Finansowanie inwestycji ze swej istoty przebiegać może z 4 źródeł: środków własnych inwestora, kredytu bankowego, leasingu oraz dotacji z ewentualnych środków pomocowych.
Niedogodności korzystania ze środków własnych wydają się oczywiste, jest to bowiem zaangażowanie kapitału, którego przedsiębiorcom zazwyczaj brakuje, a jeśli nim dysponują, niechętnie lokują go w przedsięwzięcia o długim okresie zwrotu.

Kredyt bankowy jest kosztowny i aby go uzyskać przedsiębiorca musi ustanowić zabezpieczenia wobec banku, które standardowo obejmują hipotekę bądź zastaw. Banki wymagają przedstawienia licznych dokumentów jak potwierdzenie braku zaległości podatkowych i składek na ZUS, a co najważniejsze dokumentów dotyczących dochodów przedsiębiorstwa. Procedury związane z pozyskaniem kredytów bankowych są uciążliwe i pracochłonne oraz stosunkowo długotrwałe.
Uciążliwości tych można uniknąć korzystając z leasingu.
 

Według klasycznej definicji leasing polega na uzyskaniu prawa do użytkowania określonej rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) w zamian za ustalony czynsz (raty leasingowe). Przez cały czas trwania umowy leasingowej jej przedmiot pozostaje własnością leasingodawcy, a leasingobiorca wykorzystuje go do swoich celów. Umowa leasingowa zawierana jest na czas ściśle określony według ustalonego harmonogramu. Po zakończeniu umowy i spłaceniu należnych rat leasingobiorca może (ale nie musi) zakupić przedmiot leasingu na preferencyjnych warunkach po cenie niższej od ceny rynkowej.

Pod rygorem nieważności umowa leasingu musi być zawarta w formie pisemnej, a w przypadku gdy przedmiotem leasingu jest nieruchomość powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.
Z leasingu mogą korzystać zarówno przedsiębiorcy jak też osoby prywatne tj. nieprowadzące działalności gospodarczej.
W krajach wysoko rozwiniętych gospodarczo leasing cieszy się dużą popularnością. Firmy leasingowe mają możliwość negocjowania korzystniejszych warunków zakupu zarówno samego przedmiotu leasingu jak też towarzyszących mu usług takich jak ubezpieczenia, serwis itp. Dzięki temu koszty leasingu są niższe od tych jakie musiałby ponieść potencjalny użytkownik poprzez tradycyjny zakup u dostawcy lub pośrednika.
Spotykany jest też na rynku leasingowym tzw. „leasing zwrotny”. Polega on na tym, że potencjalny leasingobiorca sprzedaje leasingodawcy własny przedmiot np. samochód, maszynę lub inny środek trwały, po czym w uzgodnieniu z leasingodawcą zawiera umowę leasingową, w myśl której korzysta ze sprzedanego uprzednio przedmiotu. Po zakończeniu umowy może go ewentualnie odkupić. Sens takiej transakcji jest oczywisty. Właściciel sprzedając leasingodawcy własną rzecz uwalnia zamrożony kapitał i może skierować go na inne cele.
Na rynku leasingowym rozróżnia się tzw. leasing bezpośredni i pośredni. W pierwszym przypadku finansującym jest producent przedmiotu umowy (maszyny, wybudowanego budynku itp.). W drugim przypadku podmiotem finansującym jest firma leasingowa, która kupuje przedmiot umowy od producenta, a następnie zawiera umowę leasingową.
 

Co może być przedmiotem umowy leasingowej?
Mogą to być przedmioty (zarówno nowe, jak też używane) zaliczane do środków trwałych. Mogą to być także dobra ruchome np. maszyny budowlane, rusztowania, środki transportu, całe linie produkcyjne, urządzenia biurowe, sprzęt komputerowy itp. Przedmiotem umowy leasingowej mogą być także tzw. wartości niematerialne i prawne, jak: licencje, patenty, know-how itp., co daje możliwość unowocześniania produkcji, stosowania postępowych technologii. W tym przypadku zazwyczaj zawierane są umowy skojarzone obejmujące także leasing urządzeń służących wdrażaniu leasingowych technologii.

