Zaprawy wapienne to obecnie systemy lub pojedyncze produkty o różnorodnych zastosowaniach. Dlatego przy wyborze tego typu materiałów, należy szczególnie zwracać uwagę na skład i właściwości, aby były kompatybilne ze starymi murami i tynkami poddawanymi renowacji.
Na rodzaj i właściwości spoiwa wapiennego zasadniczy wpływ ma jakość i rodzaj surowca oraz sposób jego wytwarzania, przede wszystkim wypalanie i mielenie. Natomiast o końcowych fizycznych cechach zaprawy, takich jak: wytrzymałość, nasiąkliwość, przyczepność, mrozoodporność, itp. decydują [2]:
- rodzaj i właściwości wapna (spoiwa),
- rodzaj i ilość (udział) aktywnych dodatków hydraulicznych i pucolanowych,
- rodzaj i ilość domieszek,
- ilość wody zarobowej,
- krzywa przesiewu kruszywa,
- chłonność podłoża,
- sposób aplikacji,
- warunki cieplno-wilgotnościowe oraz pielęgnacja przy wiązaniu i twardnieniu.
Dlatego zastosowanie systemów tynków wapiennych nie może być bezkrytyczne, zawsze należy uwzględniać obciążenia występujące dla konkretnego obiektu (wilgoć, sole, opady atmosferyczne), warunki cieplno-wilgotnościowe, itp.
Wiązanie powietrzne i hydrauliczne
Wapno to materiał zawierający fizyczne i chemiczne odmiany tlenku wapnia (CaO), tlenku magnezu (MgO), wodorotlenku wapnia (Ca(OH)2) i wodorotlenku magnezu (Mg(OH)2). Stosowane w budownictwie jako spoiwo, jest nazywane wapnem budowlanym. Materiał powstaje przez wypalanie wapieni (węglanów wapniowych, kalcytu (CaCO3), w efekcie którego tworzy się tzw. wapno palone (tlenek wapnia, CaO). Dalsze procesy (gaszenie wapna) prowadzą do powstania tzw. wapna gaszonego (wodorotlenku wapnia Ca(OH)2), które w wyniku reakcji z dwutlenkiem węgla, tworzy ponownie węglan wapnia (CaCO3). Ten sposób wiązania – przez karbonatyzację – dotyczy w zasadzie tylko czystego wapna, zwanego także wapnem powietrznym lub wapniowym (CL), do którego można zaliczyć wapno palone (Q), hydratyzowane (S) oraz dolomitowe (DL) [1].
Wapno może jednak zawierać różnego rodzaju składniki lub dodatki hydrauliczne, co skutkuje jednoczesnym występowaniem wiązania hydraulicznego spoiwa. Jest to uzależnione od jego składu, dlatego procesy wiązania powietrznego i hydraulicznego mogą występować równolegle lub następować po sobie, co wpływa zarówno na szybkość wiązania jak i końcowe parametry wytrzymałościowe zaprawy. Wapno hydrauliczne wiąże zarówno przez karbonatyzację (powietrznie), jak i hydraulicznie.