1. Wstęp

 

Regulacje prawne dotyczące rynku zamówień publicznych w Polsce mają już swoją historię, bowiem od 1994 roku możemy mówić o ustawowych zasadach ich udzielania. Początkowo treść ustaw była wzorowana na różnych rozwiązaniach, stosowanych nie tylko w krajach Unii Europejskiej, jednak już od 1 maja 2004 roku Polska zobowiązana jest dostosowywać swoje prawo do dyrektyw unijnych. Jeszcze przed 2004 rokiem ustawa o zamówieniach publicznych była nowelizowana prawie sto razy. W 2004 roku weszła w życie nowa ustawa - Prawo zamówień publicznych, która obowiązuje do dzisiaj. Oczywiście nowelizacji, tych bardziej znaczących i tych mniejszych z jakimi mieliśmy do czynienia na przełomie ostatnich 12 lat było bardzo dużo, jednak sam układ i podstawowe założenia ustawy Pzp pozostawały bez zmian. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 roku w sprawie zamówień publicznych, uchylająca dyrektywę 2004/18/WE wprowadza do systemów zamówień publicznych krajów członkowskich UE wiele fundamentalnych zmian. Maksymalny termin implementacji jej postanowień do prawa krajowego określono na dzień 18 kwietnia 2016 roku – oczywiście z pewnymi wyjątkami, bardzo istotnymi dla wyliczenia kosztów cyklu życia obiektu budowlanego.

Biorąc pod uwagę istotę zmian i ich zakres, w 2015 roku Urząd Zamówień Publicznych przygotował projekt nowej ustawy regulującej system zamówień publicznych w Polsce, oczywiście z uwzględnieniem zmian wymaganych nowymi dyrektywami. Sprawę przejęło Ministerstwo Rozwoju, gdzie zdecydowano, iż na razie tylko znowelizuje się już istniejącą ustawę z dnia 29 stycznia 2004 roku Prawo zamówień publicznych. Z materiałów prasowych i wyjaśnień pochodzących z Ministerstwa Rozwoju wynika, iż nowelizacja to jedynie rozwiązanie tymczasowe, a w planach jest przygotowanie nowej ustawy regulującej aspekty prawne udzielania zamówień publicznych w Polsce.

W dniu 24 marca 2016 roku do Sejmu wpłynął rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw - druk nr 366.
Projekt ten częściowo uwzględnia uwagi zgłoszone podczas uzgodnień międzyresortowych i konsultacji publicznych.

Postanowienia Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE wprowadzają do systemu zamówień publicznych wiele nowych zagadnień, w tym między innymi rachunek kosztu cyklu życia obiektu budowlanego.

 

 

2. Definicje

 

Zgodnie z regulacjami wynikającymi z dyrektyw w projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych oraz zmianie niektórych innych ustaw, zwanego dalej „projektem zmiany ustawy”, wprowadzono zmiany w definicjach legalnych określonych w art. 2.

 

art. 2 pkt 1a projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych
 

„1a)  cyklu życia - należy przez to rozumieć wszelkie możliwe kolejne lub powiązane fazy istnienia przedmiotu dostawy, usługi lub roboty budowlanej, w szczególności: badanie, rozwój, projektowanie przemysłowe, testowanie, produkcję, transport, używanie, naprawę, modernizację, zmianę, utrzymanie przez okres istnienia, logistykę, szkolenie, zużycie, wyburzenie, wycofanie i usuwanie;”

 

Pierwszą zmienioną definicją jest definicja cyklu życia produktu. Zmiana ta otworzyła w pełni katalog faz istnienia danego produktu, które po nowelizacji będziemy odnosili również poza usługami do obiektów budowlanych. Także przywołany katalog faz został rozszerzony o: testowanie, transport, używanie, utrzymanie przez okres istnienia, zużycie i wyburzenie, choć z uwagi na zastosowany zwrot „w szczególności” będziemy mogli uzupełniać katalog o fazy właściwe dla obiektu budowlanego.

