W każdej pracy zawodowej towarzyszy nam uczucie mniejszego lub większego stresu. Czy w takim razie praca kosztorysanta należy do stresujących? ... Cóż ci, którzy nie kosztorysują powiedzą, że to bułka z masłem, a ci bardziej doświadczeni stwierdzą, że kosztorysant jest jak saper na polu minowym, jeden błąd i... mamy prze- lub niedoszacowany kosztorys. Skutkuje to najczęściej odrzuceniem oferty lub dokładaniem do interesu. Tak źle, a tak jeszcze gorzej.
Jak zminimalizować widmo porażki za pięć dwunasta? Tak, tak mamy NeX'a i jego "sprytny" przycisk Sprawdź. To uczucie, że nie jesteśmy sami... bezcenne!

Zobacz także: Zestawienia i wykresy - kolejne kroki w Normie EXPERT

Sprawdźmy nasz kosztorys!

Po naciśnięciu przycisku Sprawdź pojawi się okno z poniższymi opcjami sprawdzania kosztorysu.

Zrzut z ekranu Norma Expert

Jak widzimy, opcji jest całkiem sporo. Możemy zaznaczyć wszystkie i wybrać Sprawdź, ale lista potencjalnych błędów może być długa, dlatego warto wybrać do sprawdzenia tylko te opcje, które są najważniesze z naszego punktu widzenia. Po ich zaznaczeniu tak "okrojony" wybór zapiszmy w Zestawie opcji - może przydać się przy kolejnych kosztorysach.

Zobacz także: Jak korzystać z filtrów – kolejne kroki w Normie EXPERT

Na przykład w poniższym oknie po wybraniu opcji sprawdzania zapisujemy Zestaw opcji jako Kosztorys ofertowy. Teraz ilekroć wybierzemy ten Zestaw opcji będziemy mieli dostępne zawsze te same parametry sprawdzania. Opcje sprawdzania możemy modyfikować, jak też zapisywać nowe Zestawy. Wybór konkretnego zestawu opcji zapewni nam lepsze skupienie się na istotnych dla nas parametrach. Niepotrzebne zestawy możemy zawsze usunąć przyciskiem Usuń.

Zrzut z ekranu Norma Expert

Teraz możemy już kliknąć na Sprawdź. Wynikiem naszego sprawdzania jest poniższe okno.

Zrzut z ekranu Norma Expert

Jak widzimy program wyszukał pozycje z zerowym obmiarem, ujemnym obmiarem i zerową ceną. Nie każdy odnaleziony wynik musimy traktować jako błąd - obmiar może być ujemny, a zerowa cena materiału może świadczyć np. o materiale z odzysku. Aby się upewnić co do ewentualnego błędu, klikamy na linię z opisem błędu, a program przeniesie nas w miejsce jego wystąpienia. W naszym przykładzie po wprowadzeniu obmiaru i kolejnym Sprawdź lista błędów się zmniejszyła.

Zobacz także: Aktualizacja cen w kosztorysie - kolejne kroki w Normie EXPERT

Zrzut z ekranu Norma Expert

Dokonując odpowiednich poprawek w obmiarze, cenach itd., lista odnalezionych błędów ostatecznie będzie pusta. Możemy w tym momencie uznać, że nasz kosztorys ich nie zawiera (przynajmniej tych, których szukaliśmy). Tak wykonany możemy wydrukować, zapisać, przekazać dalej do inwestora.

Teraz nasz kosztorys sprawdzi inwestor...

Tym razem będą interesowały go wszelkie możliwe błędy i zmiany jakich dokonaliśmy w kosztorysie. Zaznaczamy wszystkie opcje, jak poniżej, dodatkowo wprowadzając nazwę Zestawu opcji: Inspektor nadzoru.

Zrzut z ekranu Norma Expert

Zaznaczamy funkcję Utworzyć nową wersję kosztorysu z poprawkami, w wyniku czego zostanie włączona opcja rejestracji zmian i program wyróżni te elementy, które zostały poprawione, zmienione lub usunięte. Przed uruchomieniem procesu sprawdzania możemy włączyć opcję Do pozycji z błędami przypisz kategorię i wybrać kategorię, w naszym przypadku Do weryfikacji. Teraz błędna pozycja zostanie oznaczona kategorią i informacja o tym fakcie zostanie wyświetlona w kolumnie podstawa. Klikamy Sprawdź.

