Podstawowym sprzętem przy robotach ziemnych, drogowych i posadzkowych są zagęszczarki z obsługą jednoosobową. Sprawa wydawałaby się prosta, gdyby nie pewne aspekty zdrowotne, techniczne i… podłoże.

BHP kontra wibracje

Praca z zagęszczarkami wymaga podstawowej wiedzy mechanicznej. Urządzenia te potrafią osiągać wagę nawet kilkuset kilogramów i pomimo niewielkiej prędkości posuwu, mogą stanowić realne zagrożenie dla zdrowia operatora i osób postronnych, przede wszystkim za sprawą drgań przenoszonych na dłonie i ramiona. Długotrwała praca z tymi urządzeniami może prowadzić do tzw. zespołu wibracyjnego, który został wpisany na listę chorób zawodowych. Intensywne wibracje mechaniczne mogą z biegiem czasu wywoływać takie objawy jak: zaburzenia układu nerwowego, naczyniowego i kostno-stawowego, a długotrwałe działanie drgań o różnej częstotliwości powodować zaburzenia czucia w dłoniach. Z czasem człowiek narażony na drgania mechaniczne nabywa zmiany chorobowe w układach kostno-stawowych, naczyniowym oraz nerwowym, co powoduje mrowienia i drętwienia palców, zapalenia ścięgien i może ostatecznie prowadzić do niepełnosprawności. Najczęstszym objawem zespołu wibracyjnego jest tzw. postać naczyniowa, charakteryzująca się okresowymi zaburzeniami krążenia krwi w palcach rąk, potocznie nazywana jako „choroba białych palców”. Skutkiem działania drgań miejscowych na układ nerwowy są głównie zaburzenia czucia dotyku, wibracji, temperatury, a także dolegliwości w postaci drętwienia czy mrowienia palców i dłoni a także całych kończyn górnych.
Osoby pracujące ze sprzętem generującym mechaniczne drgania takim jak np. młotki pneumatyczne, wiertarki, ubijaki, szlifierki, zagęszczarki, nitowniki, piły łańcuchowe, młoty hydrauliczne itp. powinny zainteresować się sposobem zabezpieczenia organizmu przed narażeniem na wibracje. Obowiązują przede wszystkim przepisy zawarte w rozporządzeniu w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z narażeniem na hałas lub drgania mechaniczne [1].  

Dla człowieka szkodliwe są drgania pochodzące z urządzeń w granicach od 32-1250 Hz. Dlatego pracownik podczas pracy na takich urządzeniach, musi stosować rękawice antywibracyjne, które powinien zapewnić pracodawca. Drugim warunkiem pracy jest określenie dla danego stanowiska ilości godzin pracy w ciągu dnia. Każde z urządzeń w swojej DTR winno posiadać zalecenia i zastrzeżenia, dotyczące liczby godzin pracy tym urządzeniem w ciągu ośmiogodzinnego dnia pracy.  W tym zakresie obowiązuje Dyrektywa 2002/44/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 czerwca 2002 r. [2].

Uszkodzenia budynków spowodowane drganiami

Pomijając zagadnienia BHP (które zostały zasygnalizowane w telegraficznym skrócie) istnieją jeszcze problemy z przenoszeniem drgań przez podłoże na sąsiednie budowle. Niestety te aspekty wiedzy projektantów i kierowników budów jeszcze są mało znane. Jest za to coraz więcej procesów sądowych o odszkodowania za szkody spowodowane właśnie takim sprzętem. Oto kilka przykładów z życia: