6.2. Przykład opracowania kryteriów i wymagań w zakresie efektywności energetycznej i kryteriów środowiskowych dla przetargów publicznych

 

Przykład zaczerpnięto z „KAPE Wytyczne realizacyjne dla budynku użyteczności publicznej w m.st. Warszawie, mające na celu zapewnienie optymalnego ekonomicznie poziomu wymagań dotyczących charakterystyki energetycznej budynku” Warszawa, październik 2011[1].

Dane przyjęte do opracowania bazują na tzw. koszcie globalnym, który można określić jako koszt cyklu życia, z uwagi na to, że uwzględniono w nim, poprzez zsumowanie, różnego rodzaju koszty i zastosowano stopę dyskonta w celu odniesienia ich do roku początkowego, a następnie dodano koszty inwestycyjne.

Jako wskaźnik oceny charakterystyki energetycznej budynku na potrzeby przetargów publicznych prowadzonych przez m.st. Warszawa zaproponowano przyjęcie parametru Ek (wskaźnik energii końcowej) wyznaczany według algorytmu opisanego w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw ich charakterystyki energetycznej (Dz.U. z 2008 nr 201, poz. 1240 – obecnie uchylony[2]).
 

Aby wyznaczyć poziom wymagań dotyczących charakterystyki energetycznej budynku (wartość maksymalna parametru Ek) dla określonych obiektów (szkoła, basen, budynek mieszkalny itp.) przeprowadzono symulację, wyznaczając optymalny pod względem kosztów punkt równowagi między wymaganymi nakładami i kosztami energii zaoszczędzonymi podczas cyklu życia budynku, przy następujących założeniach:

– Budynek powinien by zaprojektowany w sposób zapewniający możliwość uzyskania minimalnego, zdyskontowanego kosztu całkowitego w dwudziestoletnim okresie użytkowania, przy stopie dyskonta 3%. Zdyskontowany koszt całkowity obejmuje całkowite koszty budowy budynku i całkowite koszty eksploatacji (w tym wszystkich mediów sieciowych i paliw).
 

– Zdyskontowany koszt całkowity KCZ został określony jako suma całkowitego kosztu budowy KB poszczególnych rodzajów budynków (szkoła, basen…) poniesionego w roku zero ze współczynnikiem dyskontującym równym 1 oraz kosztów energii powiększonych o koszty eksploatacji KEN+EKSP w kolejnych 20 latach eksploatacji pomnożonych przez współczynnik dyskontujący określony dla kolejnych lat, z zależności: dj = 1/(1+i)j, gdzie: j=1,…, 20, a i=0,06 odpowiada wielkości stopy dyskonta. W obliczeniach uwzględniono wskaźnik wzrostu cen energii średnio w wysokości 6% ponad poziom inflacji rok do roku w dwudziestoletnim okresie eksploatacji oraz wskaźnik inflacji w wysokości 3% rocznie w odniesieniu do kosztów serwisu i przeglądów.
 

Poniżej zaprezentowano wyniki analiz dla budynku szkoły w przyjętym 20-letnim cyklu.
 

Tabela 2.1. Zestawienie wyników analiz symulacyjnych dla budynku szkoły

 

Źródło: Obliczenia własne KAPE S.A.

 

Tabela 2.2. Wyniki analiz symulacyjnych dla budynku szkoły z uwzględnieniem współczynnika dyskonta

 

Źródło: Obliczenia własne KAPE S.A.

 

Przykładowa propozycja arkuszy ocen ofert przetargowych dla budynków realizowanych w trybie „projektuj i buduj”.

 

 

7. Podsumowanie

 

W nowelizacji ustawy Prawo zamówień publicznych z dnia 22 czerwca 2016 r. w art. 91. ust. 3d zapisano, że jeśli „zamawiający szacuje koszty z wykorzystaniem podejścia opartego na rachunku kosztów cyklu życia przedmiotu zamówienia, określa w specyfikacji istotnych warunków zamówienia dane, które mają przedstawić wykonawcy, oraz metodę, którą zastosuje do określenia kosztów cyklu życia na podstawie tych danych”.

Obecnie obowiązująca jest tylko jedna metoda, podana w Dyrektywie 2009/33/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania ekologicznie czystych i energooszczędnych pojazdów transportu drogowego – obowiązek uwzględniania aspektów środowiskowych w zamówieniach na zakup pojazdów transportu drogowego.

Można wskazać wiele zastosowań rachunku kosztów cyklu życia budynków, są one jednak uwzględniane tylko jako kryterium oceny jedno z kilku. Obecnie należy oczekiwać, że koszt ustalony na podstawie rachunku kosztów w całym życiu budynków i budowli będzie wymagał wypracowania wspólnej systematyki (klasyfikacji) do ustalania bazowych kosztów (początkowych – projektowania i budowy), a także metody i tym samym programów wspomagających obliczenia kosztów.

Należy wziąć pod uwagę następujące zagadnienia:

1) nowe podejście do kosztów cyklu życia obiektów – kryterium wyboru ofert – efektywność kosztowa – rachunek kosztów cyklu życia;

2) koszt przypisany efektom ekologicznym;

3) wymagana ogólna, wspólna metodologia dotycząca rachunku kosztów cyklu życia;

4) szacunkowe dane, a przede wszystkim źródła dotyczące wydatków związanych z cyklem życia;

5) interdyscyplinarne zespoły projektowe, w których rola kosztorysanta jest bardzo istotna;

6) obecnie wynagrodzenie projektantów przeważnie jest uzależnione od kosztów budowy, a nie czasu pracy nad projektem i jego optymalizacją;

7) zastosowanie narzędzi elektronicznego modelowania danych budowlanych (art. 10e);

8) nowe wyzwania dla zamawiających i wykonawców składających oferty – wskazane i oczekiwane zatrudnianie specjalistów, w tym kosztorysantów i ekonomistów;

9) nowe zagadnienia (analizy LCA, LCC/LCCA) powinny być wpisane do standardów kompetencji zawodu kosztorysant.

 

 

 

 

[1] Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

[2] obecnie obowiązuje Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 27 lutego 2015 r. w sprawie metodologii wyznaczania charakterystyki energetycznej budynku lub części budynku oraz świadectw charakterystyki energetycznej (Dz.U. poz. 376)