W dotychczasowych przeglądach rynku inwestycyjno-budowlanego prezentowałem tezę (z której zresztą nie wycofuję się), że sytuacja na nim jest pochodną kondycji gospodarczej kraju. Ilustrując tę tezę przykładami liczbowymi odnosiłem się do aktualnych danych statystycznych ogłaszanych przez GUS za poprzedni kwartał.
Jeśli jednak przyjrzeć się bliżej przedstawianym wynikom gospodarczym w relacji do ruchu inwestycyjnego można zauważyć, że korelacja pomiędzy tymi zjawiskami nie zawsze jest dodatnia. Uzasadnienie wydaje się oczywiste. Dane statystyczne odnotowywane w krótkim okresie są zmienne i rzadko tworzą jednoznaczny trend długofalowy a ten jest lub może być wyznacznikiem intensywności ruchu inwestycyjno-budowlanego.
Decyzje inwestorów o planowanych dużych projektach zapadają zwykle z kilkuletnim wyprzedzeniem i są uwarunkowane badaniami rynku w szerokim zakresie: relacje popytowe, szanse i warunki pozyskiwania kredytu, problemy środowiskowe, możliwości transportowe, przewidywane technologie, ograniczenia prawne, podatkowe itp. Zakres tych badań i stopień ich skomplikowania bywają różne, m.in. w zależności od rodzaju inwestycji. Inne są uwarunkowania dla budownictwa osiedli mieszkaniowych, inne dla obiektów logistycznych i jeszcze inne dla budownictwa przemysłowego, obiektów biurowych i handlowych, inwestycji liniowych (drogi, koleje, linie energetyczne, gazo- i ropociągi). Inaczej mówiąc, to co dzisiaj widzimy na placach budowy lub co jeszcze znajduje się na deskach biur projektowych, jest efektem długo trwających przygotowań i prac specjalistów.
Jeśli zatem mówimy o boomie inwestycyjnym lub zastoju na tym rynku, to musimy mieć świadomość, że decyzje inwestorów zapadają dużo wcześniej i nie mają na nie wpływu bieżące wyniki gospodarcze. Inwestycje nie pojawiają się przypadkowo. Są, jak już nadmieniłem, efektem wnikliwych procesów badawczych, ale także prognoz, obserwacji trendów, uwarunkowań traktatowych (np. ograniczenia emisji CO2), układów międzynarodowych, odkryć geologicznych, rozwoju technologii itp.
Jakiekolwiek byłyby jednak zastrzeżenia dotyczące wpływu aktualnej kondycji ekonomicznej na rynek inwestycyjno-budowlany – sytuacja na nim budzi zrozumiałe zainteresowanie branży budowlanej w takich obszarach jak: kredyty, nowoczesne materiały, kwalifikacje pracowników, ochrona środowiska naturalnego, dostępność terenów budowlanych, trendy architektury itp.
Oto największe obiekty oddane do użytku, będące w trakcie realizacji oraz planowane na najbliższe lata.
- Amerykański sklep internetowy AMAZON otworzył pod Wrocławiem dwa centra logistyczne każde o powierzchni 95 tys. m². Wartość inwestycji 140 mln euro. Docelowo firma zatrudni około 2,5 tys. pracowników.
- W Oświęcimiu (związanym głównie z branżą chemiczną) tworzony jest duży ośrodek inwestycyjny. Dominująca grupa kapitałowa Synthos SA planuje dalszy rozwój kolejnych inwestycji o szacowanej wartości około 1 mld zł. W otoczeniu firmy powstała Miejska Strefa Gospodarcza z przeznaczeniem dla inwestycji małych i średnich przedsiębiorstw.
- Zapowiada się boom inwestycyjny w rejonie portów polskich. Oto najważniejsze zamierzenia:
— usprawnienie dostępu do portów zarówno od lądu jak też od morza, w tym modernizacja drogi ekspresowej S3 i magistrali kolejowych CE59 i E59;
— przebudowa sieci kolejowej na terenie portu Gdynia;
— budowa dwutorowej linii kolejowej z Pruszcza do Portu Północnego wraz z mostem na Martwej Wiśle; w efekcie tej inwestycji do portu będzie mogło dojeżdżać na dobę 240 pociągów (obecnie 82);
— rewitalizacja północnej części magistrali węglowej łączącej Gdynię ze Śląskiem;
— pogłębienie toru wodnego w Świnoujściu do 12,5 m wraz z przebudową nabrzeża dla obsługi dużych statków; w południowej części portu w Świnoujściu budowa nowego nabrzeża o długości 220 m;
— w Gdańsku modernizacja toru wodnego i nabrzeży kosztem 360 mln zł;
— w Gdyni budowa obrotnicy (miejsca, w którym można obrócić wpływający statek) – szacowany koszt około 100 mln zł; termin oddania do eksploatacji 2017;
— w Gdyni rozebranie nabrzeża byłej Stoczni Marynarki Wojennej.