 

art. 2 pkt 5 projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych
 

„5) najkorzystniejszej ofercie - należy przez to rozumieć ofertę:

a) która przedstawia najkorzystniejszy bilans ceny lub kosztu i innych kryteriów odnoszących się do przedmiotu zamówienia publicznego lub

b) która najlepiej spełnia kryteria inne niż cena lub koszt, gdy cena lub koszt jest stała, lub

c) z najniższą ceną lub kosztem gdy jedynym kryterium oceny jest cena lub koszt, albo

d) która przedstawia najkorzystniejszy bilans ceny lub kosztu i innych kryteriów odnoszących się do przedmiotu zamówienia publicznego w przypadku zamówień w zakresie działalności twórczej lub naukowej, których przedmiotu nie można z góry opisać w sposób jednoznaczny i wyczerpujący;"

 

Definicja najkorzystniejszej oferty została zmieniona w taki sposób, iż w miejscu, gdzie do tej pory mówiono jedynie o cenie, wyrażenie zostało odpowiednio zastąpione „ceną lub kosztem”. Co prawda w definicjach legalnych nie dodano definicji kosztu, jednak w dalszej części projektu zmiany ustawy pojęcie kosztu zostało opisane. Zmiana definicji najkorzystniejszej oferty pozwala na kształtowanie kryteriów zarówno w oparciu o cenę jak i koszt. Choć użyto spójnika „lub”, to zgodnie z wyjaśnieniami przedstawicielki Urzędu Zamówień publicznych nie wyklucza zastosowaniu w jednym postępowaniu zarówno kryterium ceny, jak i kosztu. Na początku taka definicja przysporzy wielu problemów zamawiającym, gdyż koszt zawiera już w sobie cenę, o czym będzie mowa w dalszej części felietonu.

 

 

3. Opis przedmiotu zamówienia

 

Zmiany związane z cyklem życia obiektu budowlanego znajdziemy również w rozdziale 2 w art. 30 ust. 8 projektu zmiany ustawy, czyli w części dotyczącej przygotowania postępowania. Zgodnie z art. 30 ust. 8 pkt 2 projektu zmiany ustawy w przypadku zamówień publicznych na roboty budowlane zamawiający określa w opisie przedmiotu zamówienia wymagane cechy materiału, produktu lub usługi, odpowiadające przeznaczeniu zamierzonemu przez zamawiającego, w szczególności może wymagać procesów i metod produkcji na każdym etapie cyklu życia obiektów budowlanych.

 

art. 30 ust. 9 (7) projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych
 

„7. W przypadku zamówień publicznych na roboty budowlane zamawiający określa w opisie przedmiotu zamówienia wymagane cechy materiału, produktu lub usługi, odpowiadające przeznaczeniu zamierzonemu przez zamawiającego, w szczególności:

1) powinien wymagać, adekwatnie do przedmiotu zamówienia, dostosowania projektu do potrzeb wszystkich użytkowników, w tym zapewnienia dostępności dla osób niepełnosprawnych;

2) może wymagać:

a) określonych poziomów oddziaływania na środowisko i klimat,

b) certyfikatu zgodności lub deklaracji zgodności,

c) określonej wydajności, bezpieczeństwa lub wymiarów, w tym procedur dotyczących zapewnienia jakości,

d) określonej terminologii, symboli, testów i metod testowania,

e) określonego opakowania i oznakowania,

f) instrukcji użytkowania,

g) procesów i metod produkcji na każdym etapie cyklu życia obiektów budowlanych,

h) określonych zasad dotyczących projektowania i kosztorysowania,

i) warunków testowania, kontroli i odbioru obiektów budowlanych,

j) metod i technik budowy,

k) wszelkich pozostałych warunków technicznych.”

 

 

4. Kryteria oceny ofert – cena lub koszt

 

Kryteria oceny ofert w projekcie zmiany ustawy zostały definitywnie przebudowane, w szczególności pod względem możliwości uwzględnienia przy wyborze oferty najkorzystniejszej kosztu cyklu życia obiektu budowlanego. W art. 91 ust. 2 projektu zmiany ustawy poza ceną został wskazany koszt, przy czym musimy pamiętać, że zgodnie z przywołaną już definicją oferty najkorzystniejszej możemy mówić o bilansie ceny lub kosztu i innych kryteriów.

 

art. 91 ust. 2 projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych
 

„2. Kryteriami oceny ofert są cena lub koszt albo cena lub koszt i inne kryteria odnoszące się do przedmiotu zamówienia, w szczególności:

1) jakość, w tym parametry techniczne, właściwości estetyczne i funkcjonalne,

2) dostępność, projektowanie dla wszystkich użytkowników,

3) aspekty społeczne, w tym integracja zawodowa i społeczna osób o których mowa w art. 22 ust. 2, dostępność dla osób niepełnosprawnych lub uwzględnianie potrzeb użytkowników,

4) aspekty środowiskowe,

5) aspekty innowacyjne,

6) organizacja, kwalifikacje zawodowe i doświadczenie osób wyznaczonych do realizacji zamówienia, jeżeli mogą mieć znaczący wpływ na jakość wykonania zamówienia,

7) serwis posprzedażny oraz pomoc techniczna, warunki dostawy, takie jak termin dostawy, sposób dostawy oraz czas dostawy lub okres realizacji.”

