Rozliczanie wykonanych robót – kolejne kroki w Normie EXPERT

Niektórzy sądzą, że praca kosztorysanta kończy się wraz z oddaniem wykonanego kosztorysu inwestorowi lub na przetarg. Część kosztorysantów pewnie tak pracuje, ale wielu jeszcze długo będzie wracać do przeprowadzonej kalkulacji. Dlaczego? Po wygranym przetargu, następuje realizacja prac, które w zależności od zawartej umowy bardzo często są finansowane etapowo – rozliczenie wykonanych robót odbywa się co kwartał, co miesiąc lub jeszcze w innych okresach czasowych, nie tylko na linii inwestor-wykonawca, ale również wykonawca-podwykonawcy. Świadomość, jak mają się do siebie kalkulacje ofertowe w stosunku do rzeczywiście wykonanych prac... przyda się również kosztorysantowi.
Tytułowe rozliczanie wykonanych robót, jak można się domyślić, sporządzamy najczęściej właśnie w oparciu o kosztorys ofertowy. Jeżeli nasza kalkulacja była sporządzona rzetelnie, to etapowe czy końcowe rozliczanie wykonanych robót powinno przebiec bezproblemowo, a z pomocą Normy EXPERT, to przysłowiowa "bułka z masłem". Przekonajmy się.

Zobacz również: Zestawienia i wykresy - kolejne kroki w Normie EXPERT

Wprowadzenie okresów rozliczeniowych

Do rozliczania wykonanych robót wykorzystamy moduł Wykonane roboty..., który uruchomimy za pomocą skrótu klawiszowego Alt+F9 lub z menu grupy Kosztorys w widokach KOSZTORYS i PRZEDMIAR.

Po wywołaniu modułu pojawi się ekran z oknem Okresy rozliczeniowe, których zdefiniowanie jest niezbędne do przeprowadzenia rozliczenia robót.

Do dyspozycji mamy poniższe przyciski, które umożliwiają:

Zobacz również: Jak korzystać z filtrów – kolejne kroki w Normie EXPERT

Aby zdefiniować nowy okres, zaznaczamy wybrany zakres dat, klikamy przycisk Dodaj okres i w wygenerowanym nowym wierszu, w kolumnie Nazwa okresu wpisujemy jego nazwę:

Jeśli chcemy rozliczać się kwartalnie, klikamy przycisk Dodaj kwartały i w oknie, które się ukaże, w polu Od terminu: wybieramy numer kwartału. Gdy dodatkowo podokresami rozliczeniowymi w kwartale mają być miesiące, zaznaczamy opcję Z podokresami miesiącami. W polu Liczba: wpisujemy liczbę kwartałów, które zostaną wstawione jako okresy przy zaznaczonej opcji Dodawane okresy, a jako podokresy, gdy opcja jest wyczyszczona.

Poniżej efekt dodania kolejnych okresów rozliczeniowych – dodano trzy kwartały i w każdym z nich po trzy miesiące.

Podział na kolejne okresy rozrachunkowe wprowadzimy na karcie Okresy w Panelu właściwości.

Wybór sposobu rozliczania

Jeżeli mamy zdefiniowany choć jeden okres rozrachunkowy, możemy przystąpić do wprowadzania danych o wykonanych robotach.
W tym celu przechodzimy do widoku Wykonanych robót i wprowadzamy rozliczenie ręcznie lub z grupy Roboty wybieramy jedno z poleceń umożliwiających określenie zaawansowania robót w zależności od kluczy lokalizacji, kluczy wykonawczych, czy też bez ich uwzględniania. W rozliczaniu wykonanych robót można wykorzystać wszystkie trzy sposoby rozliczania jednocześnie. Grupa Roboty zawiera polecenia umożliwiające dodawanie i edycję wykonanych robót dla bieżącej, wszystkich lub tylko zaznaczonych pozycji. Można tu wykorzystać przyciski pozwalające dodać wiersze całkowitego lub częściowego wykonania robót, aktualizować ceny, ustawiać wykonane roboty jako obmiary. Grupa ta występuje również w widokach RACHUNEK ILOŚCIOWY i ZBIORCZY RACHUNEK ILOŚCIOWY. Do dyspozycji mamy poniższe przyciski, które umożliwią nam:

Pora na dodanie wykonanych robót.

Rozliczanie wykonanych robót

Widok WYKONANE ROBOTY.

Wybieramy okres rozrachunkowy.

Wpisujemy ilość wykonanych robót jako liczbę…

…lub procent zaawansowania robót, u nas 25% – program przelicza procenty na liczbę.

Przy kolejnym okresie rozrachunkowym możemy dla tej samej pozycji dodać kolejne wykonanie robót.

Do wiersza wykonanych robót można wpisać wyrażenie matematyczne zawierające liczby wraz z podstawowymi operatorami matematycznymi ("+" – dodawanie, "-" – odejmowanie, "*" – mnożenie, "/" – dzielenie, "^" – potęgowanie), a także procenty i nawiasy oraz komentarze, które umieszczamy między znakami "{" i "}".
Zaznaczając kilka pozycji lub dział, wybierzemy przycisk Częściowe wykonanie robót.

Następnie wpisujemy w pole Wartość: ilość przedmiarową w postaci liczby lub wartość procentową, do tego wybieramy odpowiedni Okres wykonania.

