Na czym polega współpraca instalacji fotowoltaicznej z pompą ciepła? 

Instalacja fotowoltaiczna (PV) współpracująca z pompą ciepła staje się coraz bardziej popularna w budynkach, które stawiają na ekologię oraz wysoki standard energetyczny. Połączenie obu systemów umożliwia efektywną konwersję energii słonecznej na ciepło. Pompy ciepła są zasilane energią elektryczną, a panele fotowoltaiczne mogą ją dostarczać, przetwarzając promieniowanie słoneczne na prąd. Dzięki temu pompa ciepła może być w znacznym stopniu zasilana z odnawialnego źródła, co obniża koszty ogrzewania i zwiększa zrównoważenie energetyczne. 

Jest to atrakcyjne rozwiązanie, zwłaszcza w obliczu rosnących cen energii. Choć początkowa inwestycja jest znaczna, oszczędności na dłuższą metę mogą być imponujące. Pompa ciepła ma wysoką efektywność energetyczną, a zastosowanie instalacji fotowoltaicznej odpowiedniej mocy może uczynić prąd i ciepło jeszcze tańszymi. Wprawdzie nie wiadomo jeszcze, w jakiej cenie prosumenci rozliczający się w systemie net-billingu będą kupować energię zimą, ale można przypuszczać, że ze względu na rosnące ceny prądu, nadwyżki z fotowoltaiki oddawane do sieci latem zbilansują ten wydatek. 

Właśnie dlatego wielu inwestorów, którzy stawiają na energooszczędność i niskie koszty eksploatacji swoich nowo budowanych domów, wybiera tę kombinację zasilania w energię elektryczną i cieplną. 

Dobór mocy instalacji fotowoltaicznej 

Dobór mocy instalacji fotowoltaicznej zależy od zużycia energii. W Polsce, proces doboru mocy instalacji fotowoltaicznej (PV) opiera się często na zużyciu energii przez pompę ciepła. Dla każdego 1000 kWh/rok energii zużywanej przez pompę, zaleca się przyjęcie 1 kWp mocy instalacji PV. Odnosząc się do mocy grzewczej pompy ciepła, można orientacyjnie dobrać odpowiednią moc instalacji PV, co zwykle wynosi od 0,5 do 0,8 kWp na każdy 1 kW mocy grzewczej. Przykładowo, dla pompy o mocy 8,0 kW, zalecana moc instalacji PV to około 6,0 kWp, co odpowiada 17 panelom o mocy 360 Wp każdy.  

Jeżeli w danym budynku jest już zainstalowana pompa ciepła, wówczas obliczenie zużycia energii nie powinno stanowić większego problemu. Urządzenia mają wbudowany licznik zużytej energii, więc wystarczy odczytać jej wartość z całego roku dla trybu ogrzewania obiektu i przygotowywania ciepłej wody użytkowej. 

W przypadku, gdy budynek jest poddawany modernizacji, przeprowadza się audyt energetyczny, dzięki któremu można obliczyć zapotrzebowanie na ciepło danego obiektu oraz ilość energii w kilowatogodzinach na rok. Sprawia to, że projektant może prawidłowo dobrać moc instalacji fotowoltaicznej i pompy ciepła. Obliczeń można również dokonać wykorzystując dane o kosztach zakupu paliwa (np. gazu), które zostały poniesione podczas eksploatacji starego urządzenia grzewczego. 

Jaki jest koszt wykonania instalacji fotowoltaicznej? 

Koszt inwestycyjny w instalację fotowoltaiczną uzależniony jest od kilku kluczowych czynników, takich jak moc szczytowa instalacji oraz miejsce i stopień skomplikowania montażu. W przypadku montażu na dachu, koszty są zazwyczaj niższe, ponieważ ograniczają się do wykonania odpowiednich połączeń hakowych, krokwiowych, czy profilowych. Dla konstrukcji naziemnych, koszty będą wyższe z uwagi na potrzebę wykonania stelażu mocującego o określonym nachyleniu kątowym. Aby uniknąć zacienienia w porze porannej i wieczornej, konstrukcja ta powinna być umieszczona na wysokości 1,5-2,0 m. Przykładowe koszty montażu instalacji fotowoltaicznej o mocy ok. 7,2 kWp przedstawia tabela. 

