Zamówienia publiczne w Rumunii

W ostatnim numerze „Buduj z Głową” zajmowaliśmy się zamówieniami publicznymi w jednym z dwóch nowych (od 1 stycznia 2007 r.) krajów członkowskich UE (Bułgarii). Pora teraz na Rumunię.

Rumunia to kraj w Europie Południowo-Wschodniej o powierzchni 239 tysięcy kilometrów kwadratowych, zamieszkały przez ponad 22 miliony mieszkańców. Walutą Rumunii jest leja (RON). Po przeprowadzonej w 2005 r. denominacji („obcięcie” pięciu zer) 1 RON to ok. 0,3 euro.

Podstawy prawne zamówień publicznych

W Rumunii podstawowym aktem prawnym dotyczącym zamówień publicznych jest dekret nr 34/2006, który w trybie pilnym został przyjęty przez rząd rumuński w 2006 r. w celu dostosowania przepisów o zamówieniach publicznych do wymogów prawa europejskiego (dyrektyw 2004/18 oraz 2004/17)^[1]. Obowiązuje od 30 czerwca 2006 r. Dekret ten po przyjęciu przez rząd został następnie nieco zmieniony i zatwierdzony ustawą uchwaloną przez Parlament. Procedury udzielania zamówień są ponadto szczegółowo opisane w przewodniku, opublikowanym, tak jak przepisy prawne, w Gazecie Urzędowej, oraz dostępnym m.in. na stronie internetowej urzędu ds. zamówień publicznych http://www.anrmap.ro (niestety na razie tylko po rumuńsku).

Zamówienia publiczne powinny być udzielane zgodnie z zasadami efektywnego wydatkowania środków publicznych, przejrzystości i publicznego dostępu do informacji, wolnej i uczciwej konkurencji oraz niedyskryminacji i równego traktowania. Dostęp do zamówień publicznych jest otwarty dla wszystkich wykonawców niezależnie od ich siedziby (miejsca zamieszkania). Przepisy o zamówieniach publicznych, po przyjęciu dekretu są ściśle oparte na postanowieniach unijnych dyrektyw dotyczących zamówień publicznych (dyrektywy 2004/18 oraz 2004/17). W rezultacie, zarówno zakres obowiązywania przepisów (w tym również wyjątki od jej stosowania), jak i procedury udzielania zamówień są bardzo podobne do obowiązujących w innych państwach członkowskich UE.

Zakresem przepisów są objęte zamówienia publiczne na dostawy, usługi i roboty budowlane udzielane przez następujących zamawiających:

Liczbę zamawiających szacuje się na ok. 10.000.

Organy odpowiedzialne za zamówienia publiczne

W Rumunii istnieją dwie instytucje odpowiedzialne za kwestie zamówień publicznych:

- Krajowy Urząd ds. Regulacji i Monitoringu Zamówień Publicznych, podlegający bezpośrednio premierowi (rum. Autoritatea Naţională pentru Reglementarea şi Monitorizarea Achiziţiilor Publice – w skrócie ANRMAP)

oraz

- Krajowa Rada ds. Rozstrzygania Sporów (rum. Consiliului Naţional de Soluţionare a Contestaţiilor), która jest organem odpowiedzialnym za rozpatrywanie odwołań.

Do zadań urzędu należy m.in.:

Publikacja ogłoszeń o zamówieniach publicznych

Ogłoszenia o zamówieniach do 31 grudnia 2006 r. publikowane były w Gazecie Urzędowej (rum. Monitorul Oficial), w jej części VI zatytułowanej „Zamówienia publiczne”. Od 1 stycznia 2007 r. publikację w Gazecie Urzędowej zastąpiła publikacja w elektronicznej bazie ogłoszeń o zamówieniach publicznych (SEAP). Również od 1 stycznia 2007 r., tak jak we wszystkich państwach członkowskich UE, ogłoszenia są publikowane także w Dzienniku Urzędowym UE (ale tylko w przypadku zamówień o wartościach przekraczających progi określone w dyrektywach UE) – http://ted.europa.eu.

