Program funkcjonalno-użytkowy jest elementem dokumentacji przetargowej dla inwestycji budowlanych w przetargach publicznych. Jego celem jest szczegółowy opis przedmiotu zamówienia oraz określenie wymagań zamawiającego dotyczących planowanej inwestycji budowlanej. W PFU inwestor określa warunki dotyczące ilości, jakości i zakresu robót budowlanych. Jako dokument niezwykle istotny, powinien zostać przygotowany z należytą starannością. W artykule zostaną omówione najważniejsze kwestie, które mogą być pomocne podczas jego przygotowania.

Rola programu funkcjonalno-użytkowego

Zgodnie z art. 34 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (dalej Pzp), program funkcjonalno-użytkowy stanowi podstawę do określenia wartości zamówienia w przypadku przetargów w formule zaprojektuj i wybuduj lub sporządzenia kosztorysu inwestorskiego w formule wybuduj. Informacje zawarte w PFU determinują planowany zakres i koszt prac projektowych oraz/lub robót budowlanych. Dokument ten stanowi wstęp do opracowania dokumentacji projektowej.

W przypadku postępowań dla przetargów typu zaprojektuj i wybuduj prowadzonych w trybie ustawy Pzp [1], zamawiający są zobligowani do opisu przedmiotu zamówienia za pomocą Programu funkcjonalno-użytkowego (art. 103 ust. 2). Dokument ten stanowi załącznik do Specyfikacji Warunków Zamówienia (SWZ). PFU powinien zawierać informacje o planowanym przeznaczeniu ukończonych robót budowlanych, a także dane o technicznych, ekonomicznych, architektonicznych, materiałowych i funkcjonalnych wymaganiach stawianych tymże robotom (art. 103 ust. 3).

Zakres i forma PFU

Szczegółowe wymagania dotyczące zakresu i formy programu funkcjonalno-użytkowego znajdziemy w rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 20 grudnia 2021 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego [2]. Jako punkt wyjścia przy opracowywaniu PFU należy przyjąć § 16, w którym jest mowa o podziale programu na trzy główne elementy:

  • stronę tytułową,
  • część opisową,
  • część informacyjną.

Kolejne paragrafy rozporządzenia (§ 17-19 ) w szczegółowy sposób opisują zawartość poszczególnych części PFU.

Strona tytułowa PFU

Strona tytułowa powinna zawierać nazwę zamówienia, adres obiektu, którego dotyczy program, nazwy i kody robót, nazwę i adres zamawiającego, spis zawartości dokumentu oraz imię i nazwisko osoby opracowującej PFU. Zgodnie z § 17 ust. 2 dopuszczalne jest, aby strona tytułowa w razie konieczności obejmowała więcej niż jedną stronę.

Część opisowa PFU

O ile zawartość strony tytułowej nie powinna nikomu sprawić problemów, to już nad wymogami dla części opisowej i informacyjnej warto się głębiej zastanowić. Aby umożliwić wykonawcom prawidłowe zrozumienie zakresu i formy planowanej inwestycji, część opisowa PFU powinna być jednoznaczna i maksymalnie precyzyjna.