Systemowe profile okapowe (część II)

Doświadczenie pokazuje, że zarówno większość wykonawców, jak i inwestorów, za uszkodzenia połaci i przecieki tarasów /balkonów wini złą jakość zastosowanych materiałów. Spotyka się opinie, że materiały firm X i Y są do niczego, bo już na wiosnę pojawiły się przecieki; że płytki na tarasie absolutnie się nie sprawdzają, bo maksymalnie po 2 latach i tak odpadną lub się uszkodzą. Inni z kolei twierdzą, że ta sama firma X produkuje doskonałe materiały, bo uprzednia trzykrotna naprawa materiałami firm A, B i C była nieskuteczna; dopiero ta ostania zdała egzamin. Oczywiście takie opinie, niepoparte rzeczywistą analizą przyczyn uszkodzenia oraz parametrów zastosowanych materiałów, trudno uznać za miarodajne. Dalszą konsekwencją jest uogólnianie w stylu: „płytki się nie sprawdzają, najlepiej na izolacji ułożyć żwir i płyty”, lub, „układ drenażowy się nie sprawdza, bo ta mata się zamula”.

Jednym z trudniejszych do poprawnego wykonania detali jest okap. Do tego jest to fragment konstrukcji, który jest bardzo widoczny, a wszelkie uszkodzenia tego obszaru są od razu zauważalne.

W Buduj z Głową nr 1/2017 omówiłem wadliwe i prawidłowe sposoby montażu obróbek, w tej części artykułu zajmę się uszczelnieniem drenażowym.

Uszczelnienie drenażowe daje większe możliwości aranżacji powierzchni. Istota tego rozwiązania polega na ułożeniu na hydroizolacji (mogą nią być materiały bezspoinowe - szlam, masa polimerowo-bitumiczna – tzw. masa KMB, jak również rolowe - membrana samoprzylepna, papa termozgrzewalna, folie z tworzyw sztucznych) specjalnej warstwy drenującej (mata, płukane kruszywo) oraz warstwy użytkowej, na którą można zastosować zarówno płyty kamienne, czy betonowe (rys. 1), jak i płytki ceramiczne (rys. 2), czy wręcz kruszywo kamienne (płukane !!!).

rys. 1 - Taras nadziemny z drenażowym odprowadzeniem wody i warstwą użytkową z płyt betonowych
rys. Renoplast

rys. 2 - Taras nadziemny z warstwą użytkową z płytek ceramicznych ułożonych na macie
rys. Renoplast

Jednak dobór materiału na warstwę użytkową nie może być bezkrytyczny i jest determinowany zarówno przez warstwę drenującą, jak i rozwiązanie okapu. Jeżeli warstwą użytkową będą płyty betonowe czy kamienne to mogą one być ułożone na warstwie drenującej z płukanego kruszywa lub na podkładkach dystansowych. Płytki ceramiczne można układać na kleju na specjalnej macie (rys. 3 i 4). Stosowanie cementowego jastrychu wodoprzepuszczalnego wymaga dodatkowych, dość skomplikowanych zabiegów technicznych.

rys. 3 - Mata drenażowa
fot. Renoplast

rys. 4 - Mata drenażowo-kompensacyjna
fot. Renoplast

Wariant z drenażowym odprowadzeniem wody bezwzględnie wymaga zastosowania systemowych profili okapowych z otworami umożliwiającymi odprowadzenie wody poza połać oraz rynien i rur spustowych. Słupki balustrad nie mogą przebijać hydroizolacji, jeżeli funkcji balustrady nie pełni np. attyka, konieczne jest jej zamocowanie do boku płyty lub do ściany.

Należy jeszcze zwrócić uwagę na jedną podstawową rzecz. Odprowadzenie wody jest dwupłaszczyznowe: część wody wnika w warstwę użytkową i poprzez warstwę drenującą po hydroizolacji jest odprowadzana na zewnątrz poprzez specjalne profile z otworami, pozostała część wody spływa po powierzchni warstwy użytkowej (w skrajnych przypadkach cała woda opadowa może być odprowadzana przez warstwę drenującą). Zatem bezwzględnym wymogiem jest takie zamocowanie profili, aby hydroizolacja lub możliwe do pojawienia się w trakcie eksploatacji zanieczyszczenia nie zatkały otworów odprowadzających wodę. Oznacza to, że rodzaj profilu należy dobrać do rodzaju materiału wodochronnego, rodzaju warstwy użytkowej oraz wysokości tych warstw.

