Tryb zaprojektuj i wybuduj

Na przestrzeni ostatnich lat obserwuje się zwiększone zainteresowanie zamawiających jednostopniowym trybem udzielania zamówienia na roboty budowlane, polegającym na połączeniu w jednym zamówieniu usługi projektowania z realizacją robót budowlanych. Jest to odejście od klasycznego mechanizmu, w którym opracowanie dokumentacji projektowej jest przedmiotem jednego zamówienia (często poprzedzonego jeszcze konkursem architektonicznym, gdy w grę wchodzą szczególne rozwiązania), a wykonawstwo robót budowlanych w oparciu o ten projekt – drugiego. Ten trend jest efektem powszechnego przekonania o większej efektywności połączenia zamówień, co wg wielu pozwala na:

  • zmniejszenie zaangażowania służb inwestycyjnych zamawiającego i przerzuceniem na wykonawcę wielu zadań związanych z przygotowaniem realizacji inwestycji,
  • uzyskanie wyników końcowych jak najbardziej zbliżonych do pożądanych przez zamawiającego,
  • skrócenie czasu realizacji całego przedsięwzięcia budowlanego i sprawniejsze wykonanie zadań,
  • zoptymalizowanie kosztów inwestycji.

Wymienione korzyści są jednak dyskusyjne i rzadko się zdarza, że raz wybrany tryb jednostopniowy stanie się ulubioną formą postępowania zamawiającego. Doświadczenia zebrane przez niego w trakcie realizacji robót budowlanych bardzo szybko zweryfikują mity o zaletach i korzyściach płynących z tego wyboru.

Program funkcjonalno-użytkowy

Przede wszystkim postępowanie o udzielenie zamówienia, obojętnie czy będzie realizowane ze środków publicznych, czy prywatnych musi być doskonale przygotowane. Wbrew powszechnemu przeświadczeniu o mniejszym zakresie obowiązków zamawiającego w trybie jednostopniowym, warunki realizacji i oczekiwania dotyczące końcowego produktu powinny być wyważone, a dokumentacja przetargowa sporządzona przez kompetentne służby zamawiającego lub profesjonalne jednostki zewnętrzne.

W zamówieniach publicznych podstawowym dokumentem opisującym przedmiot zamówienia jest program funkcjonalno-użytkowy (PFU), w którym podaje się przeznaczenie ukończonych robót budowlanych oraz stawiane im wymagania techniczne, ekonomiczne, architektoniczne, materiałowe i funkcjonalne [1]. Przy inwestycjach realizowanych ze środków prywatnych taki dokument może występować pod inną nazwą, natomiast meritum powinno być identyczne, biorąc pod uwagę cel przedsięwzięcia budowlanego.