Modelowanie informacji o budynku w przypadku harmonogramowania robót budowlanych tzw. BIM 4D polega na integracji informacji związanych z czasem oraz trójwymiarowego modelu BIM. Wymiar „4D” dodaje aspekt czasowy do trójwymiarowej reprezentacji modelu budowlanego lub infrastrukturalnego. Integracja ta pozwala na wizualizację i analizę procesu budowy w czasie, zapewniając lepsze planowanie, koordynację i zarządzanie przedsięwzięciami budowlanymi. W modelu BIM 4D każdy komponent jest powiązany z określonymi ramami czasowymi, co umożliwia wykonanie symulacji robót i dzięki temu lepsze zrozumienie kolejnych sekwencji budowy. BIM 4D może obejmować wspomaganie planowania zadań, śledzenia „kamieni milowych” oraz identyfikację potencjalnych kolizji lub konfliktów technologiczno-organizacyjnych w procesie budowy w widokach 3D.

Harmonogramowanie robót z wykorzystaniem BIM

Planowanie i harmonogramowanie inwestycji stanowi ważną część zarządzania procesem budowlanym. Odgrywa wręcz kluczową rolę w powodzeniu przedsięwzięcia, ponieważ ułatwia przydział zasobów (takich jak sprzęt, materiały i siła robocza) do poszczególnych czynności w czasie, aby zapewnić ukończenie zadania na czas i w ramach budżetu [3]. Harmonogramy robót budowlanych pozwalają na określenie czasu wykonywania robót, powiązań technologicznych i organizacyjnych pomiędzy poszczególnymi pracami, wskazując także ograniczenia projektowe oraz zapasy czasu. Poprawne planowanie umożliwia uczestnikom inwestycji weryfikację wykonalności przedsięwzięcia, optymalizację wykorzystania zasobów, a także monitorowanie i kontrolowanie postępów prac na bieżąco oraz sprawdzenie, czy roboty przebiegają sprawnie. Co więcej, niedociągnięcia w planowaniu i harmonogramowaniu [5] oraz słaba komunikacja między uczestnikami projektu [2] zostały zidentyfikowane jako główne czynniki, które mogą prowadzić do opóźnień w realizacji projektu i przekroczenia kosztów, a ostatecznie do roszczeń i sporów [1].

Trzeba zauważyć że model 3D, jakkolwiek przydatny do wizualizacji planowanego obiektu budowlanego, jest statyczny i nie pozwala na wyraźne zrozumienie realizacji procesu i jego dynamiki, która charakteryzuje kolejne etapy robót. Aby uczynić sekwencje pracy dynamicznymi konieczne jest dodanie czwartego wymiaru, czyli czasu. W praktyce odpowiada to powiązaniu elementów 3D modelu BIM z harmonogramem przedsięwzięcia budowlanego. Trzeba wziąć pod uwagę, że wzbogacenie modelu 3D o dane czasowe w dużym stopniu poprawia jakość procesu planowania budowy poprzez rozwój i integrację wielu informacji. Symulacja postępu robót w czasie może być skutecznym narzędziem komunikacyjnym w celu wyjaśnienia inwestorowi postępu prac oraz zastosowanych metod i technologii budowlanych. Wizualizacje oparte na BIM 4D zapewnią intuicyjne zrozumienie procesu budowlanego, co umożliwi skuteczniejszą komunikację, a tym samym lepszą współpracę między uczestnikami przedsięwzięcia.