Wśród zalet leasingu bardzo istotna jest możliwość elastycznego kształtowania warunków umowy w zależności od kondycji finansowej leasingobiorcy, która ma wpływ na wysokość rat leasingowych. I tak np. im wyższa jest opłata wstępna (pierwsza rata) tym niższe są raty późniejsze a także wartość wykupu przedmiotu umowy. Im okres ten jest dłuższy, tym wyższa jest wielkość odsetek a niższe będą poszczególne raty i odwrotnie. Mając to na uwadze, leasingobiorca musi ocenić środki finansowe, którymi aktualnie dysponuje oraz oczekiwane przychody w przyszłości. Aby podjąć najbardziej racjonalną decyzję musi zatem zdecydować - czy kosztem wyższego początkowego zaangażowania kapitału negocjować bieżące niższe raty, czy też przy niższej racie początkowej wyższe raty w toku trwania umowy.

Jak już poprzednio wspomniałem, procedury zawierania umów leasingowych są znacznie prostsze i krótsze niż umów kredytowych. Przewaga umów leasingowych wynika stąd, że firmy leasingowe pozostają właścicielami przedmiotów umowy aż do końca trwania umowy i spłaty wszystkich rat. Dzięki temu nie potrzebują zabezpieczeń jakich wymagają banki ponoszące ryzyko niewypłacalności klienta.
Korzystanie z leasingu jest szczególnie dogodne dla małych i średnich firm dopiero wchodzących na rynek, które nie dysponują wystarczającym kapitałem na zakup środków produkcji, a równocześnie nie są wystarczająco wiarygodne dla banków wymagających zazwyczaj rocznego przeprowadzenia działalności przez klienta.
Transakcja leasingu jest także wygodna dla leasingodawcy, ponieważ całkowita odpowiedzialność za przedmiot leasingu ciąży na leasingobiorcy, który nawet w przypadku niekorzystania z przedmiotu leasingu musi opłacać umowne raty. Z tego też względu, aby uniknąć ryzyka, leasingobiorca powinien się ubezpieczyć.
Obok korzyści „biznesowych” leasing daje leasingobiorcy określone korzyści podatkowe zarówno w zakresie podatku dochodowego jak też VAT. Odpowiednie ukształtowanie umowy leasingowej stwarza możliwość skrócenia okresu, w którym wydatki na spłatę wartości środka trwałego mogą być zaliczane do kosztów uzysku przychodów, a to jak wiadomo zmniejsza należność wobec fiskusa. Równocześnie leasingobiorca spłaca stopniowo (poprzez raty) wartość przedmiotu leasingu, a to oznacza, że podatek VAT obliczany jest bieżąco do każdej raty, a nie jednorazowo w całości, co pozwala uniknąć zamrożenia kapitału.
Korzyści podatkowe z tytułu transakcji leasingowej nie występują jeśli leasingobiorca rozlicza się z fiskusem według zryczałtowanego podatku dochodowego lub karty podatkowej.

W Polsce rynek leasingowy powstał stosunkowo niedawno, ale w ciągu 2 dekad odnotowuje się znaczny jego rozwój. Jak wynika ze statystyk, w 2010 r. wartość umów leasingowych osiągnęła około 30 mld zł. Oznacza to, że ok. 1/3 nakładów inwestycyjnych została sfinansowana ze środków pochodzących z firm leasingowych i świadczy też, że to źródło kapitałowe przeznaczone na inwestycje staje się znaczącym konkurentem wobec kredytowania bankowego.
Budownictwo jest branżą bardzo podatną dla korzystania z leasingu z racji kosztownych przedsięwzięć infrastrukturalnych wymagających wyposażenia przedsiębiorstw w drogie maszyny budowlane. Tym bardziej, że inwestycje te odznaczają się długim okresem zwrotu poniesionych kosztów.
Z racji wieloletnich programów (drogi, koleje, energetyka, ochrona środowiska) odkupione od leasingodawcy maszyny i urządzenia służyć będą firmom budowlanym przez długie lata.