Książkę obiektu budowlanego w wersji elektronicznej łatwo się zakłada i prowadzi. Wystarczy komputer i przeglądarka internetowa. Dostępna jest też aplikacja na smartfony. Dodawanie wpisów w c-KOB związanych z utrzymaniem i użytkowaniem obiektu budowlanego jest szybkie i wygodne.

Cyfryzacja nie omija budownictwa. Od stycznia 2023 roku książkę obiektu budowlanego oraz dziennik budowy można już założyć i prowadzić online. Od czerwca ma też ruszyć System Obsługi Postępowań Administracyjnych w Budownictwie - SOPAB. Zmiany związane z cyfryzacją procesu budowlanego i załatwianiem coraz większej liczby formalności przez Internet, mają ułatwić życie zarówno inwestorom, jak i kierownikom budowy, czy organom administracyjnym.

Z naszego artykułu dowiesz się:

  • Jaka książka obiektu budowlanego jest obecnie obowiązująca – papierowa czy elektroniczna
  • Czy zawsze wymagane jest założenie książki obiektu budowlanego
  • Jak uzyskać cyfrową książkę obiektu budowlanego
  • Co należy zapisywać w książce obiektu budowlanego i kto ma do niej dostęp

Jak działa system c-KOB

Cyfrowa Książka Obiektu Budowlanego (c-KOB) to kolejna zmiana, którą wprowadziła nowelizacja Prawa budowlanego. Jest dostępna od 1 stycznia 2023 roku (przed tą datą można było ją prowadzić wyłącznie w wersji papierowej). Warto jednak wiedzieć, że dla obiektów budowlanych usytuowanych w całości lub w części na terenach zamkniętych prowadzimy nadal tradycyjną, papierową książkę.

Książka obiektu budowlanego: cyfrowa czy papierowa?

Obecnie mamy jeszcze wybór i można prowadzić książkę obiektu budowlanego w dwóch wersjach – papierowej lub elektronicznej. Prowadzenie cyfrowej książki obiektu budowlanego będzie obowiązkowe od 1 stycznia 2027 roku!

Właściciele lub zarządcy nieruchomości na stronie c-kob.gunb.gov.pl mogą w prosty sposób założyć cyfrową książkę obiektu budowlanego oraz zamieszczać w niej aktualne informacji o ekspertyzach i badaniach technicznych. Wystarczy do tego komputer z przeglądarką internetową. Można też pobrać darmową aplikację na smartfony i tablety.

Jak podaje Główny Urząd Nadzoru Budowlanego do lutego br. właściciele i zarządcy obiektów założyli w aplikacji już 473 cyfrowe książki. Dokument w wersji elektronicznej umożliwia gromadzenia i szybkiego udostępnianie danych dotyczących nieruchomości. Celem powstania c-KOB ma być przede wszystkim podwyższenie standardu bezpieczeństwa obiektów budowlanych.

Czytaj więcej: Jak prowadzić papierową książkę obiektu budowlanego

Jakie budynki i obiekty budowlane wymagają c-KOB?

Książkę̨ obiektu budowlanego prowadzimy m.in. dla budynków wielorodzinnych, przemysłowych, hal, sklepów i budynków fabrycznych. Książkę prowadzi się przez cały okres użytkowania obiektu budowlanego.

Obowiązek prowadzenia książki nie dotyczy:

  • domów jednorodzinnych, garaży, wiat innych budynków w zabudowie jednorodzinnej,
  • dróg i mostów,
  • obiektów na zgłoszenie, dla których nie jest wymagane uzyskanie pozwolenia na budowę̨ (wymienionych w art. 29 ust. 1 i ust. 2 ustawy Prawo budowlane).

Kto i kiedy zakłada książkę obiektu budowlanego

Książkę̨ obiektu budowlanego zakłada właściciel lub zarządca nieruchomości w terminie 30 dni od dnia otrzymania decyzji organu nadzoru budowlanego o pozwoleniu na użytkowanie. W procedurze zawiadomienia o zakończeniu budowy czas liczony jest od dnia upłynięcia terminu sprzeciwu albo doręczenia zaświadczenia organu o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu. Książkę̨ trzeba też założyć́ w przypadku zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części.

