Kosztorys to nic innego jak opracowana wg przyjętych metod i założeń kalkulacja ceny na wykonanie określonego zakresu robót. Biorąc pod uwagę prostotę definicji wydawać by się mogło, i istnieje tego typu pogląd, że zrobienie kosztorysu nie stanowi żadnego problemu. Patrząc literalnie na poprzednie zdanie można się z tym zgodzić. Natomiast zrobienie dobrego kosztorysu wymaga dużo większej wiedzy. Kluczowe znaczenie ma tu słowo „dobrego”.
Generalnie, aby poprawnie sporządzić kalkulację kosztorysową niezbędne są trzy rzeczy:
- znajomość technologii wykonania kosztorysowanych robót,
- znajomość katalogów nakładów rzeczowych lub umiejętność indywidualnego wyceniania robót,
- znajomość obowiązujących przepisów dotyczących kosztorysowania.
Wydawać by się mogło, że wykonanie kalkulacji okładzin ceramicznych jest zagadnieniem niemal banalnym. O tym, że tak nie jest, łatwo się przekonać szukając odpowiednich nakładów w dostępnych aktualnie na rynku KNR-ach. Ograniczają się one generalnie do typowych przypadków układania płytek na kleju cienkowarstwowym, tzn. płytki kwadratowe lub prostokątne, licowanie ścian i podłóg, wykonanie cokołów oraz okładziny schodów. Katalogi te różnie podchodzą nie tylko do technologii wykonania robót, lecz także do nakładów R, M i S (różnica w nakładach na robociznę i sprzęt dochodzi do 300% dla tego samego zakresu robót).
Podchodząc do zagadnień związanych z kalkulacją okładzin ceramicznych trzeba sprecyzować kilka zagadnień. Po pierwsze - przygotowanie podłoża, co należy przez to rozumieć? Czy będzie to tylko odkurzenie lub zamiecenie przed wykonaniem okładziny, czy będzie to zagruntowanie czy też może poszpachlowanie nierówności czy nawet uzupełnienie ubytków. Kolejnym istotnym czynnikiem jest zastosowanie odpowiedniego kleju. I nie chodzi tu tylko o to, czy ma to być klej cienkowarstwowy, grubowarstwowy czy może epoksydowy, ale przede wszystkim o jego parametry, bo to wpływa na końcową cenę prac (klej klasy C1 do zastosowań wewnętrznych można kupić już od ok. 1 zł/kg, ceny klejów klasy C2 zaczynają się od 2 zł/kg, ceny klejów do zastosowań zewnętrznych klasy C2 zaczynają się od 2,50 zł a dla klejów dwuskładnikowych klasy C2 S2 wynoszą w granicach 4÷8 zł/kg).
Opracowany przez firmę Athenasoft KNR na okładziny ceramiczne podchodzi do tego zagadnienia w inny sposób, jednocześnie je porządkując. Obejmuje on nie tylko zagadnienia związane z samym układaniem płytek, lecz i z wykonywaniem okładzin (a jest to wbrew pozorom zasadnicza różnica).
Katalog obejmuje bowiem:
- tablice na wykonanie prac przygotowawczych (oczyszczenie podłoża, szpachlowanie, gruntowanie) i uzupełniających (obsadzenie drobnych elementów, listew ochronnych, wykonanie i wypełnienie dylatacji, wiercenie i wycinanie otworów);
- wykonanie okładzin ceramicznych na przygotowanym podłożu na ścianach, posadzkach, słupach i schodach na kleju cementowym grubowarstwowym i cienkowarstwowym oraz epoksydowym (godne podkreślenia jest to, że tablice uwzględniają nie tylko płytki o typowych kształtach i wymiarach, lecz także płytki o kształtach różnych i nieregularnych, układanych we wzory, mozaikę (także z płytek o różnych kształtach) układaną metoda licową i montażową oraz wykonanie elementów ozdobnych - jak paski, dekory, narożniki);
- roboty glazurnicze w basenach – znajdziemy tu nie tylko licowanie ścian i dna niecki, lecz przede wszystkim montaż rynien przelewowych typu „Wiesbaden” (zarówno dla wysokiego jak i niskiego zwierciadła wody), montaż kształtek przelewowych systemów: fińskiego, Zürich, Berlin i Wiesbaden oraz wykonanie okładzin ceramicznych plaż.
Godna podkreślenia jest rozbudowana część opisowa, zawierająca m.in. ważniejsze zalecenia dotyczące doboru zapraw klejących, spoinujących oraz płytek ceramicznych. Kosztorysant znajdzie tu informacje, które będą bardzo pomocne w przyjęciu do kalkulacji odpowiedniego rodzaju kleju, zaprawy spoinującej, ale co ciekawe - także płytek ceramicznych. Precyzyjnie opisano tu założenia kalkulacyjne, z których wymienić trzeba założoną (możliwą do nałożenia) grubość kleju oraz konkretne wymiary spoin. Co więcej, katalog zawiera także tabelę pozwalającą określić długość spoin dla różnych wymiarów płytek, a co za tym idzie także zużycie zaprawy spoinującej (również z uwzględnieniem jej gęstości objętościowej). Katalog przewiduje także możliwość zastosowania np. lekkich klejów cementowych (o wyraźnie niższym zużyciu) – podane są odpowiednie przeliczniki.
Szkoda, że katalog ten nie obejmuje robót związanych z pracami naprawczymi. Widać wyraźnie, że został on ukierunkowany na roboty inwestycyjne. Nie ma w nim także układania płytek na klejach dyspersyjnych, ale za to znaleźć można nakłady na licowanie elewacji płytkami oraz wykonywanie okładzin z płytek ceramicznych mocowanych mechanicznie.
Należy jednak stwierdzić, że jest to pierwszy katalog obejmujący tak kompleksowo zagadnienia związane z wykonywaniem okładzin ceramicznych; uwzględniający nie tylko samo układanie płytek, lecz cały szereg robót towarzyszących i uzupełniających; pozwalający ponadto kosztorysantowi na znalezienie w nim informacji technicznych, niezbędnych do wykonania poprawnej kalkulacji kosztorysowej.