 

W przypadku, gdy zamawiający zastosuje kryterium ceny jako jedyne lub waga kryterium ceny będzie przekraczała 60%, będzie on zobowiązany dodatkowo wykazać w załączniku do protokołu postępowania, w jaki sposób zostały uwzględnione w opisie przedmiotu zamówienia koszty cyklu życia.

 

art. 91 ust. 2a – 2d projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych
 

„2a. Zamawiający, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz ich związki, kryterium ceny mogą zastosować jako jedyne kryterium oceny ofert lub kryterium o wadze przekraczającej 60%, jeżeli wskażą w opisie przedmiotu zamówienia standardy jakościowe odnoszące się do wszystkich istotnych cech przedmiotu zamówienia, z zastrzeżeniem art. 76 ust. 2, jeżeli dodatkowo wykażą w załączniku do protokołu postępowania, w jaki sposób zostały uwzględnione w opisie przedmiotu zamówienia koszty cyklu życia.

2b. Zamawiający może ustalić stałą cenę lub koszt. W takim przypadku kryteriami oceny ofert są inne kryteria.

2c. Kryteria oceny ofert są związane z przedmiotem zamówienia, jeżeli dotyczą robót budowlanych, dostaw lub usług, które mają być zrealizowane w ramach tego zamówienia, we wszystkich aspektach oraz na wszystkich etapach ich cyklu życia, w tym:

1) określonym procesem produkcji, dostarczania lub wprowadzania tych robót budowlanych, dostaw lub usług na rynek albo

2) określonym procesem dotyczącym innego etapu cyklu życia tych robót budowlanych, dostaw lub usług

- nawet jeżeli nie są istotną cechą przedmiotu zamówienia.

2d. Zamawiający określa kryteria oceny ofert w sposób jednoznaczny i zrozumiały, umożliwiający sprawdzenie informacji przedstawianych przez wykonawców."

 

Wyżej zacytowany przepis dotyczący kryterium ceny, oczywiście w zależności od przyszłej linii orzeczniczej, może i prawdopodobnie będzie stwarzał wiele problemów przy zamawianiu robót budowlanych. Po pierwsze dlatego, że w przypadku robót budowlanych, zgodnie z dotychczasowym orzecznictwem nie możemy traktować jako przedmiotu zamówienia, który ma ustalone standardy jakościowe. Treść art. 91 ust. 2a w projekcie zmiany ustawy co prawda w trakcie prac zdecydowanie złagodzono i nie ma już mowy o przedmiocie zamówienia, który ma ustalone standardy jakościowe, a o wskazaniu w opisie przedmiotu zamówienia standardów jakościowych odnoszących się do wszystkich istotnych cech przedmiotu zamówienia.

Dodatkowo będzie trzeba wykazać sposób jak w opisie przedmiotu zamówienia uwzględniono koszty cyklu życia obiektu budowlanego, co jest praktycznie jednoznaczne z wykazaniem w załączniku do protokołu ich analizy i wyliczeń.

Przyjmując, iż zamówienie na roboty budowlane będzie realizowane na podstawie posiadanej przez zamawiającego dokumentacji projektowej stanowiącej opis przedmiotu zamówienia, a w szczególności projektu wykonawczego i STWiORB, wykonawca nie będzie miał praktycznie żadnego wpływu na kształtowanie kosztów cyklu życia związanych z eksploatacją obiektu budowlanego oraz jego kosztami rozbiórki i recyklingu. W związku z powyższym, w przedmiotowej sytuacji, zamawiający nie będzie miał możliwości zastosowania w postępowaniu na wykonanie robót budowlanych kryterium kosztu życia obiektu budowlanego (sam określił wszystkie parametry w dokumentacji projektowej oraz STWiORB) oraz nie będzie mógł zastosować kryterium ceny o wadze przekraczającej 60%. W skrajnych przypadkach postanowienia art. 91 ust. 2a projektu zmiany ustawy mogą doprowadzić do sytuacji, gdy w postępowaniach na roboty budowlane, gdzie kryterium ceny powinno być, jeżeli nie jedynym, to o dominującej wadze, zamawiający zmuszony będzie do zastosowania zupełnie nieuzasadnionych ekonomicznie i technicznie kryteriów.
W odniesieniu do kryterium kosztu, zgodnie z art. 911 ust. 1 projektu zmiany ustawy, można go określić z wykorzystaniem podejścia opartego na rachunku kosztów cyklu życia obiektu budowlanego. Według wyżej przywołanego przepisu jest to jedna z możliwości i katalog określania kryterium kosztu nie został zamknięty.

