Wszystkie te działania pociągają za sobą wydatkowanie pieniędzy. Inwestor korzystający ze środków budżetowych jest zobligowany do uwzględnienia wszystkich kosztów związanych z realizacją inwestycji rozporządzeniem Rady Ministrów z 3 lipca 2006 r. w sprawie szczegółowego sposobu i trybu finansowania inwestycji z budżetu państwa (Dz.U. nr 120, poz. 831). Oczywiście rozsądny inwestor prywatny, pomimo braku takiego obowiązku, również taką pełną analizę kosztów powinien przeprowadzić. Wspomniane rozporządzenie precyzuje pojęcie wartości kosztorysowej inwestycji (WKI), wprowadzone rozporządzeniem z 2 października 2001 r. Wszystkie koszty dzieli na siedem grup:
- Grupa 1 – Pozyskanie działki budowlanej,
- Grupa 2 – Przygotowanie terenu i przyłączenia obiektów do sieci,
- Grupa 3 – Budowa obiektów podstawowych,
- Grupa 4 – Instalacje,
- Grupa 5 – Zagospodarowanie terenu i budowa obiektów pomocniczych,
- Grupa 6 – Wyposażenie,
- Grupa 7 – Prace przygotowawcze, projektowe, obsługa inwestorska oraz ewentualne szkolenie i rozruch.
PROGRAM VIKING
Aby ułatwić inwestorowi sporządzenie wyceny WKI, firma Athenasoft opracowała nowy produkt o nazwie Viking. Służy on do wykonania obliczeń zgodnie z zasadami wynikającymi z rozporządzenia i opisanymi w „Środowiskowych zasadach obliczania wartości kosztorysowej inwestycji budowlanych” opracowanych przez Izbę Projektowania Budowlanego, Stowarzyszenie Kosztorysantów Budowlanych i Zrzeszenie Biur Kosztorysowania Budowlanego.
Uruchomienie programu powoduje utworzenie zbioru formularzy, które pozwalają na precyzyjne określenie kosztów dla każdej z grup. Połączenie rezultatów obliczeń dokonanych przy pomocy tych formularzy można wyświetlić i/lub wydrukować w postaci zestawienia zbiorczego (ZZKI). Każda z grup może być podzielona na podgrupy i pozycje. Ilość poziomów składowych jest zależna od wyboru jednej z trzech stosowanych formuł obliczania kosztów. Jeżeli została wybrana metoda uproszczona, w której suma kosztów grupy jest liczona jako iloczyn ilości jednostek odniesienia określonych dla grupy i wskaźnika cenowego zagregowanego do poziomu grupy, to dana grupa nie zostanie podzielona na składowe. Jeżeli wybierzemy metodę pośrednią, to grupa zostanie podzielona na podgrupy i dla każdej z nich wyliczamy wartość jako iloczyn ilości jednostek odniesienia podgrupy i zagregowanego na jej poziomie wskaźnika cenowego.
Przy wyborze metody szczegółowej, koszty grupy lub wchodzących w jej skład podgrup są dzielone na konkretne pozycje i dla każdej z nich wyliczana jest jej wartość jako iloczyn ilości jednostek odniesienia i odpowiedniego wskaźnika cenowego. Koszty podgrup są sumą kosztów pozycji, a koszt grupy wyliczamy jako sumę kosztów podgrup. Ilość poziomów zagłębienia może być w tym przypadku nieograniczona (oczywiście w granicach rozsądku). W szczególności najniższy poziom mogą stanowić wprost pozycje kosztorysowe.
Wartość grupy, podgrupy lub pozycji można określać przez:
- podanie wartości wprost. Wówczas wskaźnik cenowy (cena jednostkowa) zostanie wyliczony jako iloraz wartości i ilości jednostek odniesienia;
- podanie ilości jednostek odniesienia i wskaźnika cenowego pobranego z jednego z cenników dołączonych do bazy programu Viking. Wartość jest wynikiem przemnożenia obu tych liczb;
- określenie grup lub pozycji, których wartość wpływa na wartość elementu wycenianego oraz określenie wskaźnika relatywnego w procentach.
Wskaźniki cenowe można wprowadzać na podstawie osobnych kalkulacji, wycen własnych lub dowolnych wydawnictw, poprzez wpisanie konkretnej wartości w odpowiednie pole. Można też korzystać z cenników dołączonych do bazy programu. Program współpracuje ze wszystkimi dostępnymi na rynku cennikami robót, obiektów i pozycji uproszczonych. Dodatkową zaletą programu jest to, że może wczytywać rzeczywiste dane kosztowe z kosztorysów sporządzonych wcześniej za pomocą programów takich jak Norma, Zuzia, Seko, Winbud, Rodos itp. Istnieje też możliwość wykorzystania w tworzonej wycenie fragmentów pochodzących z wykonanej wcześniej wyceny podobnej inwestycji.
Ilość jednostek odniesienia (wartość obmiaru) można podawać wprost lub wyliczać z wykorzystaniem specjalnego formularza stanowiącego integralną część każdej pozycji. Jeżeli inwestycja składa się z kilku obiektów, to koszty można podzielić i przypisać do nich. W tym celu trzeba zdefiniować każdy z obiektów i następnie powstawiać odwołania do nich w poszczególnych grupach i pozycjach. W rezultacie będzie możliwe stworzenie i wydrukowanie zestawienia kosztów dla każdego obiektu. Program Viking pozwala na stworzenie wydruków wszystkich formularzy potrzebnych do udokumentowania wyliczeń wartości kosztorysowej inwestycji.
Wykorzystanie do stworzenia programu najnowszej technologii informatycznej (.net) pozwoliło na uzyskanie produktu nowoczesnego, o interfejsie funkcjonalnym i wygodnym w obsłudze. Pozycje są prezentowane w postaci drzewa i w formie zestawień tabelarycznych. Została ograniczona liczba dialogów, a dane są wprowadzane bezpośrednio do formularza. Dane są przeliczane w kwotach netto i brutto. System wielowalutowości wykorzystujący wewnętrzną tabelę kursów pozwala na określenie kosztów elementów importowanych. Jednocześnie w połączeniu z systematyką kosztów kwalifikowanych ułatwia formułowanie wniosków o dopłaty unijne.