- Węzeł drogowy Sośnica na skrzyżowaniu autostrad A1 i A4 stał się atrakcyjnym miejscem dla inwestorów. Już obecnie w otoczeniu węzła swoje centra otworzyły firmy Muller, Kirchhoff Polska. Olbrzymie magazyny mają sieci Tesco i Raben Fresh Logistic. Są też zakłady chemii budowlanej Mapei i fabryka paneli fotowoltaicznych Martifer.
- Na warszawskim Służewcu było wg szacunku z połowy 2014 ponad 900 tys. m² powierzchni biurowej wybudowanej na terenach pofabrycznych tzw. Służewca Przemysłowego. W budowie jest kolejne 100 tys. m² biur.
- Firma Impexmetal przygotowuje się do budowy blisko 100-metrowego apartamentowca w Warszawie przy ul. Łuckiej na miejscu biurowca tej firmy, który ma zostać rozebrany. Firma Ghelamco dysponuje już pozwoleniem na budowę 30-kondygnacyjnego apartamentowca Chopin Tower.
- Przy ul. Stawki w Warszawie powstanie zespół biurowców o powierzchni 38 tys. m². Pierwszy etap to obiekt o powierzchni 10 tys. m² zlokalizowany na terenie parkingu przed wieżowcem Intraco. Rozpoczęcie budowy zaplanowano w III kw. 2015, a zakończenie pod koniec 2016.
- Na warszawskim Ursynowie firma Kabaty Investments należąca do sieci Tesco wybuduje galerię handlową w miejscu obecnego parterowego hipermarketu. Rozpoczęcie budowy u zbiegu al. KEN i ul. Wąwozowej nastąpi w 2015 r. Budynek będzie miał układ tarasowy z dachami na wysokości 10, 13, 19 i 28 m. Na trzecim piętrze znajdzie się kino wieloekranowe, a na dachu ogólnodostępny ogród. Nowe centrum liczyć będzie 43 tys. m² powierzchni handlowej ze 120 sklepami. Parking pomieści 1500 samochodów.
- Port Praski – to ogromny projekt inwestycyjny, którego celem jest ożywienie prawobrzeżnej Warszawy. Projekt obejmować będzie budowę licznych budynków mieszkalnych, z których kilka jest już zrealizowanych. Zasadnicze obiekty są na razie w sferze zamierzeń przedprojektowych.
Założenia tego kompleksowego projektu obejmują: część mieszkalną z 2 wieżami biurowymi, marinę, centrum konferencyjno-medialne, obiekt sportowo-rehabilitacyjny, obiekt handlowy o powierzchni kilkunastu tysięcy m² z wieżą widokową i restauracjami. Całość będzie miała powierzchnię 1 mln m². Problemem hamującym projekt jest sposób zabezpieczenia przeciwpowodziowego. Realizacja obiektu postępować będzie etapowo – docelowo 10 lat od chwili rozpoczęcia.
- Firma Capital Park przygotowuje projekt rewitalizacji obiektów przedwojennej fabryki Norblina przy ul. Żelaznej w Warszawie. Na działce o pow. 2 ha proponuje się zachowanie postindustrialnego charakteru dawnej fabryki. Na terenie byłego obiektu powstanie 64 tys. m² powierzchni biurowej i 40 tys. m² powierzchni handlowej. Prace mają rozpocząć się w I kw. 2015 r.
- Istniejący ośrodek turystyczny Czarna Góra k. Stronia Śląskiego podlegać będzie rozległej rozbudowie. W bezpośrednim sąsiedztwie 6 budynków apartamentowych stanie 4-kondygnacyjny budynek mieszkalny o 142 apartamentach. Zaplanowano basen, SPA i saunę. W prawym skrzydle powstanie restauracja, bar, sala zabaw dla dzieci. Część obiektów przeznaczono na zespół konferencyjny. Rozpoczęcie inwestycji nastąpiło jeszcze w 2014, a jej zakończenie przewiduje się w 2016. W dalszych planach jest rozbudowa obecnego ośrodka o nowy kompleks pod nazwą Biała Góra. Pomieści on apartamentowce, hotel i obiekty sportowe. Teren o powierzchni 30 ha jest gotowy do zagospodarowania.
- W Jeleniej Górze powstaje galeria Nowy Rynek, która dysponować będzie powierzchnią najmu około 24 tys. m². Na 2 poziomach pomieści się 115 sklepów. Parking udostępni miejsca dla 700 samochodów. Obiekt będzie zintegrowany z dworcem autobusowym.