Wykorzystując przycisk łatwo odfiltrujemy interesujące nas pozycje w zadanym okresie.

Jeżeli po wykonaniu robót, obmiary rozliczone różnią się od założonych, można wykonać operację, która pod obmiary pozycji podstawi obmiary faktycznie wykonane.

Potwierdzenie wykonania operacji, skutkuje wprowadzeniem zmian ilości nie tylko na widoku Wykonanych robót, ale również na widoku PRZEDMIAR w programie Norma EXPERT.

W oknie określania opcji podstawiania zaznaczamy Okresy wykonania robót, z którego brany jest obmiar, a także możemy dodatkowo zaznaczyć Wstawiane tylko sumy, by w kosztorysie, w kolumnie Opis i wyliczenia, w widoku PRZEDMIAR zniknęło szczegółowe rozbicie składników obmiarowych.
Natomiast, jeżeli w grupie Okresy wykonania zaznaczymy opcję Usunąć wszystkie, okresy rozliczeniowe znikną z widoku wykonanych robót, a z widoku PRZEDMIAR zniknie szczegółowe rozpisanie obmiarów.
Na widoku WYKONANE ROBOTY, w grupie Schowek znajdują się przyciski pozwalające na wykonywanie operacji kopiowania, wycinania, usuwania i wklejania elementów kosztorysu.
Wszystkie polecenia dostępne są tylko dla zaznaczonego wiersza wykonanych robót. Niedostępne dla zaznaczonej pozycji jest polecenie Wklej, Wytnij i Usuń.

Rachunek ilościowy

Na tym widoku zobaczymy, jak kształtuje się wartość wykonanych robót w pozycjach, w głównych okresach rozliczeniowych dla wszystkich lub odpowiednio wyfiltrowanych pozycji.

Dla potrzeb konkretnej analizy, użytkownik ma możliwość wyboru, modyfikacji i zapisania własnych zestawów kolumn do wyświetlania, a następnie do wydrukowania.
Dostępne są m.in.

• Ilość całkowita – w okresie, wykonana, wykonana poprzednio, do wykonania,
• Cena ofertowa – w okresie,
• Wartość ofertowa – w okresie, wykonana, całkowita, wykonana poprzednio, do wykonania,
• Wykonano %, wykonano % oferty.

Efekt naszych działań możemy też zobaczyć na wykresie.

Zbiorczy rachunek ilościowy

Tutaj zobaczymy, jak kształtuje się wartość wykonanych robót w działach i poddziałach w głównych okresach rozliczeniowych (uwaga na wybrany filtr).

Zużycie nakładów w okresie rozliczeniowym

Widok NAKŁADY i jego polecenia służą do przeglądania nakładów pod kątem ich zużycia w okresach rozrachunkowych. Wybierając typ nakładu, uzyskujemy zestawienia materiałów, robocizny, sprzętu i odpadów w wybranych okresach rozrachunkowych. Poniżej wybrano zestawienie dla Materiałów i filtru Niezerowe w Okresie 1-31 sierpnia.

Układ chronologiczny

Aby obejrzeć listę kolejno wykonywanych robót dla wybranych lub wszystkich okresów rozliczeniowych, należy przejść do widoku CHRONOLOGIA, w grupie Wybór pokazanych robót użyć jednego z przycisków W całych okresach, W podokresach lub We wszystkich terminach, a następnie wybrać konkretny termin, okres lub podokres. Kliknięcie przycisku W całych okresach spowoduje napełnienie pola wyboru Termin głównymi okresami rozrachunkowymi. Włączenie przycisku W podokresach powoduje napełnienie listy Termin zdefiniowanymi okresami i podokresami. Użycie przycisku We wszystkich terminach powoduje napełnienie listy Termin wszystkimi zdefiniowanymi terminami: okresami, podokresami oraz terminami wpisywanymi z ręki. Lista Termin zawiera okresy i terminy rozrachunkowe. Wybór okresu lub terminu z tej listy powoduje automatyczne wyświetlenie kolejno wykonanych robót w tym właśnie okresie czy terminie.

Wydruki

Po wybraniu przycisku Szybki wydruk wydruk będzie przekazany bezpośrednio do drukarki bez pokazywania pośredniego okna. Zostanie wówczas wydrukowany Wybrany zestaw wydruków dla wybranych Okresów obrachunkowych.
Gdy chcemy mieć możliwość wybrania dodatkowych parametrów, stylów, zestawów lub odznaczyć te wydruki, które nas nie interesują, wybieramy polecenie Drukuj.

Drukowanie uruchamiamy kliknięciem przycisku OK.
Każdy z widoków wykonanych robót, łącznie z wykresami możemy wydrukować korzystając z polecenia Drukuj widok z menu głównego programu lub Ctrl+P.

Okno wydruku zawiera podgląd widoku oraz przyciski pozwalające skalować widok, określić ustawienia strony, zamieniać powiększenie w podglądzie oraz eksportować wydruk i wysłać go mailem w wybranym formacie.

Dla wykonanych robót możemy także zdefiniować wydruki własne, oparte na już istniejących wydrukach lub utworzyć je od zera.
Poniżej przykładowy wydruk Rachunku ilościowego wykonanych robót z odpowiednio zaznaczonym Okresem obrachunkowym.

Wydruk kończy dzieło, teraz jeszcze kilka podpisów i możemy wystawiać fakturę.