Ostatnia zmiana ustawy Prawo budowlane z dnia 19 września 2007 r.[1] wprowadziła do prawa polskiego postanowienia dyrektywy 2002/91/WE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków. Nowe postanowienia ustawy dotyczą każdego budynku oddawanego do użytkowania oraz budynku podlegającego zbyciu lub wynajmowi dla którego powinna zostać ustalona, w formie świadectwa charakterystyki energetycznej, jego charakterystyka energetyczna, określająca wielkość energii wyrażoną w kWh/m2/rok niezbędną do zaspokojenia różnych potrzeb związanych z użytkowaniem budynku a mianowicie: zapotrzebowania ciepła i energii elektrycznej na centralne ogrzewanie, ciepłą wodę, wentylację lub klimatyzację oraz oświetlenie. Ponadto właściciel budynku został zobowiązany do zapewnienia sporządzenia świadectwa charakterystyki energetycznej budynku, jeżeli:

- upłynął termin ważności świadectwa;

- w wyniku przebudowy lub remontu budynku, uległa zmianie jego charakterystyka energetyczna.

 

Świadectwa będą wydawane na okres 10 lat, tak więc otwiera się olbrzymi rynek nowych usług i jak zwykle zachodzi pytanie, kto to obsłuży? Na szczęście omawiane zmiany wchodzą w życie dopiero od 1 stycznia 2009 roku, tak więc jest jeszcze trochę czasu na odpowiednie zorganizowanie się osób zainteresowanych tym tematem.

Według ustawy[2] (art.5, ust.8)

 

„Świadectwo charakterystyki energetycznej budynku może sporządzać osoba, która:

1) posiada pełną zdolność do czynności prawnych;

2) ukończyła co najmniej studia magisterskie, w rozumieniu przepisów o szkolnictwie wyższym;

3) nie była karana za przestępstwo przeciwko mieniu, wiarygodności dokumentów, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe;

4) posiada uprawnienia budowlane do projektowania w specjalności architektonicznej, konstrukcyjno-budowlanej lub instalacyjnej albo odbyła szkolenia i złożyła z wynikiem pozytywnym egzamin przed ministrem właściwym do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej.

 

Z powyższego jasno wynika, że z usług sporządzania świadectw zostały wyeliminowane osoby posiadające odpowiednie uprawnienia budowlane, ale mające wykształcenie tylko inżynierskie – czyli fachowcy mający częstokroć duże doświadczenie zawodowe i dorobek, chociażby np. w zakresie wykonywania audytów energetycznych. Właśnie ze wspomnianych usług wyeliminowani też zostali w pierwszej fazie (bo mogą zdać egzamin przed ministrem i sporządzać świadectwa) wspomniani wcześniej audytorzy energetyczni, chyba że jednocześnie mają odpowiednie uprawnienia budowlane, no i oczywiście są co najmniej magistrami i nie byli karani za przestępstwa tzw. gospodarcze.

 

Natomiast uprawnienia do sporządzania omawianych świadectw mogą uzyskać oprócz fachowców z odpowiednimi uprawnieniami budowlanymi (ale tylko z tytułem magistra lub wyższym) osoby, które ukończą, nie mniej niż roczne, studia podyplomowe na kierunkach: architektura, budownictwo, inżynieria środowiska, energetyka lub pokrewne w zakresie audytu energetycznego na potrzeby termomodernizacji oraz oceny energetycznej budynków.

Do sporządzania świadectw uprawnieni też zostali obywatele państw członkowskich Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wspólnym Handlu (EFTA) po uznaniu kwalifikacji nabytych w tych państwach, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 kwietnia 2001 r. o zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskich UE kwalifikacji do wykonywania zawodów regulowanych (Dz.U. Nr 87, poz.954 z późn.zm.).

 

Nie wszystkie elementy procesu dopuszczania odpowiednich osób do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej budynków zostały w pełni sprecyzowane, bowiem minister właściwy do spraw budownictwa, dopiero określi w drodze rozporządzenia, sposób przeprowadzania i zakres programowy szkolenia oraz egzaminu, warunki i wysokość odpłatności za szkolenia i postępowanie egzaminacyjne[3]. Szkoły wyższe otrzymały uprawnienia do opracowania programów studiów podyplomowych kształcących specjalistów z zakresu oceny energetycznej budynków. Programy te, po zaopiniowaniu przez ministra właściwego do spraw budownictwa, zostaną zatwierdzone przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego.

Należy mieć nadzieję, że wszystkie te działania zostaną szybko przeprowadzone, tak aby od wyznaczonego przez ustawę terminu 1 stycznia 2009 roku wszyscy chętni mogli sporządzać świadectwa energetyczne budynków.

Na dzień dzisiejszy górą są osoby mające odpowiednie uprawienia budowlane, ale od 01.01.2009 r. ma być prowadzony elektroniczny rejestr osób, które złożyły z wynikiem pozytywnym egzamin uprawniający do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej budynków i wtedy ci drudzy będą w lepszej sytuacji (nazwijmy to – ofertowej) dla zarządców budynków.

 

Ustawa nie dała takich szans promocyjnych ani fachowcom z odpowiednimi uprawnieniami budowlanymi ani kończącym związane z omawianym tematem studia podyplomowe – może powinni oni jednak zdecydować się na egzamin przed komisją ministra budownictwa?

Na zakończenie artykułu należałoby jeszcze wskazać jakie rozporządzenia ministra właściwego do spraw budownictwa powinny wejść w życie, aby od 1.01.2009 r. można było rozpocząć certyfikowanie energetyczne budynków:

- określające metodologię obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową;

- określające sposób sporządzania i wzór świadectw charakterystyki energetycznej budynku uwzględniające w szczególności:

- dane ilościowe i wskaźniki charakterystyki budynku i lokalu mieszkalnego,

- dane osoby wykonującej świadectwo charakterystyki energetycznej,

- niezbędne dane osobowe właściciela budynku lub lokalu mieszkalnego;

- określające sposób przeprowadzania i zakres programowy szkolenia oraz egzaminu na uprawnienia do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej budynków, warunki i wysokość odpłatności za szkolenie i postępowanie egzaminacyjne[3].

 

Należy też zwrócić uwagę na to, że do ustawy[1] wprowadzono zapis odnoszący się do Kodeksu cywilnego a mianowicie „Świadectwo charakterystyki energetycznej zawierające nieprawdziwe informacje o wielkości energii jest wadą fizyczną rzeczy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz.93 z późn.zm.) o rękojmi za wady.

Wprowadzenie tego zapisu oraz zapisu o niekaralności osób wykonujących świadectwa sugeruje rozstrzyganie wszelkich sporów w sądach i powinno uprościć (i w ten sposób przyspieszyć) rozstrzyganie ewentualnych sporów i reklamacji w zakresie świadectw energetycznych budynków.

 

 

[1] Ustawa z dnia 19 września 2007 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane (Dz.U. Nr 191, poz.1373)

 

[2] Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (tekst jedn. Dz.U. z 2006 r. Nr 156, poz.1118, z późn.zm.)

 

[3] przyp. red. – Projekt (z dnia 15.11.2007 r.) rozporządzenia w sprawie przeprowadzania szkolenia oraz egzaminu dla osób ubiegających się o uprawnienie do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej budynków, lokali mieszkalnych oraz części budynku stanowiących samodzielną część techniczno-użytkową