Zacznijmy od samego profilu. Przykładowy profil dedykowany takiemu układowi pokazano na rysunku 5. Nie da się tu zastosować zwykłej obróbki blacharskiej. Proszę zwrócić uwagę na kształt profilu dostosowany zarówno do systemowej maty, jak i rynien odwadniających połać. Tego typu profile umożliwiają wykonanie izolacji z masy KMB, samoprzylepnej membrany bitumicznej czy elastycznego szlamu. Papę termozgrzewalną stosuje się rzadziej, ze względu na termiczne oddziaływanie płomienia na profil podczas jej zgrzewania. Równie rzadko stosuje się grube (przynajmniej 1 mm) folie z tworzyw sztucznych i kauczuku ze względu na konieczność stosowania specjalnych uszczelek i taśm butylowych.

rys. 5 - Profil balkonowy/tarasowy dedykowany balkonom/tarasom z drenażowym odprowadzeniem wody i warstwą użytkową z płyt betonowych na płukanym kruszywie
rys. Renoplast

rys. 6 - Profil balkonowy/tarasowy dedykowany balkonom/tarasom z drenażowym odprowadzeniem wody i warstwą użytkową z płytek ceramicznych na macie drenażowej
rys. Renoplast

Odprowadzenie wody przez otwory odpływowe wymusza nie tylko bardzo staranne wykonywanie prac, ale i wysoką tolerancję wymiarową. Pokazane powyżej profile mają wprawdzie otwory odpływowe w części poziomej, ale dostępne są także z otworami odpływowymi w pionowej części profilu. W takiej sytuacji zastosowanie zbyt grubej powłoki wodochronnej (np. kilku warstw papy polimerowo-bitumicznej /samoprzylepnej membrany bitumicznej lub zastosowanie papy na lepiku) może spowodować problemy z odprowadzeniem wody. Sam sposób mocowania profilu będzie podobny do opisywanego poniżej (rys. 7).

Jeżeli do wykonania hydroizolacji stosuje się masę KMB lub membranę samoprzylepną, konieczne może być zmodyfikowanie sposobu obsadzenia profilu okapowego. Przykładowo, zamiast stosowania szlamu lub żywicy do wklejenia profilu korzystne może być stosowanie np. masy KMB, jednak należy to bezwzględnie skonsultować z producentem profilu i samoprzylepnej membrany bitumicznej. Możliwe jest także zastosowanie płytek ceramicznych ułożonych na kleju na specjalnej macie drenażowej. Ten wariant pozwala na zastosowanie płytek nawet wówczas, gdy izolację wykonano z materiałów bitumicznych.

Literatura:

1. Außenbeläge. Belagkonstruktionen mit Fliesen und Platten außerhalb von Gebäuden, ZDB VII.2005
2. Maciej Rokiel – Poradnik Hydroizolacje w budownictwie. Wybrane zagadnienia w praktyce, wyd. II. Dom Wydawniczy MEDIUM, 2009
3. Maciej Rokiel – Tarasy i balkony. Projektowanie i warunki techniczne wykonania i odbioru robót. Dom Wydawniczy MEDIUM, 2011
4. Maciej Rokiel – ABC tarasów i balkonów Poradnik eksperta. Grupa Medium, 2015
5. Specyfikacje techniczne wykonania i odbioru robót budowlanych. Okładziny ceramiczne i hydroizolacje zespolone tarasów nad pomieszczeniami ogrzewanymi. Promocja, 2011
6. Specyfikacje techniczne wykonania i odbioru robót budowlanych. Warstwy użytkowe – okładziny i hydroizolacja tarasów nad pomieszczeniami ogrzewanymi z drenażowym odprowadzeniem wody. Promocja, 2011
7. Materiały firmy Renoplast
8. Materiały firmy Schlüter-Systems
9. Materiały firmy Atlas