W fasadach wentylowanych można wykorzystywać niemal wszystkie dostępne materiały elewacyjne. Wybór zazwyczaj podyktowany jest charakterem obiektu, oczekiwaniami klienta, wysokością i ekspozycją budynku. Bardzo ważna jest wymagana odporność ogniowa, antykorozyjność oraz wytrzymałość na działanie czynników atmosferycznych, tj. wiatru (parcie oraz ssanie), promieni UV oraz zmiany temperatury i wilgotności.

Budowa elewacji wentylowanej

Elewacja wentylowana składa się z podkonstrukcji (metalowej, aluminiowej lub drewnianej), warstwy izolacyjnej oraz okładziny zewnętrznej chroniącej przed wpływem warunków atmosferycznych. Szczelina wentylacyjna pozostawiona między izolacją a okładziną zewnętrzną umożliwia swobodny przepływ powietrza. Jednym z popularnych rodzajów materiałów na okładzinę zewnętrzną są płyty elewacyjne dostępne w wielu kolorach i formatach. Najczęściej wykorzystuje się elementy drewnopodobne HPL, z betonu architektonicznego GRC, włóknocementowe, kompozytowe z okładziną metalową, kamienne oraz spieki kwarcowe.

Mocowanie płyt

Różnorodność systemów podkonstrukcji do fasad wentylowanych umożliwia łączenie na jednej ścianie różnych materiałów o zróżnicowanych kształtach i wymiarach. Kluczowy jest dobór materiałów o zbliżonej rozszerzalności termicznej elementów okładzinowych i rusztu, a także przeciwdziałanie ich korozji przy wzajemnym kontakcie.
Płyty elewacyjne można przytwierdzić do rusztu w sposób widoczny – z użyciem nitów, dybli, wkrętów lub klipsów, jak również niewidoczny – z użyciem specjalnego kleju, kotew podciętych lub zawiesi.
Obecnie na rynku dostępne są różnego typu rozwiązania podkonstrukcji z elementami eliminującymi mostki termiczne, w tym tzw. pasywnymi, jak np. konsole hybrydowe (wykonane z metali oraz z materiałów tworzywowych o bardzo niskiej przewodności cieplnej), konsole metalowe z perforacją oraz konsole z przekładką termiczną przy stopie. Istnieją także tzw. prętowe systemy podkonstrukcji, umożliwiające zakotwienie bezpośrednie w konstrukcji budynku bez konieczności usuwania i uzupełniania fragmentów istniejącej izolacji termicznej.

Laminaty – HPL

Drewnopodobne płyty laminowane (HPL) powstają w ok. 70% z włókien naturalnych (drewno/celuloza) oraz w ok. 30% z żywic termoutwardzalnych. Włókna w formie kilku lub kilkunastu rdzeniowych warstw papieru impregnowanego żywicą (zewnętrzne warstwy powstają z papieru dekoracyjnego impregnowanego żywicą melaminową lub podwójnie utwardzanymi żywicami akrylowopoliuretanowymi) zostają sprasowane pod wysokim ciśnieniem (7–9 MPa) i w wysokiej temperaturze (ok. 150°C). Niektórzy producenci wykorzystują również innowacyjną technologię EBC (Electron Beam Cure), która polega na utwardzaniu powierzchni płyt za pomocą wiązki elektronów.

Elewacyjne płyty HPL wyróżniają się wysoką klasą reakcji na ogień i odpornością na trudne warunki atmosferyczne oraz promieniowanie UV. Mają twardą powierzchnię, są trwałe, o dużej wytrzymałości na zginanie i rozrywanie oraz odporności na uderzenia. Wykonaną z nich elewację łatwo utrzymać w czystości, ponieważ nie będzie podatna na zarysowania i zabrudzenia, a także na działanie związków chemicznych i biologicznych. Producenci zapewniają trwałe wybarwienie, często zabezpieczają płyty HPL przed graffiti, co jeszcze bardziej ułatwia czyszczenie i konserwację fasady.

Ten rodzaj płyt daje projektantom ogromne możliwości stworzenia niepowtarzalnej elewacji budynku. Oferowane przez producentów: kolorystyka, stopnie połysku, faktury pozwalają uzyskać oryginalne rozwiązania. Szeroka gama wariantów obejmuje m.in.:

  • kolory – np. jednolite, metalizowane, opalizujące, ciepłe kolory imitujące drewno, a także indywidualne nietypowe odcienie,
  • stopień połysku – niski bądź wysoki, mat, super-mat, a także powierzchnie polerowane z wgłębieniami imitującymi kamień lub jedwabiście gładkie o niskim współczynniku odbicia światła,
  • faktury – imitacje materiałów naturalnych, np. kamienia, korka, drewna, metalu,
  • różnego typu nadruki bądź okleiny, a nawet naniesienie na powierzchnię płyt spersonalizowanej grafiki lub zdjęcia.

Płyty HPL wykorzystywane na elewacjach to najczęściej dość duże elementy. Wśród dostępnych na rynku są np. takie o wym.: 1300x2800 mm; 1530x3050 mm, 1860x2550 mm, 1854x4100 mm, 2040x5600 m. Ich grubość wynosi od 2 do 40 mm. W systemach fasad wentylowanych montuje się je zwykle na ruszcie systemowym lub konsolach mocujących, głównie poprzez nitowanie do podkonstrukcji bądź klejenie (mocowanie niewidoczne).