W sierpniu 2024 r. weszła w życie nowelizacja rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie [1]. Przedmiotem zainteresowania jej autorów stały się m.in. regulacje dotyczące placów zabaw dla dzieci i miejsc rekreacyjnych dostępnych dla osób niepełnosprawnych. Zainteresowanie to, jak się wydaje, wynika przede wszystkim z tego, że dotychczasowe przepisy w tym zakresie powodowały problemy praktyczne w ich stosowaniu, a przyjmowane przez inwestorów czy projektantów rozwiązania były często przykładami tzw. patodeweloperki.

Nowe zasady związane z koniecznością wykonania placów zabaw i miejsc rekreacyjnych

Do końca lipca 2024 r. przepis § 40 ust. 1 warunków technicznych [2] stanowił, że w zespole budynków wielorodzinnych objętych jednym pozwoleniem na budowę należy, stosownie do potrzeb użytkowych, przewidzieć place zabaw dla dzieci i miejsca rekreacyjne dostępne dla osób niepełnosprawnych. Przy czym co najmniej 30% tej powierzchni powinno znajdować się na terenie biologicznie czynnym, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej.

Powyższy obowiązek dotyczył więc:

  • po pierwsze, zaprojektowania placu zabaw dla dzieci i miejsca rekreacyjnego dostępnego dla osób niepełnosprawnych jedynie dla zespołu budynków mieszkalnych wielorodzinnych i to objętych jednym pozwoleniem na budowę. W konsekwencji, jeśli dane zamierzenie budowlane było realizowane w taki sposób, że na każdy z budynków mieszkalnych wielorodzinnych była wydawana odrębna decyzja o pozwoleniu na budowę, to inwestor nie miał obowiązku zapewnienia dla takiej inwestycji placów zabaw dla dzieci i miejsc rekreacji dostępnych dla osób niepełnosprawnych.
  • po drugie, w przywołanym przepisie posłużono się niejasnym zwrotem „stosownie do potrzeb użytkowych”. Nie można też zapomnieć o tym, że w rozporządzeniu prawodawca nie zdefiniował czym w ogóle jest „plac zabaw” (w orzecznictwie podnosi się, że jest to pewien wyodrębniony funkcjonalnie zespół obiektów małej architektury służący codziennej rekreacji dzieci).
  • po trzecie wreszcie dotychczasowa regulacja w zakresie placów zabaw nie wyjaśniała jednoznacznie tego, czy zrealizowanie placu zabaw jednocześnie zwalniało inwestora z obowiązku realizacji miejsca do rekreacji, a także czy kwestia dostępności dla osób niepełnosprawnych odnosi się jedynie do miejsc rekreacyjnych, czy też placów zabaw.

W związku z powyższymi uwagami z dniem 1 sierpnia 2024 r. prawodawca postanowił wprowadzić nowe wytyczne związane z obowiązkiem realizacji placów zabaw i miejsc rekreacyjnych. I tak, zgodnie z nowym, obowiązującym od dnia 1 sierpnia 2024 r. § 40 ust. 1 rozporządzenia [1], plac zabaw dla dzieci dostępny również dla osób ze szczególnymi potrzebami wykonuje się w przypadku budowy jednego budynku mieszkalnego wielorodzinnego, w którym liczba mieszkań przekracza 20, a także w przypadku budowy zespołu budynków mieszkalnych wielorodzinnych, w którym liczba mieszkań przekracza 20, przy czym co najmniej 30% powierzchni placu zabaw dla dzieci znajduje się na terenie biologicznie czynnym.

Zgodnie z kolei z nowym § 40 ust. 2, miejsce rekreacyjne dostępne również dla osób ze szczególnymi potrzebami, wyposażone w miejsca do wypoczynku, wykonuje się w przypadku budowy zespołu budynków mieszkalnych wielorodzinnych, w którym liczba mieszkań przekracza 20, przy czym co najmniej 30% powierzchni miejsca rekreacyjnego znajduje się na terenie biologicznie czynnym.