Przepisy w tym zakresie wydają się być proste, ale jak to w zamówieniach publicznych bywa – nie obejmują wszystkich możliwych zagadnień. I bardzo dobrze – i tak w ustawie Prawo zamówień publicznych za dużo jest kazuistyki w sytuacjach, w których powinny wystarczyć ogólne zasady postępowania, wynikające chociażby z art. 16.

Przepisy dotyczące wyjaśnień

Główne przepisy odnoszące się do wyjaśnień to art. 135 (dot. przetargów o wartości równej lub przekraczającej progi unijne) i art. 284 Pzp (dot. przetargów poniżej progów unijnych). Merytorycznych różnic pomiędzy nimi w praktyce nie ma, poza jedną – innymi terminami zadawania pytań i udzielania odpowiedzi. Pozostałe rozbieżności wynikają tylko i wyłącznie z charakterystyki trybów, ale nie wprowadzają istotnych zmian. Tu nie będziemy na nie zwracać uwagi.

Powyższe przepisy przede wszystkim potwierdzają, że wykonawca ma prawo wnioskować o wyjaśnienie dokumentów zamówienia. Wskazują, że zamawiający ma obowiązek udzielić odpowiedzi, o ile wniosek wpłynie w określonym terminie. Terminy te są liczone wstecz od terminu składania ofert – w przypadku postępowań unijnych granicznym terminem jest 14 dni przed składaniem ofert (chyba że zamawiający skorzystał z procedury przyspieszonej, ze skróconym okresem składania ofert – wówczas jest to 7 dni przed jego upływem), a w przypadku postępowań krajowych – 4 dni. Jest w tym jednak haczyk – pod uwagę brany jest zawsze pierwotny termin składania ofert. Jeśli zamawiający czas składania wydłuży w trakcie postępowania, termin na zadawanie pytań nie ulega przesunięciu.

Jeśli wniosek o wyjaśnienie wpłynie we wskazanym w ustawie terminie, zamawiający nie tylko ma obowiązek nań odpowiedzieć, ale także musi zrobić to w określonym czasie – w przypadku postępowań unijnych nie później niż 6 dni przed terminem składania ofert, a w postępowaniach krajowych – nie później niż 2 dni przed tym momentem. Jeśli w tych terminach zamawiający się nie zmieści (co jest możliwe), ma obowiązek przesunąć termin składania ofert tak, aby wykonawcy mogli zapoznać się z wyjaśnieniami (w praktyce – zapewniając co najmniej te 6 lub 2 dni, zależnie od wartości zamówienia, niekiedy jednak potrzebne jest więcej).