 

art. 911 ust. 1 projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych
 

„1.  Kryterium kosztu można określić z wykorzystaniem rachunku kosztów cyklu życia.”

 

Reasumując, w przypadku zamawiania robót budowlanych zamawiający jako kryteria będą zobowiązani stosować kryterium ceny lub kosztu. Kryterium ceny będzie miało generalnie co do zasady zastosowanie w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego na wykonanie robót budowlanych, zaś kryterium kosztu w przypadku postępowań na zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych. W obu przypadkach zamawiający będzie musiał jednak dokonać stosownych analiz i uwzględnić rachunek kosztów cyklu życia.

 

 

5. Rachunek kosztów cyklu życia obiektu budowlanego

 

Rachunek kosztów cyklu życia obiektu budowlanego, zgodnie z postanowieniami art. 911 ust. 2 projektu zmiany ustawy obejmuje koszty poniesione przez zamawiającego lub innych użytkowników oraz koszty przypisywane ekologicznym efektom zewnętrznym związane z cyklem życia robót budowlanych, o ile wartość pieniężną można określić i zweryfikować.

Koszty poniesione przez zamawiającego lub innych użytkowników obiektu budowlanego możemy podzielić na koszty:

a) związane z nabyciem – w tym w szczególności koszty przygotowania inwestycji, koszty dokumentacji projektowej, koszty budowy obiektu budowlanego, koszty nadzorów oraz pozostałe koszty niezbędne do poniesienia przez zamawiającego w celu oddania obiektu budowlanego do użytkowania,

b) użytkowania – w tym w szczególności koszty zużycia energii i innych zasobów związanych z użytkowaniem obiektu budowlanego,

c) utrzymania – w tym w szczególności koszty utrzymania należytego stanu obiektu budowlanego, remontów, etc.

d) związane z wycofaniem z eksploatacji – w tym w szczególności koszty rozbiórki i utylizacji.

Należy zwrócić uwagę na fakt, iż koszty związane z nabyciem praktycznie wykluczają jednoczesne zastosowanie kryterium ceny i kosztu.


Poniższe dane przedstawione przez firmę Autodesk na konferencji naukowej, która odbyła się w 2014 roku w Ciechocinku zestawione były na podstawie badań rynku w Stanach Zjednoczonych.

 

Z wyżej przedstawionych danych wynika, iż zdecydowanie największe koszty cyklu życia obiektu budowlanego są związane z jego użytkowaniem i utrzymaniem. Właściwe zarządzanie tymi kosztami, ich analiza jeszcze na etapie projektowania pozwala przeprowadzić optymalizację wydatków, zarówno na etapie budowy, jak i zarządzania oraz eksploatacji.

Rachunek kosztów cyklu życia obejmuje również koszty przypisywane ekologicznym efektom zewnętrznym związanym z cyklem życia obiektu budowlanego, o ile ich wartość pieniężną można określić i zweryfikować, dotyczące:

a) emisji gazów cieplarnianych i innych zanieczyszczeń,

b) inne związane z łagodzeniem zmian klimatu.

 

art. 911 ust. 2 projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych
 

„2. Rachunek kosztów cyklu życia obejmuje:

1) koszty poniesione przez zamawiającego lub innych użytkowników:

a) związane z nabyciem,

b) użytkowania, w szczególności zużycie energii i innych zasobów,

c) utrzymania,

d) związane z wycofaniem z eksploatacji, w szczególności koszty zbiórki i recyklingu;

2) koszty przypisywane ekologicznym efektom zewnętrznym związane z cyklem życia produktu, usługi lub robót budowlanych, o ile ich wartość pieniężną można określić i zweryfikować, dotyczące:

a) emisji gazów cieplarnianych i innych zanieczyszczeń,

b) inne związane z łagodzeniem zmian klimatu.”

