachwycają przepychem, wymagają jednak pieczołowitej konserwacji.
Taj Mahal w Agrze, której renowację rozpoczął w 1900 roku wicekról Indii George Curzon, a która trwa do dzisiaj, jest trudna do oszacowania. Tylko przypadek sprawił, że budowla ta przetrwała do naszych czasów. W latach trzydziestych XIX wieku, w okresie dominacji brytyjskiej, generalnemu gubernatorowi Bengalu, Lordowi Williamowi Bentinckowi na szczęście nie powiódł się zamysł rozebrania świątyni i wywiezienia marmuru jako materiału budowlanego na Wyspy Brytyjskie.
Złota Świątynia Sikhów w Amritsarze – główne miejsce kultu i sanktuarium wyznawców sikhizmu, zbudowana w latach 1589-1601, wielokrotnie niszczona, ostatecznie odbudowana w latach 1801-1839, mieści się na małej wysepce, pośrodku zbiornika - zwanego amrit-sar (Jezioro Nektaru Nieśmiertelności) i połączona jest z lądem za pomocą marmurowej grobli.
Zespół pałacowy, potężnej fortecy Mehrangarh w Jodhpurze - „Błękitnym Mieście”,
z której rozpościera się wspaniały widok na niebieskie elewacje budynków,
Pałac Wiatrów (Hava Mahal) w Jaipurze - „ Różowym Mieście”,
jak również pałac obronny Fort Amber – z murami rozciągającymi się kilkukilometrową wstęgą na wzgórzach okalających rezydencję jednego z maharadżów, przypominającymi „mur chiński” – to tylko nieliczne obiekty, które z niezwykłą starannością i dbałością o szczegóły są poddawane renowacji.
Wiele z tych obiektów wykonano z białego marmuru bogato inkrustowanego szlachetnymi kamieniami, masą perłową, rzeźbionego ornamentami o tematyce roślinnej.
Uwagę zwracają też detale architektoniczne:
 |
 |
| okna ażurowe, |
|
 |
 |
| sklepienia, |
|
 |
 |
| ściany, |
posadzki, |
 |
 |
| balustrady, |
cokoły. |
Wszystko to tworzy baśniowy świat, pełen egzotycznych krajobrazów.
Odpowiedź na pytanie, ile kosztuje konserwacja i renowacja oraz utrzymanie obiektów zabytkowych będących świadectwem kultury indyjskiej, nie jest łatwa. Pewne jest natomiast, że przekłada się to na miliony dolarów, funtów, a jeszcze więcej rupii indyjskich.
Wiele z tych obiektów wpisane jest na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego Ludzkości UNESCO, co zobowiązuje do dbania o ich należyty stan techniczny.