Gdy program znajdzie i wyświetli listę błędów, to listę tę można zapisać na dysk kliknięciem przycisku Zapisz do pliku. Oczywiście kosztorys przekazany inwestorowi jest inny, niż nasz sprawdzany na początku, stąd i lista błędów bogatsza. W widocznym powyżej oknie Sprawdzanie, jak i poniżej w kosztorysie pozmieniałem nazwy materiałów, opis pozycji, a także normatyw. Nic się przed inspektorem nie ukryje...

Po wywołaniu sprawdzania z aktywną opcją Utworzyć nową wersję kosztorysu z poprawkami, na ekranie prezentowane będą dane przed i po zmianie. Korygowane dane wyróżnione są niebieskim kolorem z przekreśleniem, a nowe/poprawione czerwonym z podkreśleniem. Aby niepotrzebnie nie wyświetlać wszystkich błędnych pozycji na ekranie, warto użyć filtru Pokaż Pozycje z kategorią Do weryfikacji.

Poniżej efekt zastosowania filtru na zakładce Kosztorys

oraz na zakładce Pozycje.

Tak przedstawione dane o wiele łatwiej przeglądać, weryfikować, uzgadniać z wykonawcą lub inwestorem. Gdy nasz kosztorys zostanie dokładnie przeanalizowany, możemy zadecydować, które zmiany mają pozostać, a które usunąć.

Zapisywanie wersji

W przypadku gdy uznamy, że wszystkie wyświetlone błędy są zasadne i należy je usunąć skorzystamy z Panelu właściwości - Opcje kosztorysu z zakładki Menedżer i usuwamy pierwszą wersję, która zawiera błędy.

Poniżej usunięte wszystkie błędy - przywrócony oryginalny opis pozycji, opis materiału oraz jego nakład.

Z kolei jeżeli uznamy, że wykazane braki i rozbieżności między kosztorysem i bazą katalogową są celowe kasujemy wersję drugą - klikając na przycisk Przywróć.

Oto efekt naszego działania.

Powyżej dokonaliśmy zmian globalnych dla całego kosztorysu. Możemy również precyzyjnie zadziałać na każdej wykazanej różnicy i zaakceptować zmianę opisu pozycji, nakładu, nazwy materiału itd. Tym samym uznamy, że nie są to błędy i nie będą one wyróżniane na ekranie. Aby to uzyskać podświetlamy wybrany element kosztorysu i wywołujemy prawym klawiszem myszy menu podręczne. Dostępne w nim będzie polecenie Przywróć stan z wersji... W zależności od typu wybranego elementu będą dostępne różne opcje przywracania.

W przypadku pozycji pojawi się okno z następującymi przyciskami.

Po kliknięciu: na Przywróć, przywrócimy dane widoczne w oknie, na Wszystkie - przywrócimy wszystkie zmiany wprowadzone w elemencie, na Pozostaw - nie zmienimy prezentacji, a na Przerwij - przerwiemy przywracanie danych. Przy zaznaczonym Przywróć atrybuty zostaną przywrócone zmienione atrybuty nakładu w danej pozycji (norma, cecha). Jeżeli w pozycji dokonano zmiany nakładów/ obmiarów możemy je przywrócić zaznaczając Przywróć nakłady/ Przywróć obmiary.
Z kolei dla zmian dokonanych w nakładzie mogą wystąpić następujące opcje: Usuń, co pozwala na usunięcie nakładu, jeśli był dodany, Przywróć atrybuty - przywróci zmienione atrybuty nakładu w danej pozycji (norma, cecha), Przywróć dane w zestawieniu - przywróci zmiany wspólnych danych nakładu, gdy występuje on w wielu pozycjach (nazwa, indeks, cena). Dla zmian wykonanych w obmiarze do dyspozycji mamy Usuń, które usuwa dodany wiersz obmiaru, Przywróć wiersze obmiaru - przywraca wiersze obmiaru. Poniżej pozycja po Przywróceniu stanu danych i zahaczonym Przywróć nakłady.

Jak widzimy możliwości, jakie mamy w programie pozwalają na bardzo dokładne określenie, które zmiany wykazane przez program zostały wprowadzone celowo i nie powinny być widoczne, a które z nich to błędy wymagające korekty. Na zakończenie wykaz różnic (wraz z wersjami) możemy zapisać w przypadku kosztorysu w formacie KSTX, a przedmiar w formacie PRDX (nie ma takiej możliwości dla plików zapisanych w formacie ATH oraz XML (ATH2). A po tak dokonanej weryfikacji, możemy spać spokojnie mając świadomość, że wykonaliśmy kawał dobrej pracy.

To sprawdzamy - w NeXie rzecz jasna!