 

 

6. Metody określenia kosztów cyklu życia obiektu budowlanego

 

Podobnie jak w przypadku kryteriów, zamawiający zobowiązany będzie (gdy zamierza szacować koszty z wykorzystaniem podejścia opartego na cyklu życia) określić w dokumentach zamówienia dane, które powinni przedstawić wykonawcy, oraz metodę którą zastosuje do określenia kosztów cyklu życia na podstawie tych danych. Tak więc to zamawiający będzie zobowiązany do obliczenia kosztów cyklu życia obiektu budowlanego na podstawie danych przekazanych przez wykonawców. Nowelizacja ustawy nakłada więc kolejne obowiązki na zamawiającego, w tym nie tylko obliczenie kosztów cyklu życia, ale również odpowiednie przygotowanie metody ich obliczania, tak by była ona jednoznaczna i nie budziła wątpliwości wykonawców. W celu prawidłowego przygotowania wyżej wymienionych postanowień zamawiający, podobnie jak i wykonawcy będą zmuszeni zatrudnić specjalistów.
Zgodnie z postanowieniami art. 20a projektu zmiany ustawy w przypadku zamówienia publicznego na roboty budowlane i usługi, których wartość jest równa lub przekracza wyrażoną w złotych równowartość 1.000.000 euro, kierownik zamawiającego powołuje zespół osób do nadzoru nad realizacją udzielonego zamówienia, chyba że zapewni w inny sposób udział co najmniej dwóch członków komisji przetargowej w nadzorze nad realizacją zamówienia. Tak więc, zamawiający przy większości robót budowlanych będzie zobowiązany powołać zespół specjalistów do nadzoru nad realizacją zamówienia, w skład którego poza prawnikami wejdą specjaliści do spraw kosztów, specjaliści techniczni oraz ekonomiści z którego przynajmniej dwóch członków będzie brało udział w pracach komisji przetargowej.

Metoda określenia kosztów przypisywanych ekologicznym efektom zewnętrznym musi spełniać łącznie następujące warunki:

1) oparta jest na kryteriach obiektywnie możliwych do zweryfikowania i niedyskryminacyjnych,

2) dostępna jest dla wszystkich zainteresowanych stron,

3) dostarczenie danych przez wykonawców działających z należytą starannością nie jest nadmienienie uciążliwe, także dla wykonawców z państw trzecich będących stronami Porozumienia GPA lub innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska.

 

art. 911 ust. 3 do ust. 5 projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych
 

„3. W przypadku gdy zamawiający szacuje koszty z wykorzystaniem podejścia opartego na rachunku kosztów cyklu przedmiotu zamówienia, określa w specyfikacji istotnych warunków zamówienia dane, które powinni przedstawić wykonawcy, oraz metodę, którą zastosuje do określenia kosztów cyklu życia na podstawie tych danych.

4. Metoda określenia kosztów przypisywanych ekologicznym efektom zewnętrznym spełnia łącznie następujące warunki:

1) oparta jest na kryteriach obiektywnie możliwych do zweryfikowania i niedyskryminacyjnych;

2) dostępna jest dla wszystkich zainteresowanych stron;

3) dostarczenie danych przez wykonawców działających z należytą starannością nie jest nadmienienie uciążliwe, także dla wykonawców z państw trzecich będących stronami Porozumienia Światowej Organizacji Handlu w sprawie zamówień rządowych lub innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska.

5. W przypadku gdy na mocy przepisów unijnych, wymienionych w załączniku XIII do dyrektywy 2014/24/UE lub w załączniku XV do dyrektywy 2014/25/UE, wspólna metoda kalkulacji kosztów cyklu życia jest obowiązkowa, do oszacowania tych kosztów stosuje się tę metodę.”

 

W przypadku gdy na mocy unijnego aktu ustawodawczego obowiązkowa stałaby się jakakolwiek wspólna metoda kalkulacji kosztów cyklu życia, do oszacowania tych kosztów stosowana będzie ta wspólna metoda. Wykaz takich aktów ustawodawczych i w razie potrzeby, aktów delegowanych je uzupełniających określa załącznik XIII do dyrektywy 2014/24/UE lub załącznik XV do dyrektywy 2014/25/UE. Komisja Europejska jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych, w sprawie aktualizacji tego wykazu, w przypadku gdy konieczna jest taka aktualizacja w związku z przyjęciem nowych przepisów wprowadzających obowiązek stosowania wspólnej metody albo uchyleniem lub modyfikacją istniejących aktów prawnych. W chwili obecnej nie ma żadnych obowiązujących metod kalkulacji cyklu życia w odniesieniu do obiektów budowlanych.

