Nowości w Normie 4.30

Co kwartał powstaje nowa wersja programów Norma PRO i Norma STANDARD. Jako ich producent, firma ATHENASOFT sp. z o.o. stara się, żeby każda nowsza była lepsza od poprzedniej. Osiągamy to dzięki ścisłej współpracy z licznym gronem użytkowników, którzy zgłaszają swoje uwagi i sugestie. Na tej podstawie ulepszamy istniejące funkcje i wprowadzamy nowe, tak aby praca z programem była coraz wygodniejsza. Wśród nowości oferowanych w Normie 4.30 warto zwrócić szczególną uwagę na te, które opisuję poniżej.

Tabela Elementów Rozliczeniowych

W materiałach przetargowych spotyka się często wymóg przedstawienia przez oferenta dokumentu o nazwie Tabela Elementów Rozliczeniowych. Wprawdzie zazwyczaj te same dane zawiera zestawienie pozycji kosztorysu lub Tabela Elementów Scalonych, ale dla wygody użytkowników programu dodane zostały: nowy widok i nowy formularz o nazwie Tabela Elementów Rozliczeniowych. Widok, jak wspomniałem, jest zbliżony do już istniejących i jego wygląd zależy od ustawienia opcji. Dlatego skoncentruję się w tym miejscu na wyjaśnieniu znaczenia poszczególnych haseł i ich wzajemnych zależnościach.

Rys. 1. Okno Opcje kosztorysu z zakładką Widok TER

Jak widzimy, okno Opcje kosztorysu zostało wzbogacone o nową zakładkę Widok TER.

Rys. 2. Zakładka opcji widoku Tabeli Elementów Rozliczeniowych

W polu listy rozwijalnej Prezentowane poziomy możemy wybrać numer poziomu działów, które mają być uwidocznione na widoku i wydruku formularza. Najwyższym poziomem jest poziom pozycje, a najniższym kosztorys. Poniżej znajduje się checkbox Narzuty wliczone do wartości elementów. Zaznaczenie tego hasła spowoduje, że kwoty w kolumnie Wartość będą zwiększone proporcjonalnie do wartości narzutów dla każdego wykazywanego elementu. Jednocześnie zostanie wyłączona aktywność wszystkich pozostałych haseł dotyczących narzutów. Jeszcze niżej mamy kolejną listę rozwijalną Narzuty wykazywane do poziomu. W tym polu określamy, od jakiego poziomu pojawią się podsumowania działów z narzutami.

Śródtytuły w spisach treści

W wielu katalogach roboty można pogrupować bardziej szczegółowo niż tylko według drzewa katalog / rozdziały / tablice / kolumny. Najczęściej w spisie tablic można wyodrębnić poszczególne grupy. W wersji 4.30 programu wprowadzono mechanizmy, które ułatwiają przeglądanie spisów danych w katalogach przez wykorzystanie systemu śródtytułów.

Rys. 3. Spis rozdziałów KNR nr 2-01 z uwidocznieniem śródtytułów

Razem z tą wersją programu dajemy Państwu możliwość korzystania ze śródtytułów w katalogach KNR nr 2-01, KNR nr 2-02, KNR nr 2-01W, KNR nr 2-02W, KNR nr AT-18, KNR nr AT-22, KNR nr AT-23, KNR nr AT-25. Sukcesywnie będziemy zamieszczali w kolejnych wydaniach Buduj z Głową potrzebne systemowi dane do pozostałych katalogów.

Szybki dostęp do zasad przedmiarowania

Otrzymaliśmy wiele sygnałów od użytkowników programu, że przydałoby się coś w rodzaju ściągawki z zasad przedmiarowania. Są one wprawdzie zawarte w części opisowej, ale konieczność przeszukiwania całego tekstu w celu znalezienia informacji, czy w obmiarze danej roboty uwzględnia się otwory o powierzchni do 2 m², czy może do 3 m², wydaje się zbyt praco- i czasochłonna. Zamierzaliśmy w związku z tym sporządzić odpowiedni wyciąg z założeń ogólnych i szczegółowych w katalogach. Kosztowałoby to jednak dużo pracy i czasu, biorąc pod uwagę ilość katalogów w bazie Normy. Wybraliśmy rozwiązanie prostsze, a zarazem dające większą ilość możliwości. Wykorzystaliśmy po prostu fakt, że obsługą części opisowej naszych katalogów zajmują się mechanizmy przeglądarki internetowej. Dzięki temu wystarczyło wstawić w tekst odpowiednie znaczniki, aby znakomicie uprościć dostęp do wybranego miejsca w części opisowej, w tym przypadku do zasad przedmiarowania.

Rys. 4. Wyszczególnienie robót w polu części opisowej okna katalogów

Znacznik ten ma w tym przypadku postać linku do Zasad Przedmiarowania. Wystarczy w niego kliknąć, aby w oknie części opisowej pojawiły się informacje o zasadach przedmiarowania. Mechanizm ten działa zarówno w dolnym polu okna katalogów, jak też w oknie Pozycja na zakładce Opis wg katalogu.

Rys. 5. Menu podręczne przeglądarki HTML w oknie na zakładce Opis wg katalogu

Powstaje tu jednak pytanie, jak wrócić do czytanego wcześniej tekstu. Gdy jesteśmy w oknie Pozycja, wystarczy kliknąć na dowolną inną zakładkę i ponownie na zakładkę Opis wg katalogu. Gdy jesteśmy w oknie katalogów klikamy w sąsiedni wiersz spisu, a następnie w ten, który nas interesuje. Jest też inne rozwiązanie. Gdy kursor umieścimy w pobliżu początku obszaru, do którego „skoczyliśmy”, naciskamy prawy przycisk myszy i z menu podręcznego, które się pojawi wybieramy hasło Wstecz. Ta metoda nie zawsze jednak jest skuteczna, bo wystarczy niewielkie oddalenie od właściwego obszaru, aby sterowanie wyświetlaniem tekstu zostało przekazane do początku części opisowej katalogu.