- Firma IKEA rozpoczęła budowę 3-piętrowego nowego sklepu w Bydgoszczy położonego u zbiegu ulic Fordońskiej z Łowicką. Obiekt będzie liczył około 30 tys. m² powierzchni handlowej. Inwestor przewiduje, że budowa potrwa 1 rok.
- Developer Capital Park przystąpił do budowy 2. etapu warszawskiego kompleksu biurowego Eurocentrum Office Complex. Kontrakt sięga 22 mln euro. Biurowiec ten o nazwie Gamma łącznie z już istniejącym budynkiem Beta tworzy kompleks o powierzchni 43 tys. m². Firma dysponuje także przyległą działką o powierzchni 6 tys. m², na której w przyszłości powstanie kolejny budynek o nazwie Delta.
- W Pruszkowie developer Real Estate przystępuje do budowy obiektu o powierzchni handlowej 25 tys. m². Galeria powstanie w sąsiedztwie dworca kolejowego i będzie nosić nazwę Nowa Stacja. Udostępnienie obiektu mieszkańcom przewidziano pod koniec 2016.
- Polskie Koleje Państwowe rozpoczynają, względnie już prowadzą, kilka dużych inwestycji:
— na dworcu Warszawa Gdańska – projekt o wartości 2,2 mld zł (początek 2016),
— na dworcu Warszawa Zachodnia – oddanie do użytku biurowca o wartości 650 mln zł (2016),
— na realizację czeka dworzec w Świebodzinie – przewidywane rozpoczęcie na przełomie 2017/2018.
- W stolicy przy ul. Wspólnej rozpoczął działalność nowy hotel Hampton by Hilton. Obiekt posiada 300 pokoi na 17 kondygnacjach. Obiekt otrzymał certyfikat LEED na poziomie Gold.
- Na warszawskim Służewcu Polski Holding Nieruchomości prowadzi budowę biurowca, który dysponować będzie powierzchnią biurową 27 tys. m². Obiekt będzie się składać z 2 budynków A i B połączonych garażem podziemnym. Biurowce będą miały 7 kondygnacji naziemnych i 2 podziemne. Oddanie obiektu do użytku zaplanowano na przełomie II i III kw. 2015. Głównym najemcą będzie centrala Poczty Polskiej.
- Developer ECE Projektmanagement wmurował kamień węgielny pod budowę Centrum Handlowego Zielone Arkady. Będzie to największa galeria w Bydgoszczy, która po ukończeniu zaplanowanym na jesień 2015, udostępni powierzchnię handlową około 50 tys. m². Wartość inwestycji oszacowano na ok. 150 mln euro.
- Spółka Park Handlowy Wołomin realizuje budowę w tym mieście galerii handlowej o powierzchni około 23 tys. m² oraz Park Handlowy o powierzchni 6,5 tys. m². Cały kompleks zostanie oddany do użytku w październiku 2015.
- Galeria Jurowiecka w Białymstoku to kolejny obiekt handlowy, którego zakończenie przewidziano w drugiej połowie 2015. Centrum będzie dysponować powierzchnią handlową rzędu 25 tys. m². Oprócz 120 sklepów Centrum pomieści 6-salowe kino, strefę gastronomiczną, hotel i fitness klub.
- W Tychach firma Gemini Holding przygotowuje się do budowy galerii handlowej o powierzchni najmu 32 tys. m² przy ul. Beskidzkiej. Plany przewidują oddanie obiektu do użytku wiosną 2016.
- Przy Rondzie Daszyńskiego w stolicy u zbiegu ulic Prostej i Towarowej zostanie wybudowany wieżowiec biurowy o wysokości 195 m. Będzie on dysponować powierzchnią biurową około 45 tys. m². Developer Karimpol rozpoczął już prace ziemne, ale dotąd nie ujawnił terminu oddania obiektu do użytku. W biurowcu przewidziano 4-kondygnacyjny parking podziemny.
- Na działce przy ul. Przeskok w Warszawie po wyburzeniu pawilonu handlowego powstaje nowoczesny obiekt biurowo-handlowy Astoria. Developerem jest spółka Strabag Real Estate. W obiekcie będzie powierzchnia biurowa rzędu 18 tys. m² i handlowa – 1,4 tys. m². Cały obiekt łącznie z częścią reprezentacyjną liczyć będzie 28 tys. m². Zakończenie inwestycji przewidziano w I półroczu 2016. Koszt przedsięwzięcia sięga 75 mln euro. Developer ubiegać się będzie o certyfikat LEED na poziomie Gold.