 

art. 911 ust. 6 projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych
 

„6. Minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa określi, w drodze rozporządzenia, metodę kalkulacji kosztów cyklu życia budynków oraz sposób przedstawiania informacji o tych kosztach, kierując się potrzebą zapewnienia ujednolicenia i wiarygodności tych kalkulacji.”

 

Postanowienia art. 911 ust. 6 projektu zmiany ustawy brzmią bardzo obiecująco, szczególnie biorąc pod uwagę fakt, iż w chwili obecnej znajomość zagadnienia metodyki liczenia kosztów cyklu życia obiektu budowlanego jest wśród zamawiających i wykonawców znikoma. Minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa określi, w drodze rozporządzenia, metodę kalkulacji kosztów cyklu życia budynków – przy czym art. 911 ust. 6 projektu zmiany ustawy wchodzi w życie po upływie 24 miesięcy od dnia ogłoszenia. Tak więc, jeszcze przez prawie dwa lata nie będzie w tej dziedzinie obowiązującego rozporządzenia. Na konferencji dotyczącej konsultacji społecznych przedstawiciel ministerstwa przekazał informację, iż prace nad tym rozporządzeniem jeszcze nie zostały rozpoczęte. Biorąc pod uwagę zmiany treści przedmiotowego przepisu w trakcie przygotowywania projektu zmiany ustawy, a w szczególności ministra bądź osoby odpowiedzialnej za publikację ww. rozporządzenia zdecydowanie można stwierdzić, iż w chwili obecnej opracowanie metody kalkulacji kosztów cyklu życia obiektów budowlanych jest „kukułczym jajkiem”, z którym żaden z resortów nie chce mieć nic wspólnego.

 

 

7. Podsumowanie

 

Nowelizacja ustawy Prawo zamówień publicznych (która „powinna” wejść w życie do dnia 18 kwietnia 2016 roku) wprowadza w sektorze zamówień publicznych na roboty budowlane wiele zmian związanych z dostosowaniem naszego systemu prawnego do wymagań określonych w dyrektywach unijnych. Do najważniejszych zmian w zakresie kosztu cyklu życia obiektu budowlanego należy zaliczyć:

1) Wprowadzenie do kryteriów oceny ofert kryterium kosztu, oraz umożliwienie wyboru oferty najkorzystniejszej na podstawie ceny lub kosztu i innych kryteriów odnoszących się do przedmiotu zamówienia.

2) Wprowadzenie do opisu przedmiotu zamówienia możliwości wymagania określenia procesów i metod produkcji na każdym etapie cyklu życia obiektu budowlanego.

3) Wprowadzenie dla zamawiającego obowiązku wykazania w załączniku do protokołu postępowania, w jaki sposób zostały uwzględnione w opisie przedmiotu zamówienia koszty cyklu życia w przypadku zastosowania jedynie kryterium ceny lub kryterium ceny o wadze przekraczającej 60%.

4) Do ustawy wprowadzono pojęcie rachunku cyklu życia obiektu budowlanego w podziale na koszty poniesione przez zamawiającego lub innych użytkowników oraz koszty przypisywane ekologicznym efektom zewnętrznym, oraz określono ich składowe.

5) Opisano metodę określenia kosztów cyklu życia obiektu budowlanego oraz obowiązki stron w tym zakresie. Minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa określi, w drodze rozporządzenia, metodę kosztów życia/kosztów cyklu życia poszczególnych rodzajów obiektów budowlanych oraz sposób przedstawiania informacji o tych kosztach.
 

W całym felietonie nie padło słowo BIM. Nie przez przeoczenie, a z uwagi na zakres zmian wprowadzanych nowelizacją ustawy Prawo zamówień publicznych. W art. 10e projektu zmiany ustawy zapisano co prawda, iż w przypadku zamówień publicznych na roboty budowlane lub konkursów zamawiający może wymagać zastosowania narzędzi elektronicznego modelowania danych budowlanych lub podobnych narzędzi (w takim przypadku zamawiający udostępnia alternatywne środki dostępu zgodnie z art. 10d do czasu, gdy takie narzędzia staną się ogólnie dostępne), jednak wprowadzone zapisy nie są równoznaczne z wprowadzeniem obowiązku stosowania tego modelu przy projektowaniu robót budowlanych. Nie oznacza to jednak, że zastosowanie modelu BIM przy projektowaniu w sposób znaczący ułatwi wykonawcy podanie w ofercie odpowiednich wymaganych danych koniecznych do wyliczenia przez zamawiającego punktacji w kryterium kosztu.
 

Warszawa, 24 marca 2016 r.