Orientacyjne zestawienie kosztów dla instalacji fotowoltaicznej o mocy 7,2 kWp

Nazwa produktu  Ilość Cena jedn. brutto [zł]  Całk. wartość brutto [zł] 
Moduł fotowoltaiczny 360 W mono czarna rama 1950 x 991 x 35 mm  20 680 13.600
Inwerter FRONIUS Symo 6.0-3-M 4,210,040  1 8.100 8.100
Komplet złączy Multi-Contact MC4 4-6mm2  6 szt. 16 96
Kabel fotowoltaiczny 4 mm2 1/1kV czerwony 50 m 3,80 190
Kabel fotowoltaiczny 6 mm2 1/1kV czarny  50 m 3,70 185
Zabezpieczenia AC/DC  kpl. 900 900
Konstrukcja (mocowanie do blachodachówki)  kpl. 1.430 1.430
Montaż  kpl. 5.760 5.760
Dokumentacja powykonawcza + uzgodnienie  
z rzeczoznawcą ppoż. 
kpl. 1.000 1.000
    Suma 31.261*

* Wycena obowiązuje na dzień: 21.08.2023 r. 

Dotacje „Mój prąd 5.0” – ile można zyskać? 

W kwietniu br. ruszył Program „Mój Prąd 5.0”. Ważnymi zmianami, w porównaniu z poprzednimi edycjami, jest m.in. rozszerzenie dofinansowania o pompy ciepła różnego typu oraz kolektory słoneczne. Według Ministerstwa Klimatu i Środowiska, prawie miesiąc od uruchomienia wsparcia, złożono już blisko 14 tys. wniosków o dofinansowanie, w tym 1.132 na same pompy ciepła. Zainteresowanie było tak duże, że dołożone zostały dodatkowe środki krajowe w wysokości 400 mln zł. W porównaniu do wcześniejszych edycji, wprowadzono zmiany zwłaszcza w grupach wnioskodawców, które mogą z niego skorzystać. Wydzielono trzy grupy beneficjentów, w zależności od ich wcześniejszych inwestycji i sposobu rozliczeń. 

W ramach programu „Mój Prąd 5.0”, maksymalna kwota dofinansowania dla jednego gospodarstwa domowego może wynieść aż 58 tys. złotych. Jest jednak ważne, aby zwrócić uwagę, że ta kwota nie może przekroczyć 50% całkowitych kosztów inwestycji. W przypadku instalacji fotowoltaicznej, podstawowa dotacja wynosi 6 000 złotych, natomiast dla paneli PV oraz dodatkowych komponentów kwota dofinansowania to 7 000 zł. 

Dla wnioskodawców, którzy zdecydują się dołączyć dodatkowe urządzenia do swojej instalacji, istnieje możliwość ubiegania się o wyższą kwotę dofinansowania. Konkretne kwoty dla poszczególnych urządzeń prezentują się następująco: 

  • Magazyn ciepła: 5.000 zł, 
  • Magazyn energii elektrycznej: 16.000 zł, 
  • Systemy zarządzania energią HEMS/EMS: 3.000 zł, 
  • Kolektory słoneczne c.w.u.: 3.500 zł, 
  • Gruntowa pompa ciepła: 28.000 zł, 
  • Powietrzna pompa ciepła: 4.400 zł. 

Program „Mój Prąd” charakteryzuje się jasnymi i przejrzystymi zasadami ubiegania się o dofinansowanie, co czyni go atrakcyjnym dla wielu osób. Jednym z głównych atutów tego programu jest fakt, że przyznawane dotacje są bezzwrotne. Co więcej, beneficjenci nie muszą płacić podatku dochodowego od otrzymanych środków, co stanowi dodatkową korzyść. W związku z tym, jeśli planujemy inwestycję z postaci połączenia pompy ciepła z instalacją fotowoltaiczną – warto rozważyć możliwość złożenia wniosku w ramach piątej edycji programu „Mój Prąd”. 

Podsumowanie 

Współpraca instalacji fotowoltaicznej z pompą ciepła staje się coraz bardziej popularnym rozwiązaniem w nowoczesnym budownictwie, gdzie stawia się na bezobsługowość, ekologię i wysokowydajne rozwiązania instalacyjne. Połączenie tych systemów umożliwia efektywną konwersję energii słonecznej na ciepło i energię elektryczną, obniżając koszty ogrzewania. Polski rynek oferuje wsparcie finansowe, jak Program „Mój Prąd 5.0”, które może znacznie obniżyć początkowe koszty inwestycji.  

Czy zatem pompa ciepła zasilana fotowoltaiką to rozwiązanie godne polecenia? Wydaje się, że tak. Inwestycja w ten duet może obniżyć koszty ogrzewania i zakupu energii elektrycznej, uczynić rachunki bardziej przewidywalnymi i służyć nawet kilkadziesiąt lat. Odpowiednie dobranie mocy instalacji i korzystanie z dostępnych form wsparcia pomoże zoptymalizować nakłady finansowe, a zakup sprzętu od sprawdzonych producentów oraz powierzenie montażu doświadczonym instalatorom zwiększy szansę na opłacalny zestaw.