Jeden z użytkowników przysłał do redakcji (list nr 3 w dziale Listy od Czytelników), w którym postuluje, żebyśmy umożliwili tworzenie biblioteki szablonów „Narzuty + stawka” dla różnych rodzajów robót i regionów.
Mam zamiar przekonać Państwa, że takie zestawy można tworzyć w chwili obecnej bez potrzeby rozbudowy funkcjonalności programu. Wystarczy utworzyć tyle pustych kosztorysów, ile będziemy chcieli mieć wariantów różnych opcji, narzutów i stawek robocizny. Aby mieć możliwość szybkiego i łatwego wyboru właściwego kosztorysu-szablonu należy zastosować kilka prostych zasad:
1. W folderze ..\Norma ..\Kosztorysy tworzymy folder Wzorcowe, w którym będziemy przechowywali tworzone kosztorysy-szablony.
Rys.1. Okno wyboru katalogów z folderem Wzorcowe
- Każdemu z kosztorysów-szablonów nadajemy nazwę kojarzącą się z jego przeznaczeniem. Na przykład kosztorys zawierający szablon narzutów, opcji i stawkę robocizny dla ofertowych kosztorysów na roboty elektryczne wykonywane na terenie Warszawy można nazwać El War Oferta.kst.
- Jeżeli takich szablonów utworzymy dużo, to warto je pogrupować przez utworzenie odpowiednich folderów wewnątrz folderu …\ Kosztorysy \ Wzorcowe.
Rys.2. Podfoldery wewnątrz folderu …\Wzorcowe
- Dobrze jest też każdemu z kosztorysów-szablonów dodać krótki opis, bo dzięki temu przy korzystaniu z nich będziemy mieli pewność, że dokonaliśmy właściwego wyboru.
Rys.3. Dodanie opisu do kosztorysu wzorcowego
Rys.4. Widok krótkiego opisu podczas wyboru kosztorysu
- Po utworzeniu wzorców należy zmienić ich atrybuty na Read Only (Tylko do odczytu). W dalszej części artykułu wyjaśnię po co. Możemy to zrobić na przykład za pomocą Eksploratora Windows.
Jeśli przestrzegaliśmy powyższych zasad, to mamy na dysku wygodny zestaw szablonów do tworzenia kosztorysów na każdą okazję. Jeżeli teraz otrzymamy zlecenie od śląskiego inwestora na wykonanie kosztorysu inwestorskiego na roboty elektryczne to wczytujemy nasz kosztorys ElŚl inwestorski.kst i wykonujemy operację Plik / Zapisz jako … w folderze … / Norma … / Kosztorysy nadając mu nazwę odpowiadającą konkretnym robotom. Ta operacja ma zadanie uchronić nas przed próbą zapisania tworzonego właśnie kosztorysu pod nazwą wzorca, co mogłoby spowodować zamianę wzorca na kosztorys. Wprawdzie jeżeli zgodnie z p. 5 powyższych zasad zmieniliśmy atrybut wzorca na Tylko do odczytu, to zapis automatyczny będzie niemożliwy, ale Norma potrafi ten atrybut zmienić po zadaniu pytania:
Rys.4. Ostrzeżenie przed zapisem do pliku chronionego
Zazwyczaj należy odpowiedzieć Nie i wykonać operację Zapisz jako …, ale czasami, np. wtedy gdy świadomie zmieniamy dane wzorca, odpowiemy Tak. Należy mieć świadomość, że taka operacja pozbawi wzorzec atrybutu Tylko do odczytu i trzeba będzie go ponownie ustawić.
Przedstawiona tu metoda wczytywania kosztorysów wzorcowych pozwala na określanie nie tylko opcji, narzutów i stawki ale także ustawienia kolumn w poszczególnych widokach. Do szablonu może też być przypisany konkretny cennik.
Jak więc widać, korzystanie z kosztorysów wzorcowych jako szablonów jest bardzo uniwersalną metodą.
Metodę tę można też wykorzystać, gdy chcemy zastosować różne narzuty i / lub stawki robocizny w działach. W tym celu tworzymy nowy dział nie poprzez hasło Wstaw w menu Dział lecz poprzez hasło Wstaw kosztorys składowy. Utworzony zostanie wówczas pusty dział z narzutami i stawką pobranymi ze wstawianego wzorca. Aby tak jednak mogło się stać, należy pamiętać, że zdefiniowane dla wzorca narzuty muszą być narzutami wspólnymi wszystkich działów, a nie narzutami kosztorysu, bo wówczas wystąpiłby konflikt, który Norma zasygnalizuje komunikatem
Rys.5. Sygnalizacja niezgodności ustawień ze wstawianym kosztorysem składowym
Powyższy komunikat pokazuje jakimi ustawieniami różnią się kosztorys obecny w pamięci i wstawiany właśnie kosztorys składowy. Jednocześnie mówi on nam, że te opcje pozostaną ustawione tak jak w kosztorysie, który już jest w pamięci.
Można też zamiast wczytywania wzorca wybrać podczas tworzenia nowego kosztorysu przycisk Na podstawie….
Rys. 6. Tworzenie kosztorysu na podstawie wzorcowego
Ten sposób jest jednak mniej uniwersalny od opisanego wyżej, bo nowotworzony kosztorys pobierze mniejszą ilość informacji z szablonu. Nie pobierze na przykład rodzaju kosztorysu ani układu kolumn.