Procedury udzielania zamówień publicznych

Ustawa przewiduje następujące procedury udzielania zamówień publicznych:

1. procedura otwarta,
2. procedura ograniczona,
3. procedura negocjacyjna z publikacją ogłoszenia,
4. procedura negocjacyjna bez publikacji ogłoszenia,
5. dialog konkurencyjny oraz
6. zapytanie o cenę.

Wybór oferty w procedurze otwartej, ograniczonej lub negocjacyjnej z publikacją ogłoszenia może być jeszcze poprzedzony aukcją elektroniczną.

Podstawowymi trybami udzielania zamówień publicznych są procedura otwarta i ograniczona, pozostałe mogą mieć zastosowanie tylko w sytuacji, kiedy spełnione są okoliczności określone w dekrecie. Definicje poszczególnych procedur, warunki ich stosowania jak też minimalne terminy, które powinny być przestrzegane przez zamawiających są identyczne jak w Polsce.

Zapytanie o cenę może być stosowane, jeżeli wartość zamówienia nie przekracza 40.000 euro dla dostaw i usług oraz 250.000 dla robót budowlanych.

Zamówienia o wartościach nie przekraczających równowartości 5000 euro mogą być dokonywane z wolnej ręki.

Wykonawcy zainteresowani ubieganiem się o zamówienia publiczne w Rumunii muszą spełniać określone warunki kwalifikacji, dotyczące ich sytuacji finansowej i ekonomicznej, doświadczenia, zdolności technicznej, wyposażenia itp. Warunki kwalifikacji określane przez zamawiającego powinny być związane z przedmiotem zamówienia, nie mogą być dyskryminujące oraz powinny być proporcjonalne do wartości oraz złożoności przedmiotu zamówienia. Warunki finansowe i ekonomiczne oraz techniczne nie mogą być kryterium udzielenia zamówienia. Innymi słowy – zamawiający nie może wybrać oferty najkorzystniejszej w oparciu o kryteria, które dotyczą osoby wykonawcy (jego sytuacja finansowa i ekonomiczna, wiarygodność, doświadczenie itp.).

Kryteriami udzielenia zamówienia są, wg wyboru zamawiającego, najniższa cena lub oferta najkorzystniejsza ekonomicznie. W tym ostatnim przypadku biorąc pod uwagę przykładowo wymienione podkryteria takie jak cena, termin wykonania lub dostawy, jakość, estetyka, serwis po sprzedaży etc. Kryteria wyboru oferty nie mogą dotyczyć osoby (kwalifikacji, doświadczenia itp.) wykonawcy.

Od wykonawcy, którego oferta została wybrana można żądać gwarancji należytego wykonania zamówienia (maksymalnie 10 % wartości szacunkowej zamówienia, bez VAT).

Postępowania odwoławcze

Wykonawcom, których interesy prawne zostały naruszone przez zamawiającego w trakcie postępowania o udzielenie zamówienia przysługują środki odwoławcze, określone w ustawie.

Wykonawca, który jest lub był zainteresowany uzyskaniem danego zamówienia, a który został poszkodowany na skutek niezgodnego z prawem postępowania zamawiającego, może wnieść odwołanie do Rady (patrz wyżej). Maksymalny termin wniesienia odwołania zależy od wartości zamówienia i wynosi 10 dni, jeżeli wartość zamówienia przekracza równowartość 40.000 euro dla dostaw lub usług oraz 250.000 euro dla robót budowlanych. W przypadku zamówień o mniejszych wartościach termin ten wynosi 5 dni. Rada ma obowiązek rozpatrzyć odwołanie w ciągu 10 dni od dnia jego otrzymania (wyjątkowo termin ten może być przedłużony do 20 dni).

Przydatne adresy internetowe

Krajowy Urząd ds. Regulacji i Monitoringu Zamówień Publicznych (rum. Autoritatea Naţională pentru Reglementarea şi Monitorizarea Achiziţiilor Publice) – http://www.anrmap.ro

prawie wyłącznie po rumuńsku – w języku angielskim brak jest nawet tekstu obowiązujących przepisów

SEAP system zamówień elektronicznych (rum. Sistemul Electronic de Achizitie Publica) - baza informacji o publikowanych zamówieniach itp. (również w języku angielskim) – http://www.e-licitatie.ro

Gazeta Urzędowa (rum. Monitorul Oficial) - przepisy – http://www.monitoruloficial.ro