Programy Norma umożliwiają stosowanie w kosztorysie różnych stawek robocizny. Aby móc skorzystać z tej możliwości trzeba jedynie zastosować różne nazwy lub indeksy robocizny. Muszą one bowiem różnić się czymś między sobą, gdyż nie mogą w kosztorysie występować równocześnie dwa elementy o tej samej nazwie i indeksie a różnej cenie. Jeżeli spróbujemy w jednej z pozycji kosztorysu określić nową stawkę robocizny w sytuacji gdy w innych pozycjach występuje robocizna z inną stawką, to pojawi się okno:

 

 

Rys.1. Okno doboru elementu RMS

 

Znaczenie przycisków wyjaśnia fragment Pomocy do programu:

 

  • Jeśli klikniemy na przycisku Dobierz, to dane wstawianego nakładu zostaną zastąpione danymi nakładu, który zaznaczymy na liście.
  • Jeśli klikniemy na przycisku Dobieraj zawsze, to dane wstawianego nakładu zostaną zastąpione danymi nakładu zaznaczonego na liście. Również wszystkie następne nakłady o tej samej nazwie zostaną zastąpione tymi danymi już bez pokazywania tego okna.
  • Jeśli klikniemy na przycisku Zastąp, to dane nakładu zaznaczonego na liście zostaną zastąpione danymi wstawianego nakładu.
  • Jeśli klikniemy na przycisku Wstaw, to do kosztorysu zostanie wstawiony nakład z danymi wyświetlonymi w górnej części okna.

 

Po kliknięciu Wstaw do zestawienia R, w kosztorysie zostanie dodana nowa robocizna o nazwie robocizna’ (dodany został znaczek prim). Jeżeli chcemy pozostawić niezmienioną nazwę, to musimy zmienić indeks, na przykład zamiast 999 nadamy indeks 998.

 

W pierwszym przypadku zestawienie R będzie wyglądało tak:

 

 

Rys.1. Zestawienie R dla różnych nazw robocizny

 

a w drugim tak:

 

 

Rys.2. Zestawienie R dla jednakowych nazw robocizny

 

Na pierwszy rzut oka różnica między obu zestawieniami jest niedostrzegalna. Po uważniejszym przyjrzeniu się dostrzeżemy, że w zestawieniu na Rys.1. robocizna nr 2 ma nazwę rozszerzoną o znak ‘ (prim). W zestawieniu na Rys.2. nazwy są jednakowe, gdyż różnica tkwi w indeksie, który jest niewidoczny jeżeli nie dodamy do formularza rubryki „Indeks ETO”.

 

Przedstawiłem tu metodę określania różnych stawek robocizny dla różnych robót. Często jednak zdarza się, że stawka robocizny jest przywiązana do konkretnego działu, bo na przykład inną stawkę damy na roboty instalacyjne lub elektryczne, a inną na roboty murowe czy ziemne. Aby określić stawkę dla działu musimy w oknie Dział wybrać zakładkę Współczynniki norm i w wierszu Robocizna nacisnąć przycisk Dodaj.

 

 

Rys. 3. Okno „Dział”

 

Pokaże się wówczas okno „Edycja danych RMS”:

 

 

Rys.4. Okno „Edycja danych RMS”

 

Możemy teraz określić stawkę dla definiowanej robocizny. Gdy wywołamy to okno dla następnego działu, to będziemy mogli określić inną lub taką samą stawkę. Gdy zechcemy określić inną, to musimy zmienić nazwę lub indeks zgodnie z opisanymi wyżej zasadami.

Jeżeli zdefiniowaliśmy stawkę robocizny dla wszystkich działów kosztorysu, to nie musimy myśleć o jej wartości podczas wprowadzania kolejnych pozycji. Robocizna w każdej pozycji otrzyma taką stawkę, jaka została przyporządkowana do działu, do którego pozycję wprowadzamy. Oczywiście do każdego z działów możemy też wprowadzić pozycje zawierające robociznę z nietypową stawką. O zmianę stawki program zapyta się także, gdy będziemy przenosili pozycję z jednego działu do innego (przez Ctrl+X, Ctrl+V lub metodą przeciągania „drag & drop”) w sytuacji, gdy stawki w nich są różne.

 

 

Rys.5. Pytanie o zmianę lub pozostawienie stawki robocizny w pozycji przenoszonej między działami