Cyfryzacja procesu budowlanego po pół roku funkcjonowania

To kolejne ułatwienie w ramach cyfryzacji procesu budowlanego. Od 10 stycznia 2022 r. inwestorzy mogą złożyć przez Internet wniosek o ustalenie lokalizacji inwestycji celu publicznego albo warunków zabudowy. Jeszcze pół roku temu Główny Urząd Nadzoru Budowlanego (GUNB) wykluczał cyfryzację tej procedury. Przygotowywana przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii reforma systemu planowania i zagospodarowania przestrzennego zakładała bowiem m.in. likwidację decyzji o warunkach zabudowy.
Rzecz w tym, że w ogromnej większości gmin tylko niewielka część ich powierzchni jest pokryta miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego, które są podstawą pozwolenia na budowę. Gorzej, jeśli działka nie jest objęta takim planem, bo to znacznie odwleka w czasie rozpoczęcie budowy. Inwestor musi bowiem wystąpić do właściwego miejscowo wójta, burmistrza albo prezydenta miasta z wnioskiem o ustalenie warunków zabudowy. Dobra wiadomość jest więc taka, że można go złożyć bez wychodzenia z domu. W serwisie e-Budownictwo dostępny jest urzędowy wzór formularza, który jest taki sam w całym kraju.
GUNB informuje, że dodatkową korzyścią jest skrócenie nawet do 21 dni terminu uzyskania decyzji o warunkach zabudowy w odniesieniu do domów jednorodzinnych o powierzchni zabudowy do 70 m kw.

Przypomnijmy, że cyfryzacja procesu inwestycyjno-budowlanego polega na składaniu w formie elektronicznej wymaganych wniosków, zgłoszeń, zawiadomień i oświadczeń. Oczywiście inwestorzy mogą wybierać, w jakiej formie chcą składać dokumenty: w papierowej, czy też elektronicznej. Ci, którzy wolą to drugie rozwiązanie mogą na stronie e-budownictwo.gunb.gov.pl założyć konto inwestora, na którym zgromadzą wszystkie tworzone dokumenty. W tym celu udostępniony jest generator, za pomocą którego można wypełnić wniosek, zgłoszenie lub zawiadomienie i załączyć do niego skan lub zdjęcie wymaganych dokumentów. Kompletny wniosek, zgłoszenie lub zawiadomienie inwestor wysyła przez Internet. W serwisie są instrukcje wypełniania formularzy oraz wyjaśnienia, np. dotyczące form podpisu elektronicznego.

W GUNB podkreślają, że korzyścią ze składania wniosków online jest nie tylko ograniczenie liczby wizyt w urzędzie, co w czasie pandemii COVID-19 jest bardzo kłopotliwe. Przesyłając pliki w formie elektronicznej inwestor nie wydaje pieniędzy na wydruk setek lub nawet tysięcy stron dokumentów. Np. projekt budowlany w postaci papierowej musi być dostarczony aż w trzech egzemplarzach.
W GUNB zwracają uwagę, że system papierowego obiegu dokumentacji w sprawach związanych z budownictwem generuje gigantyczne zużycie papieru. W procedurze wniosku o pozwolenie na budowę wynosi ono 22,5 mln kilogramów. Dochodzą też koszty magazynowania dokumentacji. Objętościowo to 35 tys. metrów sześciennych.

Czy inwestorzy chętnie korzystają z możliwości załatwiania formalności budowlanych bez wychodzenia z domu? W GUNB dowiedzieliśmy się, że od grudnia 2021 r. w Rejestrze Wniosków Decyzji i Zgłoszeń (RWDZ) gromadzone są dane dotyczące cyfrowych wniosków o pozwolenie na budowę i zgłoszeń robót budowlanych oraz zgłoszeń budowy.
Z tych danych wynika, że w grudniu 2021 r. inwestorzy złożyli w formie cyfrowej 251 takich wniosków oraz 71 zgłoszenia. Stanowią one odpowiednio 1,6% i 1,5% wszystkich złożonych w tym czasie wniosków o pozwolenie na budowę, zgłoszeń budowy oraz robót budowlanych. W pierwszej połowie stycznia udział cyfrowych dokumentów był wyższy, bo wynosił odpowiednio: 1,7% (73 wnioski) i 2,1% (26 zgłoszeń). Łącznie 506 cyfrowych dokumentów wskazanych w systemie RWDZ w okresie od 1 grudnia 2021 r. do 15 stycznia 2022 r. zostało przesłanych do organów administracji architektoniczno-budowlanej.
Rzeczniczka prasowa GUNB Joanna Niedźwiecka podkreśla, że te dane nie obejmują innych procedur dostępnych online.
– Mamy natomiast dane statystyczne odwiedzin i ruchu na stronie e-budownictwo.gunb.gov.pl, które wskazują na duże zainteresowanie realizacją spraw urzędowych online. Od samego początku z serwisu skorzystało pond 160 tys. użytkowników, a strona wygenerowała blisko 1,3 mln odsłon. Liczba odwiedzin stale i sukcesywnie rośnie wraz z poszerzaniem liczby wniosków i nowych funkcjonalności – mówi Joanna Niedźwiecka.
Przyznaje, że pewną barierą mogą być niektóre kwestie proceduralne powiązane z przepisami innymi niż ustawa Prawo budowlane.
– Naszym celem jest likwidacja tych barier. Identyfikujemy obszary wymagające usprawnień i wspólnie z interesariuszami i właścicielami danych obszarów podejmujemy działania dążące do zmiany i nowych rozwiązań wspierających – zapewnia rzeczniczka GUNB.

W 2022 r. cyfryzacja procesu budowlanego ma być kontynuowana. GUNB zapowiada wprowadzenie elektronicznego dziennika budowy (trwają jeszcze prace nad projektem stosownej nowelizacji Prawa budowlanego). Ma to być sporą wygodą dla inwestorów. Po otrzymaniu dziennika budowy będą mogli nadać dostęp pozostałym uczestnikom procesu budowlanego, m.in. kierownikowi budowy. To głównie z myślą o nim GUNB przygotował prostą w obsłudze mobilną wersję systemu, która umożliwia dokonywanie wpisów do dziennika nawet bez dostępu do Internetu. Oczywiście zachowana zostanie możliwość prowadzenia dziennika budowy w formie papierowej.