Dostęp do danych w systemie c-KOB, oprócz użytkowników upoważnionych do dodawania wpisów, czyli właścicieli i zarządców, a także osób przeprowadzających okresowe kontrole, mają także organy nadzoru budowlanego oraz służby uprawnione do kontroli przestrzegania przepisów w zakresie utrzymania obiektów budowlanych lub do prowadzenia działań ratowniczych.

Jak założyć cyfrową książkę obiektu budowlanego

Cyfrową książkę obiektu budowlanego może założyć właściciel obiektu budowlanego, zarządca lub osoby działające w ich imieniu. Do jej założenia niezbędne jest posiadanie profilu zaufanego lub e-dowodu, bądź można też potwierdzić swoją tożsamość w wykorzystaniem bankowości elektronicznej.

  1. W celu założenia konta w systemie cyfrowej książki obiektu budowlanego należy się zarejestrować na stronie c-kob.gunb.gov.pl. Wybieramy opcję – Zaloguj, a następnie – Zaloguj się węzłem krajowym. Zostaniemy przekierowany na stronę login.gov.pl i musimy wybrać swoją usługę potwierdzającą tożsamość.
  2. Po uwierzytelnieniu i aktywowaniu konta, logujemy się do systemu c-KOB, w celu założenia cyfrowej książki obiektu budowlanego. Z menu po lewej stronie wybieramy opcję – Rejestr KOB.
  3. Klikamy w przycisk załóż KOB i wypełniamy wszystkie wymagane pola formularza. Podajemy dane osobowe właściciela nieruchomości i dołączamy dokument, z którego wynika tytuł prawny właściciela do obiektu budowlanego. Następnie wypełniamy informacje dotyczące rodzaju obiektu budowlanego i dane na jego temat oraz wskazujemy jego lokalizację. Numer działki ewidencyjnej uzupełniany jest automatycznie. Szczególnie istotną kwestią dla organów nadzoru budowlanego jest pojawienie się automatycznie w formularzu właściwego organu nadzoru budowlanego po dodaniu adresu obiektu.
  4. Po wypełnieniu wymaganych pól formularza i kliknięciu przycisku – Załóż, zakładamy nową cyfrową książkę obiektu budowlanego o unikatowym numerze.

Kto prowadzi cyfrową książkę obiektu budowlanego?

Po utworzeniu cyfrowej książki obiektu budowlanego właściciel lub zarządca nieruchomości wyznacza w systemie osobę̨ fizyczną upoważnioną̨ do jej prowadzenia. Zmiana lub wyznaczenie osoby do prowadzenia książki jest możliwe również w późniejszym czasie z poziomu rejestru KOB po kliknięciu w opcję - Interesariusze KOB, a następnie - Dodaj Interesariusza.

Do cyfrowej książki obiektu budowlanego możliwe jest też dodawanie czasowego dostępu innym użytkownikom, m.in. osobom przeprowadzającym kontrole okresowe, o których mowa w art. 62 ust. 1 ustawy – Prawo budowlane. 

Wpisy w książce obiektu budowlanego powinno się zamieszczać w terminie do 7 dni od dnia zaistnienia okoliczności, której wpis dotyczy. System c-KOB zawiera zabezpieczenia uniemożliwiające usunięcie lub zmianę̨ wprowadzonych danych. Wpisów i aktualizacji można dokonywać wyłącznie w książkach o statusie „otwarta”.

