Podczas prowadzenia szkoleń z obsługi programu Norma stosunkowo często spotykam się z pytaniem „Co to są parametry ekonomiczno techniczne działów?”. Początkowo byłem zaskoczony, że takie pytanie może zadać kosztorysant. Szybko jednak zdałem sobie sprawę, że kosztorysant, który robi kosztorysy szczegółowe, chce jedynie wyliczyć wartość kosztorysu i nie interesują go dane statystyczne. Uznałem jednak, że warto wyjaśnić co to są te parametry i do czego służą, a także zachęcić do szerszego ich stosowania, bo naprawdę warto. A dlaczego warto, wyjaśnię w końcówce tego artykułu. Teraz postaram się precyzyjnie wyjaśnić jaka jest rola parametrów-techniczno ekonomicznych w działach kosztorysu.
Wyobraźmy sobie, że utworzyliśmy dział: „Budynek mieszkalny jednorodzinny”. Definiujemy dla tego działu trzy parametry ekonomiczno-techniczne:
- powierzchnia użytkowa z jednostką elementarną m2 p.u.
- powierzchnia całkowita z jednostką elementarną m2 p.c.
- kubatura z jednostką elementarną m3 kub.
Przyjmijmy, że budynek ten ma 220 m2 powierzchni użytkowej i 250 m2 powierzchni całkowitej. Jego kubatura to 625 m3.
Parametry te wprowadzamy do definicji działu wykorzystując zakładkę Parametry ekonomiczno-techniczne w oknie danych działu, które wywołujemy z menu Dział poprzez hasło Wstaw lub Zmień.
Rys.1. Zakładka Parametry ekonomiczno-techniczne w oknie definicji działu
Wartość naszego działu wyliczyliśmy na 45230 zł. Gdy teraz wejdziemy w widok tabeli elementów scalonych poprzez menu Widok / Zestawienia / Tabela elementów scalonych lub ikoną to zobaczymy, że program wyliczył wartość jednostki dla każdego ze zdefiniowanych parametrów. Musimy jednak pamiętać, że tabela elementów scalonych musi być przedstawiona w postaci „Pełna”, co możemy ustawić w Opcje / Kosztorysu na zakładce Widok zestawień.
Rys.2. Zakładka Widok zestawień w opcjach kosztorysu
Rys.3. Parametry ekonomiczno-techniczne w tabeli elementów scalonych
Tabela elementów scalonych widoczna na Rys.3. pokazuje, że wartości jednostek elementarnych dla zdefiniowanych przez nas parametrów ekonomiczno-technicznych wynoszą odpowiednio:
- 1 m2 powierzchni użytkowej kosztuje 206.00 zł
- 1 m2 powierzchni całkowitej kosztuje 181.28 zł
- 1 m3 kubatury kosztuje 72.51 zł
Być może przykład, który opisałem, może wydawać się nienajlepszy, bo rzadko mamy do czynienia z działem o nazwie „Budynek mieszkalny jednorodzinny”, ale uczyniłem tak celowo, gdyż dla takiego obiektu łatwo mi było zdefiniować i wytłumaczyć znaczenie parametrów.
Gdybym bowiem utworzył dział „Roboty ziemne”, to powstałoby pytanie co oznacza jednostka m3 w zdefiniowanym dla niego parametrze „Objętość”. Ale tu już jest miejsce na Państwa pomysłowość i doświadczenie zawodowe.
Natomiast nasz przykład z powodzeniem można zmienić wykorzystując mechanizm parametrów ekonomiczno-technicznych kosztorysu. Definiujemy je wchodząc w menu Kosztorys, wybierając hasło Parametry kosztorysu i zakładkę Parametry ekonomiczno-techniczne.
Rys.4. Zakładka definicji parametrów kosztorysu
Wówczas tabela elementów scalonych będzie wyglądała jak na Rys.5.
Rys.5. Parametry ekonomiczno-techniczne kosztorysu w tabeli elementów scalonych
Muszę wyjaśnić jeszcze jedną kwestię.
Niekiedy zdarzało się, że gdy wyjaśniałem kursantom znaczenie parametrów ekonomiczno-technicznych, padało stwierdzenie: „Aha, czyli to coś takiego jak obmiar w pozycji?”
Otóż i tak i nie. Prawdziwy jest iloczyn:
obmiar x c.j. = wart. pozycji
Natomiast w naszym przypadku najpierw mamy wartość, która jest sumą wartości pozycji działu (kosztorysu) a dopiero później wyliczana jest wartość jednostki elementarnej jako iloraz wartości działu i ilości jednostek elementarnych.
wart. działu (kosztorysu)
|
= wart.j.el.
|
il.j.el.
|
Czyli il.jed.el. służy do dzielenia, a obmiar do mnożenia. (W pewnej jednak sytuacji ta ilość może stać się obmiarem).
A teraz wyjaśnię dlaczego twierdzę, że warto z tego mechanizmu korzystać. Otóż istnieją dwa istotne powody.
Po pierwsze możemy w ten sposób utworzyć bazę cen scalonych, która pozwoli nam na dokonanie bardzo szybkiego oszacowania kosztu robót w sytuacji, gdy mamy wykonać podobne do wykonywanych wcześniej. Gdy stworzymy sobie własne bazy obiektów, uzyskamy wygodne narzędzie do negocjacji przy ustalaniu kontraktów na roboty budowlane.
Po drugie zaś – kosztorys, dla którego działów zostały zdefiniowane parametry ekonomiczno-techniczne, może stanowić bardzo wygodne źródło danych dla funkcji Wstaw obiekt programu Norma Pro.