Ustawa Pzp z 11 września 2019 r., która miała na celu poprawę warunków współpracy pomiędzy stronami procesu inwestycyjnego m.in. poprzez zmniejszenie uprzywilejowanej pozycji zamawiających na rzecz wykonawców, wprowadziła wiele zmian w przepisach dotyczących kar umownych. Od strony teoretycznej poruszaliśmy już ten temat w BzG 1/2022 „Kary umowne w umowach o roboty budowlane”. W niniejszym artykule przedstawiamy przykładowe zapisy pochodzące z umów zawartych pomiędzy zamawiającymi a wykonawcami po wprowadzeniu w życie nowej ustawy. 

Zwłoka a opóźnienie

Analiza dokumentów wykazała, że zamawiający obciążają karami umownymi wykonawców za zwłokę w dotrzymaniu terminu umownego zakończenia robót budowlanych, czyli za szczególny przypadek opóźnienia spowodowany tylko i wyłącznie z winy wykonawcy. Zaledwie w jednej sytuacji zamiast terminu „zwłoka” przyjęto w umowie termin „opóźnienie”, który sugeruje, że wykonawca zostanie obciążony karami również w sytuacji, gdy termin zakończenia zostanie przesunięty nie z jego winy. Trudno ocenić, czy takie ujęcie było zamierzone czy spowodowane zostało niewiedzą i brakiem rozróżnienia terminu „zwłoki” od „opóźnienia” w świetle przepisów Kodeksu cywilnego. Jeżeli byłoby to postępowanie zamierzone, to przypadek ten można potraktować jako zastosowanie klauzuli niedozwolonej. Stanowi o tym art. 433, pkt 1 ustawy Pzp wg którego: