Doszły mnie słuchy, a raczej e-maile, że pewną trudność użytkownikom programu sprawiają omawiane w „Pierwszych krokach…”, w podstawowym zastosowaniu, opcje dotyczące narzutów i wydruków. Stąd w dzisiejszym tutorialu jeszcze raz przyjrzymy się „narzutom”, dodatkowo rozwijając temat o bardziej zaawansowane funkcje.
W pierwszej kolejności zajmiemy się narzutami. Z pozoru prosta funkcja dostępna w menu głównym „Kosztorys” -> Narzuty kosztorysu, daje kosztorysantom sporo możliwości.
![](/Portals/4/bzg/2011-04/art-nowicki-kolejne-kroki01sm.png)
(kliknij, żeby powiększyć)
Jeżeli kosztorys nie jest zbyt rozbudowany i nie ma konieczności różnicowania narzutów dla pozycji, czy działów, wystarczy, że „klikniemy” na interesującym nas narzucie i wprowadzimy jego wartość.
![](/Portals/4/bzg/2011-04/art-nowicki-kolejne-kroki02sm.png)
(kliknij, żeby powiększyć)
Spotykamy jednak na naszym kosztorysowym poletku również sytuacje, gdy kosztorys jest rozbudowany i składa się z kilku, kilkunastu działów, w których musimy zróżnicować narzuty (różne branże/podwykonawcy). Aby tego dokonać w konkretnym dziale, należy w górnym lewym rogu ekranu rozwinąć listę dostępnych działów.
![](/Portals/4/bzg/2011-04/art-nowicki-kolejne-kroki03sm.png)
(kliknij, żeby powiększyć)
Po wybraniu interesującego nas działu zmieniamy np. „Koszty pośrednie”
![](/Portals/4/bzg/2011-04/art-nowicki-kolejne-kroki04sm.png)
(kliknij, żeby powiększyć)
Podobnie możemy zrobić dla innych działów.
Program daje również możliwość definiowania własnych narzutów. Z jaką sytuacją możemy spotkać się najczęściej? Otóż, znając formuły obliczania narzutów kosztów pośrednich i narzutu zysku, możemy je dostosowywać do własnych potrzeb. Taka modyfikacja przydaje się zwłaszcza, gdy chcemy obniżyć wartość kosztorysu. I tak, np. gdy mamy dużo prac ziemnych zmechanizowanych, możemy pokusić się o zmianę obliczania narzutu kosztów pośrednich. Będzie ona polegała na osobnej kalkulacji Kp od „R” oraz osobno od „S” (ze sposobu tego korzystają przede wszystkim firmy dobrze wyposażone w sprzęt budowlany). Jak tego dokonać? Wybieramy -> „Kosztorys” -> Narzuty kosztorysu, następnie klikamy na linii „Koszty pośrednie”, po czym zmieniamy nazwę narzutu, dopisując „od R” oraz w linii „Dla sprzętu liczony od” wybieramy pustą linię.
![](/Portals/4/bzg/2011-04/art-nowicki-kolejne-kroki05sm.png)
(kliknij, żeby powiększyć)
W ten sposób zdefiniowaliśmy narzut Kosztów pośrednich liczony tylko od robocizny.
Aby liczyć koszty pośrednie również od sprzętu, klikamy na ikonkę [+%] - pojawi się puste okno edycyjne, w którym możemy zdefiniować interesujący nas narzut.
![](/Portals/4/bzg/2011-04/art-nowicki-kolejne-kroki06sm.png)
(kliknij, żeby powiększyć)
Teraz w nazwie narzutu wpisujemy „Koszty pośrednie od S”, skrót KpS, wartość procentową „10”, sposób liczenia -> Dla sprzętu liczony od „wszystkie”.
![](/Portals/4/bzg/2011-04/art-nowicki-kolejne-kroki07sm.png)
(kliknij, żeby powiększyć)
W ten sposób mamy zdefiniowane dwa różne narzuty kosztów pośrednich – Kp (od R) = 65% oraz Kp (od S) = 10%.
![](/Portals/4/bzg/2011-04/art-nowicki-kolejne-kroki08sm.png)
(kliknij, żeby powiększyć)
Proszę zauważyć, że powyższa operacja została przeprowadzona na całym kosztorysie, stąd jeżeli narzuty w poszczególnych działach mają być inne, musimy je koniecznie zmodyfikować. Rozwijając listę działów należy wybrać interesujący nas dział, a następnie dokonać modyfikacji.
![](/Portals/4/bzg/2011-04/art-nowicki-kolejne-kroki09sm.png)
(kliknij, żeby powiększyć)
Ponieważ, jak wspomniałem wyżej, narzuty możemy indywidualnie kształtować, możemy je wykorzystać również do wprowadzenia rabatów lub dodatkowych obciążeń kosztowych. I tak, dodatek z tytułu generalnego wykonawstwa dla całości kosztorysu wprowadzimy, klikając na +%, a następnie wpisując opis dodatku, skrót, wartość (procentową), sposób obliczania: Dla sumy RMS liczony od „wszystkie”.
![](/Portals/4/bzg/2011-04/art-nowicki-kolejne-kroki10sm.png)
(kliknij, żeby powiększyć)
Do tej pory „operowaliśmy” narzutami w postaci procentowej, mamy jednak możliwość wprowadzenia dodatku/rabatu kwotowego.
W zależności od potrzeby (cały kosztorys/dział) wybieramy z menu interesującą nas linię i postępujemy jak dotychczas przy dopisywaniu narzutów, z tą różnicą, że odhaczamy „procentowo”. Spójrzmy poniżej (wprowadzamy rabat w wysokości 2.500,00 zł).
![](/Portals/4/bzg/2011-04/art-nowicki-kolejne-kroki11sm.png)
(kliknij, żeby powiększyć)
Oto co uzyskaliśmy.
![](/Portals/4/bzg/2011-04/art-nowicki-kolejne-kroki12sm.png)
(kliknij, żeby powiększyć)
Skoro już tak napracowaliśmy się, możemy zachować nasze narzuty dla późniejszego wykorzystania. Z menu wybieramy Narzuty -> Zachowaj jako domyślne…
![](/Portals/4/bzg/2011-04/art-nowicki-kolejne-kroki13sm.png)
(kliknij, żeby powiększyć)
Po wprowadzeniu nazwy… wciskamy OK.
![](/Portals/4/bzg/2011-04/art-nowicki-kolejne-kroki14sm.png)
(kliknij, żeby powiększyć)
Tak zachowane narzuty możemy wykorzystać w innych kosztorysach, wybierając Narzuty -> Wczytaj domyślne...
W następnej części „Kolejnych kroków.....” spróbujemy zmierzyć się z opcjami wydruków.