Trochę historii

Materiały do izolacji cieplnej były stosowane przez ludzi już od czasów budowy przez nich pierwszych schronisk. Ludzie pierwotni pokrywali ściany i dachy szałasów, dostępnymi w otaczającym ich środowisku, materiałami pochodzenia roślinnego, tj. mchem, torfem, słomą, trzciną oraz materiałem pochodzenia zwierzęcego, tj. skórami zwierząt. Słoma i trzcina jest używa jako pokrycie dachów stromych (strzechy) budynków do tej pory (obecnie strzechy przeżywają renesans).
W starożytności Grecy i Rzymianie wytwarzali pierwsze „betony lekkie” z kruszywem porowatym ze skał pochodzenia wulkanicznego, tj. pumeksu naturalnego lub tufu wulkanicznego. Porowata struktura pumeksu i tufu czyniła z betonu lekkiego, w którym je zastosowano, materiał termoizolacyjny. Rzymianie nie wykorzystywali jednak betonu lekkiego jako materiału do izolacji cieplnej, ale ze względu na jego wytrzymałość i trwałość, jako materiał do budowy budynków oraz obiektów inżynierskich. Do naszych czasów zachowały się budowle wykonane z betonu tufowego i pucolanowego, np. rzymski Panteon, konstrukcje na greckiej wyspie Santorino, akwedukt Eifel doprowadzający wodę do Kolonii. Rzymianie podejmowali również pierwsze próby wytwarzania pianobetonu.
Na przełomie XIX i XX wieku, w wyniku znacznego napływu ludzi z terenów wiejskich do miast, nastąpił dynamiczny rozwój budownictwa mieszkaniowego. Producenci materiałów budowlanych rozpoczęli poszukiwania i badania, a następnie produkcję wielu różnych materiałów do izolacji cieplnej przegród zewnętrznych budynków. Jednym z pierwszych podstawowych surowców do produkcji materiałów do izolacji cieplnej budynków były odpady drzewne i roślinne, z których produkowano [3]:

  • płyty pilśniowe porowate (z rozszczepionej na włókna masy drzewnej związanej klejem rozpuszczonym w wodzie, zabezpieczone impregnatem),
  • płyty paździerzowe (z paździerzy lnianych i konopnych),
  • płyty wiórowo-paździerzowe (z wiórów drzewnych i paździerzy lnianych spojonych ze sobą klejem),
  • termoizolacyjne płyty z wełny drzewnej (z długich wiórów drewna – Heraklith, z trocin – Skałodrzew),
  • płyty wiórkowo-cementowe (z organicznych wypełniaczy włóknistych, spoiwo cement; nazwa handlowa w Polsce: Sumprema, w Europie: Durisol, Fixolit, Arbolit),
  • oraz surowce pochodzenia naturalnego, z których produkowano:
  • maty trzcinowe (ze źdźbeł trzciny powiązanych drutem stalowym ocynkowanym),
  • płyty i otuliny korkowe (np. z kory dębu korkowego, z kory sosny).

Drugą grupę materiałów do izolacji cieplnej budynków stanowiły betony lekkie. Opracowano i opatentowano technologię ich wytwarzania z dodatkiem kruszyw spiekanych, tj. pumeksu hutniczego, łupków węglowych, żużla lub popiołów lotnych. Taki beton lekki zastosowano w XX-leciu międzywojennym w Polsce np. do odbudowy gmachu głównego Politechniki Warszawskiej oraz remontu hotelu Bristol w Warszawie. W 1929 roku w Szwecji opatentowano technologię autoklawizowanego betonu komórkowego produkowanego pod nazwą Siporex i Ytong.

Obecnie

Najczęściej stosowanymi materiałami do izolacji cieplnej w budownictwie są:

  • wełna mineralna (to, zgodnie z PN-EN ISO 9229:2007 [1], termin ogólny dla wełny izolacyjnej wytworzonej: ze stopionej skały – wełna skalna (kamienna), ze szkła – wełna szklana, z żużla – wełna żużlowa),
  • styropian (polistyren ekspandowany – EPS, ekstrudowana pianka poliestrowa – XPS),
  • pianka: poliuretanowa – PUR, poliizocyjanurowa – PIR, polietylenowa – PEF, fenolowa – PF.