Rys. 6. Menu podręczne przeglądarki przy wskazaniu linka do zasad przedmiarowania

Dlatego dobrą metodą, gdy chcemy nawigować po tekście, jest otwarcie nowego okna przeglądarki, co można uczynić z menu podręcznego hasłem Otwórz w nowym oknie, gdy wskazujemy link do interesującego nas tekstu.
Tu możemy mieć dodatkową korzyść, że otworzy się okno przeglądarki, w którym będziemy mogli oglądać całą zawartość internetu.

Ułatwienia w dostępie do Zasad Przedmiarowania wprowadzono na razie w katalogach: KNR nr 2-01, KNR nr 2-02, KNR nr 2-01W, KNR nr 2-02W, NNRNKB, KNR nr 2-03, KNR nr 2-04, KNR nr 2-05, KNR 2-05W.

Dalsze w przygotowaniu.

Podpowiedzi do haseł ochrony

Pamięć ludzka jest zawodna. My tymczasem musimy pamiętać numery telefonów, PIN-y, hasła do komputerów, kont bankowych i mnóstwo jeszcze innych. Jeżeli chcemy kosztorys zabezpieczyć hasłem, to też musimy zapamiętać hasło.

Rys. 7. Zakładka Ochrona w oknie Opcje kosztorysu

Aby ułatwić to zadanie, wprowadzona została możliwość dopisania do okna definiowania hasła podpowiedzi, czyli krótkiego tekstu, który autorowi tego hasła skojarzy się z jego brzmieniem.

Rys. 8. Definicja hasła i związanej z nim podpowiedzi

W przykładzie przedstawionym na Rys. 8. hasło brzmi szabla, a podpowiedź do niego wisi nad Twoim łóżkiem. Takie hasło zrozumie Wasz przyjaciel, któremu wysyłacie kosztorys zabezpieczony przed odczytem, bo on w tym łóżku śpi.

Rys. 9. Okno sprawdzania uprawnień

Nikt inny poza Wami i adresatem tego kosztorysu nie przeczyta.

Podział pozycji z wieloma obmiarami

Na stronie www.bzg.pl w dziale Artykuły techniczne w kategorii System modyfikacji pozycji / pozycje w katalogach znajdą Państwo artykuł Różne obmiary w jednej pozycji. Uzasadniam tam potrzebę istnienia takich pozycji, ich sens, wykorzystanie i sposób łączenia nakładów z poszczególnymi obmiarami.
Zdarza się jednak, że zamawiający sporządził kosztorys innym programem niż Norma i pozycje, które w katalogu mają dwa obmiary (a właściwie – dwie jednostki obmiarowe) występują jako dwie odrębne. Wówczas użytkownik Normy musi wprowadzić do kosztorysu pozycję dwuobmiarową. Na przykład z KNR nr 2-02 pozycję 1508-03.

Rys. 10. Pozycja z dwoma obmiarami

Aby z takiej pozycji zrobić dwie, należy z menu Pozycja lub menu podręcznego wybrać hasło Rozbij pozycję wg jednostek obmiaru. Pokaże się podmenu, z którego wybierzemy hasło określające sposób numerowania nowej pozycji.

Rys. 11. Podmenu sposobu określenia numeracji pozycji

Może to być Ze zmianą numeracji lub Bez zmiany numeracji. W pierwszym przypadku pozycje uzyskają kolejne numery, a w drugim pierwsza z nich zachowa numer dotychczasowy, a druga ten sam numer ze znakiem ‘.
W miejsce poprzedniej, dwuobmiarowej pozycji powstaną dwie jednoobmiarowe jak na Rys. 12.

Rys. 12. Dwie pozycje z jednej

Mechanizm powiadomień użytkownika o potrzebie aktualizacji do nowej wersji

W opcjach programu pojawiły się dwa dodatkowe hasła: Włączone powiadamianie o nowych wersjach programu i Włączone powiadamianie o krytycznych poprawkach do programu. Dzięki zaznaczeniu pierwszego z nich będziemy informowani o tym, że pojawiła się już nowsza wersja programu i warto swój zaktualizować.

Rys. 13. Nowe hasła w opcjach programu.

Po zaznaczeniu drugiego będziemy informowani, że dokonano w programie ważnej poprawki i warto ją pobrać z sieci. Komunikat wyjaśni także jak tego dokonać.

Ilość wszystkich stron wydruku

Dobrym zwyczajem drukowania dokumentów jest umieszczanie na stronach nie tylko numeru kolejnego, ale także ilości wszystkich stron w wydruku. Dzięki temu wiadomo, czy któraś z nich nie zginęła. W wersji Normy 4.30 wprowadzono taką możliwość w oknie Układ strony wydruków stylu: na zakładce Stopka lub Nagłówek.

Rys. 14. Definicja stopki wydruku

Określamy tam rodzaj drukowanego dokumentu w polu Typ wydruku. Możemy równocześnie zaznaczyć wiele lub wszystkie rodzaje dokumentów. Następnie klikamy w jedną z trzech sekcji (Lewa, Centralna lub Prawa) i przyciskami z pola Wstaw wprowadzamy odpowiednie elementy uzupełniając je znakami z klawiatury. W naszym przykładzie numeracja stron będzie postaci - 10 / 23 -.

Rys. 15. Stopka wydruku kosztorysu