Jakie informacje powinna zawierać cyfrowa książka obiektu budowlanego

Właściciel budynku lub zarządca nieruchomości powinien dokonywać wpisów w c-KOB dotyczących informacji o obiekcie. Oprócz podstawowych danych, takich jak - informacje o rodzaju i funkcji obiektu, plan sytuacyjny, dane właściciela lub zarządcy lub osób działających w ich imieniu oraz dane osoby fizycznej upoważnionej do prowadzenia książki, zamieszcza się wpisy szczegółowe. Są to informacje:

  • o przeprowadzonych kontrolach,
  • o ekspertyzach lub opiniach technicznych,
  • o przeglądach technicznych, konserwacji lub naprawach urządzeń przeciwpożarowych,
  • dotyczące robót budowlanych wykonywanych po oddaniu obiektu do użytkowania,
  • o katastrofach budowlanych,
  • o decyzjach, postanowieniach, zaświadczeniach i innych dokumentach wydanych przez organy administracji publicznej.

Czytaj więcej: Wykaz obowiązkowych kontroli, przeglądów i badań, jakich powinien dokonywać zarządca lub właściciel budynku i wpisywać je do KOB.

Osoba przeprowadzająca kontrolę obiektu, o której mowa w art. 62 ust. 1 ustawy Prawo budowlane, jest zobowiązana:

  • umieścić w c-KOB wpis o przeprowadzonej kontroli,
  • przesłać, za pomocą systemu, zawiadomienie o kontroli do właściwego organu nadzoru budowlanego – jeżeli kontrola dotyczyła obiektu wielkopowierzchniowego (tj. budynku o powierzchni zabudowy przekraczającej 2000 m2 oraz innych obiektów budowlanych o powierzchni dachu przekraczającej 1000 m2),
  • przesłać, za pomocą systemu, protokół z kontroli do właściwego organu nadzoru budowlanego - jeżeli stwierdziła uszkodzenia lub braki, które mogą spowodować zagrożenie.

Cyfrowa książka obiektu budowlanego – zalety

  • Łatwy dostęp dla właścicieli i zarządców do elektronicznej wersji dokumentu dotyczącego utrzymania i użytkowania obiektu.
  • Automatyczne powiadomienia o terminach obowiązkowych kontroli i przeglądach okresowych budynków.
  • Szybka i wygodna naprawa koniecznych usterek.
  • Wygodne i szybkie dokonywanie wpisów w książce obiektu za pomocą aplikacji z dowolnego miejsca.
  • Łatwa edycja danych.
  • Automatyczne przekazywanie wymaganych dokumentów uprawnionym do tego organom.
  • Zniwelowanie ryzyka pracy w obiektach bez aktualnych przeglądów.
  • Zmniejszenie kosztów związanych z karami za użytkowanie obiektów bez aktualnych przeglądów.
  • Ograniczenie ryzyka wystąpienia katastrofy budowlanej.

Zamknięcie cyfrowej książki obiektu budowlanego

W przypadku rozbiórki obiektu budowlanego prowadzący, właściciel lub zarządca zamykają̨ cyfrową książkę̨ obiektu budowlanego w terminie miesiąca po dokonaniu rozbiórki, poprzez zmianę jej statusu na „zamknięta”. Zamknięcie książki oznacza, że obiekt budowlany fizycznie nie istnieje i nie pełni już swej funkcji (nastąpiła jego rozbiórka). Po upływie 10 lat od dnia zamknięcia książki dane zgromadzone w systemie c-KOB są automatycznie usuwane, z uwzględnieniem przepisów ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach.

Jaka kara za brak cyfrowej książki obiektu budowlanego lub wpisu

Za brak cyfrowej książki obiektu budowlanego lub brak odpowiedniego wpisu grozi grzywna w wysokości do 500 zł (art. 93 ust. 9. ustawy Prawo budowlane).

W zależności od konkretnego przypadku niedopełnienia obowiązku związanego z książką obiektu budowlanego, kara będzie nałożona na właściciela, zarządcę, osobę upoważnioną do jej prowadzenia bądź osoby przeprowadzającej kontrolę obiektu.

Grzywna jest nakładana w drodze mandatu karnego przez uprawnionych pracowników organów nadzoru budowlanego.